Tema-1 «Salıqlar h’a’m salıqqa tartıw» arnawlı kursın oqıtıwdın’ za’ru’rligi, maqseti h’a’m wazıypaları O’zbekstan Respublikası salıq sisteması h’a’m salıq qatnasıqları subektlerinin’ h’uqıq h’a’m de minnetlemeleri. Rejesi

Salıqtı esaplap shıg’arıw, esap-sanaqlardı tapsırıw h’a’m to’lew ta’rtibi

Tiykarg’ı jumıs ornınan alınatug’ın miynet h’aqı to’lemleri h’a’m basqa to’lemlerden fizikalıq ta’replerdin’ da’ramatlarına salınatug’ın salıqtı esaplap shıg’arıw jıl basınan o’sip barıwshı juwmaq penen olardı esaplap jazıwdın’ barısına qarap salıq salınatug’ın ja’mi da’ramat summasınan a’melge asırıladı.

Puqara bir jıl dawamında tiykarg’ı jumıs (xızmet, oqıw) ornın o’zgertirse, ol jan’a jumıs ornındag’ı buxgalteriyag’a da’slepki is h’aqı alg’ang’a deyin belgilengen forma boyınsha usı jılda to’lengen da’ramatlar h’a’m de uslap qalıng’an salıq summası h’aqqındag’ı mag’lıwmatnamanı tapsırıwı sha’rt.
Jan’a jumıs (xızmet, oqıw) ornı boyınsha salıqtı esaplap shıg’arıw kalendar jılı basınan ilgergi h’a’m jan’a jumıs (xızmet,oqıw) ornında alıng’an ja’mi da’ramattan kelip shıqqan h’alda a’melge asırıladı.
A’welgi jumıs ornınan mag’lıwmatnama tapsırılmag’an yaki salıq to’lewshinin’ identifikatsiya (raqamlı) no’meri tapsırılmag’an jag’daylarda salıq salınatug’ın da’ramattan en’ joqarı stavka boyınsha salıq o’ndiriledi. Mag’lıwmatnama keyinirek tapsırılsa, bunday jag’dayda o’ndirilgen salıq summası ulıwma belgilengen ta’rtipte qayta esaplanıladı.
Tiykarg’ı bolmag’an jumıs ornınan da’ramat alg’an fizikalıq ta’repler da’ramatınan alıng’an da’ramatlar,jumsalg’an qa’rejetler h’a’m uslangan salıq summası tuwrısındag’ı tapsırılg’an deklaratsiya mag’lıwmatları boyınsha salıq xızmeti organı ta’repinen da’ramat salıg’ının’ aqırg’ı summası esaplap shıg’arıladı.
Fizikalıq ta’replerdin’ da’ramatına salınatugın salıqtı uslap qalıw h’a’m byudjetke o’tkiziw ushın yuridikalıq ta’rep juwapker. Salıq summası uslap qalınbag’anda yuridikalıq ta’rep uslap qalınbag’an salıq summasın h’a’mde usıg’an baylanıslı ja’riyma h’a’m penyalardı byudjetke to’lewi sha’rt.
Esaplardı tapsırıw h’a’m salıqtı to’lew ta’rtibi.
Yuridikalıq ta’repler to’mendegilerdi orınlawı sha’rt esaplanadı:
1. Salıq da’wiri tamalang’annan son’ otız ku’n ishinde ma’mleketlik salıq organlarına da’ramatlar alg’an fizikalıq ta’repler h’aqqında (tiykarg’ı jumıs ornı boyınsha da’ramatlar alg’an fizikalıq ta’replerden tısqarı) belgilengen formada mag’lıwmatnama tapsırıwı sha’rt, onda to’mendegiler ko’rsetiledi:
-salıq to’lewshinin’-fizikalıq ta’reptin’ identifikatsiya no’meri;
-salıq to’lewshinin’ familiyası, ismi, atasının’ ismi, tiykarg’ı jasaw ornının’ ma’nzili;
-o’tken salıq da’wirinin’ juwmaqları boyınsha da’ramadlardın’ ulıwma summası h’a’m fizikalıq ta’replerden alınatug’ın da’ramat salıg’ının’ uslap qalıng’an ulıwma summası;
-salıq agentinin’ identifikatsiya no’meri;
-salıq agentinin’ atı, jaylasqan jeri (pochta ma’nzili);
2. Jıldın’ h’a’r shereginde, esap beriw da’wirinen keyingi aydın’ 25-ku’nine deyin, jıl juwmaqları boyınsha bolsa jıllıq finans esabın tapsırıw mu’ddetinde ma’mleketlik salıq organlarına esaplang’an h’a’m a’melde to’lengen da’ramatlar summaları h’akqında mag’lıwmatlardı belgilengen formada tapsırıwı sha’rt.
Bankde esap betine iye bolg’an yuridikalıq ta’repler ushın fizikalıq ta’repler da’ramatına salınatug’ın salıqtı to’lew sa’nesi salıq to’lewshi esap betinen qarjılar esaptan shıg’arılg’an ku’n esaplanadı.
Ma’mleketlik salıq organları ta’repinen esaplap shıg’arılg’an fizikalıq ta’repler da’ramatına salınatug’ın salıqtı to’lew, to’lew xabarnamasında ko’rsetilgen mu’ddetlerde a’melge asırılıwı kerek.