Tekis shakllarning aksonometriyalarini izometriyada yasash

Moslamani asosiy vazifasi – zagotovkani o’rnatishni ta`minlashdan iboratdir. Bu esa zagotovkani bazalash va mahkamlashdan iboratdir. Bazalash o’rnatishda asosiy rol o’ynab ishlov berilgan detalni parametrlari aniqligini ta`minlaydi.
Texnologik operatsiyani bajarish uchun ishlov beriluvchi detalni faqat talab qilingan darajada bazalabgina qolmay, balki uni ishlov berish jarayonida normal holatda kechishi uchun moslamaga nisbatan qo’zg`almasligini ham ta`minlash kerakdir. Shuning uchun zagotovkalarni moslamaga o’rnatilganda 2 ta asosiy masala hal qilinadi, ya`ni maxkamlash bilan uni qo’zg`almasligini ta`minlash kerak.
Mehnat unumdorligini oshirishning eng muhim shartlaridan biri – ish vaqtining yo’qotilishiga olib keluvchi sabablarni bartaraf qilishdir. Eng muhimi, ishni shunday tashkil qilish kerakki, ish vaqtining har bir minutidan maksimal samaradorlik bilan foydalanilsin.
Belkurak va zambilg`altak bilan ish ko’radigan yer qazuvchining yomon ishlashi tufayli keladigan yo’qotishni odimlovchi ekskavatorning bekor turishidan keladigan yo’qotish bilan taqqoslash mumkin emas. Bitta sexning ishlamay turib qolishi zavod uchun ko’p ming so’mga tushishi va natijada butun bir sohaning ishiga ta`sir qilishi mumkin.
Texnologik jarayonlarni turli - tumanligi ishlov berilayotgan konstruktiv shakl va o’lchamlarni, stanok tiplarini va boshqa omillarni turli tumanligi xilma-xil moslama nomenklaturasini qo’llashga olib keladi. Konstruktiv shakillantirishdagi keng farqlanishga qaramasdan moslamalar tajribada bir xil strukturaga ega bo’lib ularga har xil elementlar, mexanizm va detallar kiradi.
Ular o’z ko’rinishiga, tavsifiga, geometrik o’lcham va quyimlariga, shakl xatoligi va yuza sifatiga, yuzalarni o’zaro joylashish xatoligiga egadir. Moslama strukturasiga tayanch elementlari, qisish elementlari va uskunalar, kuchli uzatmalar, asboblarni holatini va yo’naltirishni aniqlash uchun elementlar korpuslar, yordamchi uskuna va elementlar va boshqalar kiradi.
Mexanik ishlov berish uchun texnologik jarayonni belgilash vaqtida, texnologik ishlov beriladigan detallarning o’rnatish bazasini tanlaydi, chunki unga detallarga ishlov berish aniqligi bog`liq. Ishlov berilayotgan detallni bazalash sirti bilan moslamaga o’rnatish, shu detalni kesish asbobiga nisbatan holatini belgilaydi. Ishlov berish uchun detalni stanokka o’rnatishda, asosiy uchta uslubdan biri qo’llaniladi:
1. Mos yuzalar bo’yicha uning holatini individual belgilash.
2. Detalning holatini belgilash chiziqlari orqali belgilanadi.
3. Detalni moslamaga bevosita o’rnatish orqali.
Dastlabki ikki uslub ko’p vaqt talab qiladi va donabay yoki kamseriyali ishlab chiqarishda qo’llaniladi. Detallarni moslamaga o’rnashish eng ilg`or hisoblanadi, chunki u detalni stanokdagi ishlov berish joyiga aniq o’rnatishni ta`minlaydi, ortiqcha vaqt sarflashni kamaytiriladi; u yollashga, ko’pseriyali va seriyali ishlab chiqarishda qo’llaniladi.