Телекоммуникация тармоқлари Маъруза №4

Транспорт тармоқларининг топологиялари

• Классик транспорт тармоқларининг структураси турлича бўлиши мумкин.
• Амалда, "N“ та тармоқ узеллари (СУ) тўпламининг боғланиши учун топологияларнинг қуйидаги танланмаси ишлатилади:
• - "N" та чўққи (учлар) ва 0,5 x N x (N-1) та қирраларга эга, тўлиқ боғланишли граф;
• - "N" та чўққилардан, лекин кам сонли қирралардан иборат граф;
• - халқа;
• - халқалар тўплами.

Транспорт тармоқ модели

• 3.2-расм. Олти узелли транспорт тармоғининг иккита модели

Тўлиқ боғланишли граф

• Тўлиқ боғланишли графнинг чўққилари “хар бири-хар бири билан” принципида ўзаро боғланган. Бу алоқа тури инглизча Fully Connected Network ном билан маълумдир.
• Трафик ортиши билан СУ ларни бевосита боғловчи узатиш линияларнинг самарадорлиги ортади. Бундай тўлиқ боғланишли граф структурасига эга транспорт тармоғи самарали ишлайди.
• 3.2-а-расмда тўлиқ боғланишли графга мисол келтирилган, у олтита СУ дан иборат транспорт тармоғининг моделини акс эттиради. - Графнинг хар бир чўққиси тармоқ узелига (СУ) мос келади.
• - Граф чўққилари H1, H2, …, H6 харфлар билан белгиланган.
• - Граф қирралари узатиш линияларига мос келади.
• - a26 қирра H2 ва H6 чўққиларни боғлайди.

Тўлиқ боғланмаган граф

• 3.2-б-расмда тўлиқ боғланмаган граф кўрсатилган. Бу алоқа тури инглизча "Mesh" терминга мос келади.
• H2 ва H6 чўққилари орасида қирра мавжуд эмас.
• Бу иккита чўққи орасида алоқа қуйидаги маршрутлар бўйича амалга оширилади:
• - a16 - a21;
• - a46 - a24;
• - a16- a14 -a24;
• - a46- a14 - a21.
• Бир нечта маршрутлар мавжудлиги тармоқ юқори яшовчанлигини таъминлайди.

ТТнинг бошқа структуралари

• Синхрон рақамли иерархия ускуналари ва оптик толали кабеллар пайдо бўлмасидан аввал транспорт тармоқ структуралари турлича бўлган. 3.3-расмда транспорт тармоқларининг кенг қўллапнилган аввалги структуралари тасвирланган.
• а) “Юлдуз“структураси б) “Дарахт“структураси
• 3.3-расм. Транспорт тармоқ структуралари