Технологияси



Download 1,35 Mb.
Pdf ko'rish
bet121/148
Sana16.06.2022
Hajmi1,35 Mb.
#676820
TuriЛекция
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   148
Bog'liq
Meva sabzavot va polish mahsulotlarini yetishtirish, saqlash va

Полиз 
экинларининг 
гуруҳланиши 
ва 
навлари.
Қовоқдошлар 
(Cucurbitaceae) оиласига ер шарининг тропик ва субтропик иқлимли минтақасида 
ўсадиган 100 та авлод ва 1100 га яқин ўсимлик турлари киради. Булар ичида энг 
аҳамиятлиси хўраки тарвуз (Citrullis edulus Pang.), қовун (Cucumis melo L.), 
қовоқнинг учта тури, йирик мевали қовоқ (Cucurbita maxima L.), қаттиқ пўстли 
қовоқ (Cucurbita pepo L.) ва мускат қовоқ (Cucurbita moschata L.) ҳисобланади. 
Бу оилага кам тарқалган ва катта аҳамиятга эга бўлмаган қуйидаги турлар ҳам 
киради: 
Люффа ѐки қозонювгич, чайот (мексика бодринги), илонсимон бодринг, идиш 
қовоқ
Тарвуз
– кенг тарқалган полиз экинидир. Унинг бир қанча турлари бўлиб, энг 
аҳамиятлиси хўраки ва хашаки тарвуздир. Бундан ташқари, тахир мазали колоцинт – 
(С. colocynthis), гажжаксиз (C. ecirrhosus) ва Нозена (C. naudinianus) ѐввойи турлари 
бўлиб, улар селекция мақсадларида, иссиққа, қурғоқчиликка ва касалликларга 
чидамли навлар яратишда фойдаланилади. 
 
Ўзбекистонда экиладиган тарвуз навлари Ўрта Осиѐ эколого-географик 
гуруҳига мансуб бўлиб, улар морфологик белгилари, биологик ва хўжалик 
хусусиятлари билан бир-биридан фарқ қилади. 
Қовун
– полиз экинлари ичида энг кенг тарқалган бўлиб, Cucumis авлодига 
мансуб. Бу авлодга 40 га яқин тур кириб, улар ичида маданийлашгани экиладиган 
қовун (Cucumis melo L.) ва бодрингдир (Cucumis sativus L.). 
А.И. Филов Cucumis melo қовун турини 7 та эколого-географик гуруҳга ѐки 
кенжа турга бўлади: шундан маданий қовунлар 3 та – Европа Ўрта Осиѐ ва кичик 
Осиѐ қовунлари; ярим маданий қовунлар 3 та – илонсимон, хитой ва ҳидли қовунлар 
ва ѐввойи битта кенжа тур – бегона ўт ҳолида ўсувчи қовунлар. 
Ўзбекистонда экиладиган қовун навлари Ўрта Осиѐ кенжа турига бўлиб, улар 
ҳам ўз навбатида 5 хилга бўлинади. 
1.
Ҳандалаклар. 
2.
Ёзги эти юмшоқ қовунлар.
3.
Ёзги эти қаттиқ қовунлар. 
4.
Кузги қовунлар. 
5.
Қишки қовунлар. 
Қовоқнинг 
– Cucurbita авлодига кирувчи 27 тури бўлиб, шундан фақат 6 тури 
маданийлашган, қолганлари эса ѐввоий ҳолда учрайди. 
Ўзбекистонда экиладиган қовоқ навлари қуйидаги учта турга мансуб: қаттиқ 
пўстли ѐки оддий қовоқ – Cucurbita pepo; йирик мевали – Cucurbita maxima ва 
мускат қовоқ – Cucurbita moschata.
Қаттиқ пўстли қовоқ тури 3 та кенжа турга бўлинади: палак ѐзадиган; палак 
ѐзмайдиган ва майда мевали. 
Йирик мевали қовоқ тури 4 та кенжа турга бўлинади: Европа-Осиѐ, Жанубий 
Америка, Хитой ва ѐввоий ҳолда ўсувчи хиллари. 


154 
Мускат қовоқ тури эса 6 та кенжа турга бўлинади: Туркистон, Япон, 
Ҳиндистон, Мексика, Колумбия ва Гватемала қовоқлари. 

Download 1,35 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   148




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish