Tema: Ekonomikaliq ha’m O’zbekistan ag’za bolg’an awqamlar haqqinda

Tema:Ekonomikaliq ha’m O’zbekistan ag’za bolg’an awqamlar haqqinda.

Jobasi.

I.Kirisiw.

II.Tiykarg’i bo’lim.

II-1.Evropa Awqami.

II-2.Evro-Aziya ha’m bunnan basqa da awqamlar haqqinda.

II-3.O’zbekistan ag’za bolg’an awqamlar.

Evropa awqaminin’ tiykari II ja’han urisinan keyin saling’an bolip esaplanadi.1946-jili 19-sentyabr kuni Ulli Britaniyanin’ aldin’g’i sirtqi isler wa’ziri Winston Shershill sebepshi boldi.Ol usi ku’ni Syurix universitetinde AQSH qa uqsag’an “Evropa Qurama Shtatlari”n du’ziwdi usinis qiladi.Usinin’ tiykarinda 1949-jili Evropa Ken’esi du’zildi.Ha’zirge kelip,bul awqamg’a 46 ma’mleket ag’za.

1957-jili Evropa ko’mir ha’m polat birlespesine (EKPB) ag’za ma’mleketler Evropa Ekonomikaliq awqami yaki “Uliwma bazar” g’a tiykar saliwshi Rim protokollari dep ataliwshi hu’jjetke qol qoydi.Bul hu’jjetler 12 jil dawaminda bajixana tosiqlarin toqtatiw,uliwma saliqlardi ornatiw ha’m keyinshelik uliwma joq qiliw,jumisshi kushinin’ erkin ha’reket qiliwin ta’miynlew,bir tu’rdegi sotsialliq kepillikler ornatiw ha’m jalg’iz is haqi haqqinda edi.1957-jili Evropa Ekonomikaliq Awqami ag’zalari ta’repinen Evropa parlamenti payda etildi.

1967-jili u’sh Evropa Awqami-Evropa ko’mir ha’m polat birlespesi,Evropa Ekonomikaliq awqami ha’m atom energiya boyinsha Evropa Awqami bolip birlesti.1968-jili Evropa Awqami ma’mleketleri ortasinda ha’mme bajixana saliqlari joq etildi. 1979-jili Evropa parlamentine birinshi ma’rte tuwridan-tuwri saylawlar bolip o’tti.1985-jili Grenlandiya o’z-o’zin g’a’rezsiz basqariw huqiqin qolg’a kiritti ha’m referendum na’tiyjesinde Evropa Awqaminan ajiralip shiqti.

1986-jildin’ fevralinda Lyuksemburgda jalg’iz Evropa haqqinda nizam (Single European Act) qabillandi.1990-jili Germaniya Demokratiyaliq Respublikasi GFR menen birleskenligi sebepli onin’ aymag’i da awqam aymag’ina kirdi.

1991-jili Evropa Awqaminin’ Maastrixt qalasinda (Niderlandiya) jalg’iz Evropani jaratiwdi ko’zde tutiwshi Maastrixt pitimlerine qol qoyildi.Bul pitimlerde ush topar shartnamalar-jalg’iz Evropa valyutasin jaratiw,Evropa siyasiy awqamin payda etiw ha’m Evropa komissiyasin tastiyiqlaw edi.

1999-jili dekabrde Helsinkide (Finlyandiya) 14 ag’za ma’mleketler basliqlari krizisli ha’m qorqinishli jerlerde tinishliq ha’m qa’wipsizlikti saqlaw ushin o’z Evropa Quralli kushlerin jaratiw haqqinda qarar qabil qilindi.