Тема 2: «Стандарты разработки и документирования программных средств»

Mavzu: ListBox ComboBox obektlari. Listbox, SpinEdit va Memo boshqarish obekti.

Reja:

• Listbox boshqarish obekti va uning xossalari.
• Combobox boshqarish obekti va uning xossalari.
• SpinEdit boshqarish obekti va uning xossalari.
• Memo boshqarish obekti.

1-ListBox boshqarish obekti va uning xossalari.

• RadioGroup obektining bittagina kamchiligi bolib, undagi varyantlar ro’yxati uzun bo’lsa, u ekranda ko’p joy egallaydi. Bu kamchilikdan yiroq bo’lgan obektlar ham bor ulardan biri obektlar ponelining standart jildida joylashgan ListBox yani (Ro’yxat qutisi) boshqarish obektidir:
• ListBox obyekti ekranga variantlar ro‘yxatini chiqaradi. Agar bu ro‘yxat uzun bo‘lib, u obyektga ajratilgan joyga sig‘masa, uning o‘ng tomonida vertikal surgich paydo bo‘ladi. Uni surib ro‘yxatning kerakli joyiga o‘tish mumkin.

2.ComboBox boshqarish obyekti va uning xossalari.

• ComboBox
• (yashirin ro‘yxat qutisi) obyekti oldingilariga nisbatan ancha qulay bo‘lib,
• undan ko‘proq foydalaniladi. Uning qulay tomoni u kiritish maydonchasi Edit kabi kam joy oladi. Uning o‘ng tomonidagi uchburchak shaklidagi tugmani bosib, yashirin ro‘yxatni ekranga chiqarish mumkin.
• rasmda Word matn muharririning shrift muloqot darchasidagi yashirin ro‘yxatlar qizil ramkalarda ko‘rsatilgan.
• Bu obyektning ham ko‘p ishlatiladigan xossalari Items, ItemIndex va Column lardir.

SpinEdit boshqarish obekti va uning xossalari.

• SpinEdit (sonni kiritish maydonchasi) obyekti butun sonlarni kiritish uchun mo‘ljallangan. Unda avvaldan belgilab qo‘yilgan oraliqdagi butun sonni kiritish imkoniyati mavjud. Bu ilovalar uchun juda qulay. Yuqoridagi rasmda bu obyektlardan ikkitasi yashil hoshiyaga olingan.
• SpinEdit obyekti obyektlar panelining Samples (Namunalar) jildida joylashgan. Bu jild ekranda ko‘rinmaydi. Uni ko‘rish uchun jildlar ro‘yxati oxiridagi uchburchak ko‘rinishidagi tugmalardan ikkinchisini bir necha marta bosish kerak:

SpinEdit da sonni bevosita uning kiritish maydonchasiga kiritish mumkin. Undagi sonni kiritish maydonchasining o‘ng tomonidagi ikki tugma yordamida avvaldan belgilangan qadam bilan kamaytirish yoki oshirish mumkin.

• SpinEdit ga kiritilgan sonning qiymati uning Value (qiymat) xossasida saqlanadi. Sonning qabul qiladigan eng kichik qiymati MinValue, eng katta qiymati MaxValue xossalarida saqlanadi. Agar bu xossalar qiymati 0 ga teng bo‘lsa, sonning qiymatiga chegara qo‘yilmaydi.

3.Memo boshqarish obekti.

• Bu obyektning nomi Memo bo‘lib, u Memorandum so‘zining qisqartirilgan ko‘rinishi va xizmat uchun yozuvlar degan ma’noni bildiradi. Bu obyekt obyektlar panelining standart jildida joylashgan:

• Delphida yangi ilova yaratib, unga bu obyektni joylaymiz. Ilovani ishga tushirib, sichqonchani Memo ustida bossak, uning ish maydonchasida kursor paydo bo‘ladi. Demak, unga matn kiritish mumkin:

• Bu esa 1000 dan ortiq matn satri degani.
• Lekin, biz bu obyektda matn kiritishni emas, unga ma’lumotlarni chiqarishni mo‘ljallagan edik. Agar biz unga foydalanuvchi ma’lumot kirgiza olmasligini xohlasak, bu obyektning ReadOnly (faqat o‘qish uchun) nomli xossasini False (yolg‘on) dan True (rost) ga o‘tkazishimiz kerak: