Қон гуруҳлари 1901й. Ландштейнер томонидан кашф этилди, шу янгилик учун у 1930й. Нобель мукофоти олди. Шу кунгача эритроцитларда, қисман эса лейкоцит ва тромбоцитларда 250 га яқин антигенлар гуруҳи аниқланган. Эритроцитларда 15 га яқин тизим гуруҳ бўлиб, уларнинг хар бирида 2-6 қон гуруҳи мавжуд. - Қон гуруҳлари 1901й. Ландштейнер томонидан кашф этилди, шу янгилик учун у 1930й. Нобель мукофоти олди. Шу кунгача эритроцитларда, қисман эса лейкоцит ва тромбоцитларда 250 га яқин антигенлар гуруҳи аниқланган. Эритроцитларда 15 га яқин тизим гуруҳ бўлиб, уларнинг хар бирида 2-6 қон гуруҳи мавжуд.
- Гуруҳ антигенлари – қоннинг туғма хусусияти бўлиб, у умр бўйи ўзгармайди. Ҳамма антигенлар антитело ҳосил бўлишига олиб келади. Туғма антителолар - альфа, бета, орттирилган - антирезус.
Тиббий амалиётда АВО системаси кенг қўлланилиб, у орқали гуруҳларни қон қуйишдаги мутаносиблиги аниқланади. Бу тизимда 3 антиген (АВО агглютиноген) ва 2 антитела (α β агглютинин) бор. - Тиббий амалиётда АВО системаси кенг қўлланилиб, у орқали гуруҳларни қон қуйишдаги мутаносиблиги аниқланади. Бу тизимда 3 антиген (АВО агглютиноген) ва 2 антитела (α β агглютинин) бор.
АВО тизими бўйича 4 қон гуруҳи мавжуд. - АВО тизими бўйича 4 қон гуруҳи мавжуд.
- I гр. Агглютиноген йўқ, лекин α β агглютининлар бор. Бу гуруҳда 0 антиген топилган. 35 %
- II гр. «А» агглютиногена ва β агглютинин бор. 47%
- III гр. «В» агглютиноген ва α агглютинин бор. 20 %
- IV гр. «АВ» агглютиноген бор, агглютининлар йўқ. 8 %
Амалий тиббиётда қон қуйганда, қон гугухининг икки қоидасига амал қилиш керак: - Амалий тиббиётда қон қуйганда, қон гугухининг икки қоидасига амал қилиш керак:
- А билан α , В билан β тўқнашиши мумкин эмас
- 500 мл гача қон қуйганда донор α β омилларини ҳисобга олмаса ҳам бўлади, чунки улар рецепиент қонида суюлиб кетади.
Қон қуйиш асослари. Агглютинация - А ни α билан, В ни β билан учрашганда эритроцитларнинг бир-бирига ёпишиб қолиши натижасида ёрилиши, токсинлар хосил қилиши ва гемотрансфузион шокнинг ривожланиши. Ҳозирги кунда тиббиётда фақат бир хил гуруҳдаги қон бир-бирига қуйилиши қабул қилинган. Чунки хамма антиген тизимлари бўйича бир хил бўлган индивидлар йўқ. - Агглютинация - А ни α билан, В ни β билан учрашганда эритроцитларнинг бир-бирига ёпишиб қолиши натижасида ёрилиши, токсинлар хосил қилиши ва гемотрансфузион шокнинг ривожланиши. Ҳозирги кунда тиббиётда фақат бир хил гуруҳдаги қон бир-бирига қуйилиши қабул қилинган. Чунки хамма антиген тизимлари бўйича бир хил бўлган индивидлар йўқ.
Do'stlaringiz bilan baham: |