Технологияси

4. Ҳосилни йиғиш ва сақлаш технологияси. 
Ҳосил карам бошлари зичлашиб 
қаттиқлашганда май ойида 3-4 ноябр ойида 2 марта қўлда йиғиб олинади. 
Карамбоши пичоқ билан бандидан кесиб олинади. 
 
Сўнгра 1-2 барги колдирилиб 
тозаланади ва сотишга ѐки сақлашга жўнатилади. Пишиб ўтиб кетган карамбошлари 
ѐрилиб, сифатини йўқотади, сақлаш учун яроқсиз бўлиб қолади. Тезпишар нав 
карамбошлар айниқса кўп ѐрилади, бунинг устига улар баравар етилмаганлигидан 
йиғиб-териш ҳам жуда чўзилиб кетади. Кечпишар карам навлари кам ѐрилади.
Карам чиқиндилари (яшил барглар, пишиб етилмаган карам бошлар) 
янгилигича ѐки силосланган холда молларга берилади. 
Ўзбекистонда эртаги карам ҳосилдорлиги гектаридан 150-200 ц, кечкисиники 
эса 250-280 ц. Лекин илғор хўжаликлар анча юқори (350-400 ц/ га) ҳосил 
етиштирмоқдалар. 
Карам кечпишар навлари сақлашга чидамли бўлиб, бутун қиш давомида яхши 
сақланади. Карамлар махсус омборларда тахланиб ѐки тахта планкалардан ясалган 

---

121 
яшик, яшик-катакларда сақланади. Сақлаш учун +1
0
ҳарорат ва 95-96 % ҳаво 
намлиги энг қулай ҳисобланади. 
Эртаги карамни йиғиштириб олиш ва сақлаш ѐзги энг юқори ҳароратга тўғри 
келгани учун уни сақлаш анча қийин бўлади. Ер устига қурилган ѐки сабзавотлар 
сақланадиган омборхоналарда сақлаш муддати, одатда, 15-20 кундан ошмайди. 
Шунинг учун эртаги карамни узоқ вақт сунъий совутиладиган омборларда 
пасайтирилган (2-3
0
С) хароратда сақлаш мумкин. "Совуқ" ҳолда сақлаганда 
одатдаги сақлангандагига қараганда витамин С ва углеводларнинг йўқолиши икки-
уч марта секинлашади, вазнининг йўқолиши ва чириб нобуд бўлиши анча камаяди. 
Сунъий совутиладиган сабзавот омборларида июнда йиғиштириб олинган эртаги 
карамни сентябргача, яьни кеч ѐзги муддатларда экилган карам ҳосили узишга етила 
бошлаган вақтгача сақлаш мумкин.