Телекоммуникация

Transport — transport (o'tkazish) pag'onasi. Bu pag'ona jo'natilgan ma'lumotning yetib borishiga xizmat qiladigan protokollar tashkil topgandir. Tarmoq pag'onasidan farqi shuki, tarmoq pag'onasi faqat yo'lni ko'rsatadi, bu pag'ona esa shu yo'ldan jo'natilgan ma'lumotning yetib borishini ta'minlaydi. Misol uchun TCP, UDP protokollarini aytsak bo'ladi. To'g'ri UDP paketi yetib bormasligi mumkin lekin kichik tarmoq ichida 100% yetib boradi.

Lazerchilarga qaytsak. Agar siz kelgan ma'lumotni olib kerakli odamga yetkazib boshqa hech nima qilmasangiz, bu UDP protokoliga o'xshash holat bo'ladi. Agar siz ma'lumotni olib uni yetkazgan odamingizda to'liq yetib borganligi haqida ma'lumot olib uni ma'lumotni jo'natgan odamga yetkazsangiz bu TCP protokoliga o'xshaydi.

ru.wikipedia.org/wiki/Транспортный_уровень

Session — seansli (sessiyali) pag'onasi. Bu pag'ona protokollari qandaydir ID (indentifikator) yordamida ma'lumot almashishni ta'minlaydi. Tushunarli bo'lichi uchun, ko'pchiligimiz VPN ishlatganmiz. Boshida ulangunimizcha bir marotaba login/parol teramiz va internetga yoki tarmoqqa ulanib ishimizni qilaveramiz. Shu yerda sizga indentifikator beriladi va shu identifikator yordamida sizga tarmoqqa ulanishingizga ruxsat beriladi.

Lazerchilar holatida. Siz o'rtadagi odamsiz va siz bilan gaplashadigan 4 ta odamlarga 4 xil parol berib qo'yibsiz. Tasavvur qiling

1-odamning paroli: Password1
2-odamning paroli: Password2
3-odamning paroli: Password3
4-odamning paroli: Password4

Shu odamlar siz orqali kimdagir xat jo'natmoqchi bo'lsa oldin sizga parolini jo'natishi kerak, siz parolni solishtirib ko'rasiz va unga hayolingizga kelgan biror bir raqamni etasiz (bir biriga o'xshamgan). Va keyingi safar shu odam ma'lumot uzatmoqchi bo'lsa shu odamdan siz parolni emas, boya siz bergan raqamni so'risiz. Agar to'g'ri kelsa ma'lumotini uzatasiz.

Presentation — taqdimot pag'onasi. Bu pag'onaning asosiy vasifasi dasturlar tomonidan berilgan ma'lumotli zarur bo'lgan aniq bir turga o'tkazish yoki uni shifrlash yoki arxivlashdan iborat. Bundan tashqari ushbu pag'onaga rasm format turlari TIFF, JPEG va audio/video format turlari kiradi. 
Bu yaxshiroq tushinish uchun quyidagi holatni aytaman. Hozirgi kunda deyarli barcha joydagi tarmoqdan ma'lumot jo'natsak, har qanday ma'lumotni bayt ko'rinishida jo'natamiz. Bu baytni qiymatini ASCII jadvali bo'yicha olishimiz mumkin. Agar «OpenNet.Uz» so'zini internet orqali jo'natmoqchi bo'lsak C# da quyidagicha yozamiz
byte[] data = Encoding.ASCII.GetBytes("OpenNet.Uz");

bunda data ASCII jadvali bo'yicha sonlar hosil bo'ladi. Tarmoqda jo'natgandan keyin qabul qilgan dastur so'zni o'qishi uchun 

string _data = Encoding.ASCII.GetString(data);

Ya'ni tarmoqda biz byte lar bilan almashamiz, lekin xuddi shunga o'xshagan IBM tomonidan chiqarilgan yana bir protokol bor ru.wikipedia.org/wiki/EBCDIC. Bunda «OpenNet.Uz» so'zimi umuman boshqacha ko'rinishni olgan bo'lardi. Umuman dasturdan kelgan ma'lumotni kerakli turga o'tkazish yoki ma'lumotni qayta tiklash jarayonlari ushbu pag'onaga tegishlidir.

ru.wikipedia.org/wiki/Представительский_уровень