Televizor
Televizor (TV) yoki oynai jahon
televizion
signallarni qabul qilib, ularni
tasvir
va
tovushga
aylantirib beruvchi
elektron
qurilmadir.
Televizor (tele... va lot. viso — qarayman) — telestudiyadan uzatiladigan teleeshittirishlarning
elektr signallari (telesignallar) ni qabul qilish, kuchaytirish hamda tasvir va tovushga aylantirish
uchun moʻljallangan radioelektron qurilma. Rangli va oqqora, statsionar va koʻchma xillari bor.
Televizion markazdan tarqatilgan elektr signallarini toʻlqinlarni qabul qiluvchi antenna tutib,
kabel orqali televizorga uzatadi. Bunda tebranishlar kuchayadi, tasvir va tovush signallariga
ajraladi, soʻngra kineskop va radiokarnayga oʻtadi. Generatorlar (satr yoyish va kadr yoyish
generatorlari) vositasida kineskop ekranida televizion rastr hosil qilinadi. Oqqora televizorda
1959
yilda
Germaniyada
chiqarilgan Braun HF 1 televizori.
tasvir signallari qora va yorugʻ elementlar koʻrinishida namoyon boʻladi. Qabul qilinadigan
dasturlar soniga qarab, televizorlar bir, uch, besh, oʻn ikki, oʻttiz bir va boshqa kanalli boʻladi.
Televizorda qabul qilish uchun metrli toʻlqinlar diapazonida ishlaydigan televizion kanallardan
foydalaniladi. Detsimetrli diapazondagi dasturlarni qabul qilish uchun televizorlarga alohida
moslama — konvertor qoʻyiladi. U detsimetrli signalni qabul qilib, chastotasini birinchi, ikkinchi
yoki boshqa televizion kanal chastotasiga moslab beradi. Televizorlarning tuzilishi
standartlashtirilgan. Ularning soddalashtirilgan sxemasi kanalning almashlab ulash bloki, tasvir
va ovoz kanallari, sinxronlash kanallari, yoyuvchi blok va elektr quvvati bilan taʼminlovchi blokdan
iborat. Telestudiyalar bir necha dasturni bir vaqtda uzatadi. Ulardan keragini koʻrish uchun
televizorda sozlash blokidan foydalaniladi. Bu blok yuqori chastotali kuchaytirgich bilan
tutashtirilgan boʻladi. Tasvir va tovush signallari bir-biridan farq qiladigan chastotalarda
uzatilganligi uchun bu signallar kuchaytirilganidan soʻng yuqori chastotali tebranishlar ajraladi va
boshqa-boshqa mustaqil kanallar boʻyicha ketadi. Tovush signallari tebranishlari tovush blokiga
tushadi. Tasvir blokida detektor yuqori chastotali tebranishlardan tasvir signallarini ajratib oladi.
Rangli televizorlarning tuzilishi ancha murakkab, ular oqqora televizorlardan ranglar kanali bloki
va rangli kineskopi bilan farq qiladi. Rangli televideniye tizimi 3 kanalli boʻladi. Monoxrom tashkil
etuvchilar — qizil (Q), koʻk (K) va zangori (3) ranglar rang qorgichida aralashadi, soʻngra uzatgich
modulyatoriga oʻtadi. Tebranishlar qabul qilgichda qaytadan 3 chastota (Q, K va 3) kanaliga
boʻlinib, rangli kineskopga oʻtadi. Sifat koʻrsatkichlari, ekranining oʻlchami va foydalanishga
qulayligi boʻyicha televizor 4 sinfga boʻlinadi: I — III sinfdagisi — statsionar televizorlar, IV
sinfdagisi — portativ (koʻchma) televizorlar. Odatda, televizor bosma montajdan keng
foydalanilgan alohida konstruktiv bloklardan tuziladi. Televizorlarda, asosan, yarim oʻtkazgichli
asboblar, integral platalar, tranzistorlar qoʻllaniladi. Ekrani tekis va elektrolyuminoforda
ishlaydigan, juda katta va mitti ekranli televizorlar yaratilgan.
Ko‘proq o‘rganish
Ushbu maqolada
Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi
(2000-2005)
maʼlumotlaridan foydalanilgan.
Ushbu maqola
chaladir
. Siz uni
boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Televiz
or&action=edit)
Vikipediyaga
yordam berishingiz mumkin.
Bu andozani
aniqrogʻiga
almashtirish kerak.
Soʻnggi tahrir 9 oylar avval 46.251.197.47 tomonidan amalga oshirildi
"
https://uz.wikipedia.org/w/index
.php?
title=Televizor&oldid=2185077
"
dan olindi
Do'stlaringiz bilan baham: |