Telekommunikatsiya injiniringi

Bir rangli arxitektura

Peer-to-peer arxitekturasi axborot tarmog'i tushunchasi bo'lib, unda uning resurslari barcha tizimlar bo'ylab tarqalgan. Ushbu arxitektura barcha tizimlarning tengligi bilan tavsiflanadi.

Peer-to-peer tarmoqlari har qanday ish stantsiyasi bir vaqtning o'zida fayl serveri va ish stantsiyasi sifatida ishlay oladigan kichik tarmoqlardir. Peer-to-peer LANlarda har qanday kompyuterdagi disk maydoni va fayllarni almashish mumkin. Resurs umumiy bo'lishi uchun uni tarmoqdagi peer-to-peer operatsion tizimlarining masofaviy kirish xizmatlaridan foydalangan holda baham ko'rish kerak. Ma'lumotlar qanday himoyalanganligiga qarab, boshqa foydalanuvchilar fayllar yaratilgandan so'ng darhol foydalanishlari mumkin. Peer-to-peer LAN faqat kichik ishchi guruhlar uchun etarli.

Peer-to-peer LANda o'rnatish uchun eng oson va arzon tarmoq turi hisoblanadi. Kompyuterda ular tarmoq kartasi va tarmoq interfeysidan tashqari Windows 95 yoki Windows for Workgroups operatsion tizimini talab qiladi. Kompyuterlarni tarmoqqa ulash orqali foydalanuvchilar resurslar va ma'lumotlarni almashishlari mumkin.

Peer-to-peer tarmoqlari quyidagi afzalliklarga ega:

• 
  ularni o'rnatish va sozlash oson;
  
• 
  individual shaxsiy kompyuterlar ajratilgan serverga bog'liq emas;
  
• 
  foydalanuvchilar o'z resurslarini boshqarish imkoniyatiga ega;
  
• 
  past narx va qulay foydalanish;
  
• 
  minimal apparat va dasturiy ta'minot;
  
• 
  administratorga ehtiyoj yo'q;
  
• 
  o'ndan ortiq foydalanuvchisi bo'lmagan tarmoqlar uchun juda mos keladi.
  

Tarmoqda bir necha hil serverlar bo‘lishi mumkin. Kompyuter tarmog‘i o‘z

mijozlariga qanday xizmatlar turkumini taklif etishi, ularning servisi qanday bo‘lishi

juda muximdir. Ular bilan tanishamiz:

-fayl-server-mijozga axborot saqlash qurilmalarida saqlanuvchi fayllardan

foydalanish imkonini beradi. Bunda server barcha ishchi stantsiyalaridan fayllarga

kirish ruxsatini berishi zarur. Bunda bir vaqtning o‘zida turli stantsiyalardan bir hil

so‘rov kelganda, axborotlarni himoya qila olish vazifasi ijobiy xal etiladi;

-print-server umumiy xolda ko‘pgina mijozlarga bir nechta printer orqali xizmat ko‘rsatishni ta’minlaydi. Bunda server chop etiluvchi axborotlarni qabul qila olishi va ularni navbati bilan chop etishga chiqarishi kerak;

-faks-server-mijozlarga faks-modem telefon tarmoqlari bilan mujassam

tarmoqli xizmat ko‘rsatishni ta’minlaydi. Bu go‘yo axborot chiqarishga o‘xshaydi

(printer kabi). Faks-server olgan faksimil xabarlar aloxida tarmoqda qayta ishlanadi.

Bundan tashqari, tarmoqda quyidagi xizmatlar bo‘lishi mumkin:

-elektron pochta (E-mail)-mijozlar o‘rtasida, ular bir-birlaridan qancha

uzoqlikda joylashganligidan qat'iy nazar, axborot almashishni ta’minlaydi. Bu erda

jarayon xuddi oddiy pochta kabi kechadi. Elektron xat o‘z adresiga ega. Uni

jo‘natuvchi desak, qabul qiluvchi ham o‘z adresiga ega. "Xat" pochta qutisiga

tashlanadi (ya’ni pochta serveri) va pochta serverlar sistemasi yordamida qabul

qiluvchi pochta qutisiga etkaziladi, ya’ni bu erda uzatuvchi va qabul qiluvchining

maxsus kataloglari mijozga xizmat qiluvchi kompyuterda joylashtirilgan bo‘ladi.

Shu tariqa xatlar fayllar sifatida uzatiladi. Oxang, tovush kartalari yoki ovozli

modemlar xatto tovushlarni ham uzatish imkonini beradi;

-bevosita muloqot (Chat), bunda aniq vaqtda maxsus dastur ta’minoti

yordamida ikki yoki undan ortiq mijozlar o‘zaro axborot almashinishi tushuniladi,

ya’ni bir kompyuter klaviaturasida terilgan axborotlar ayni vaqtning o‘zida boshqa

kompyuter ekranida paydo bo‘laveradi. Raqamli videokameralar, tovushli kartalar,

mikrofonlar, multimedia vositalarini qo‘llaganda, videokonferentsiyalar o‘tkazish

imkoniyati tug‘iladi. Bunday xolatlarda kompyuterlar yuksak unumdor va

tarmoqning o‘tkazish qobiliyati kuchli bo‘lishi lozim.

3.