Технологик қурилмалари структураси синфланиши, асосий кўрсаткичлари ва уларга қўйиладиган талабалар

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI


TERMIZ MUHANDISLIK TEXNOLOGIYA INSTITUTI
YENGIL SANOAT VA KIMYO TEXNOLOGIYALAR FAKULTETI


«KIMYOVIY OZIQ OVQAT TEXNOLOGIYALAR » KAFEDRASI


«Oziq-ovqat sanoatining umumiy va maxsus uskunalari » fanidan


«Separator – qaymoq ajratkichning hisobi» mavzusidagi
tayyorlagan

KURS ISHI


Ilmiy rahbar: ass. Bobomuratov.N.N.


Bajardi: 11-18 guruhi talabasi
Azamov Sherzod
Termiz – 2022

MUNDARIJA

1.	Kirish		-3
2.	Texnologik qurilmalari strukturasi sinflanishi va asosiy ko‘rsatkichlari		-5
3.	Separatorlar		-11
4.	Separator-kaymok ajratkichning xisobi		-14
5.	Uskunaga qo‘yiladigan asosiy talablar		-18
6.	Kichik korxonalar uskunalariga quyiladigan talablar		-24
7.	Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati		-25

KIRISH
Ferma rentabelligini oshirish va foyda olish uchun nafaqat sutni xom ashyo sifatida sotish, balki xo‘jalik shaklidan va sutni qayta ishlash xajmidan qat’iy nazar sut mahsulotlari ishlab chiqarishdan, bu ish qanchalik murakkab va ma’lum darajada sarf–xarajat, maxsus bilmlar talab etmasin bog‘liqdir. Sutchilik tarixi xonaki kustar xoldan yirik maxsus to‘la avtomatizatsiyalashtirilgan sut korxonalarigacha bo‘lgan yo‘lni bosib o‘tadi. Oxirgi yillardagi vaziyat shuni taqazo etmoqdaki, fermalar va shaxsiy tomorqalar qoshida ixtisoslangan modullar va kichik quvvatli zavodlar tashkil etilib sut mahsulotlari ishlab chiqarish an’anaviy tus olmoqda.
Mini – zavodlarda ishlab chiqariladigan sut mahsulotlari malakali mutaxassislar tomonidan tayyorlangan bo‘lib, amaldagi barcha me’yoriy xujjatlar talablariga javob beradigan texnologiyalar yordamida amalga oshirilishi lozim.
Qayta ishlanadigan sutning xajmi kichikligi tufayli, transport xarajatlarining qisman yoki butunlay bo‘lmasligi, mahsulot assortimentini o‘zgarishi ancha oson kechishi, ikkilamchi xom Ashe va chiqindilardan maksimal foydalanish, mahsulot birligiga sarflanadigan mehnat resurslarini minimal xolga kelishi ko‘zda tutiladi.
Kichik korxonalar yuqori sifatli sut mahsulotlarini taklif etish hamda arzon narx qo‘yish orqali muvaffaqiyatli raqobatlashuvi va mavsumiy ishchilar, talabalar, sayyoxlar va boshqalar uchun maxsus tayyorlangan mahsulotlar ishlab chiqarish imkoniga ega.
Mini – zavodlar ikkilamchi xom ashyodan chorva mollari va parrandalar uchun yuqori funksilnad ozuqa va ozuqaviy qo‘shimchalar ishlab chiqarishi va chiqindilardan texnik extiyojlar uchun foydalinshlari mumkin.
Sutni qayta ishlash bilan birga kichik korxonalar har xil qishloq xo‘jalik xom ashyolarini va yovvoyi o‘simliklarni qayta ishlashning alьternativ usullarini rivojlantirishlari lozim. Bundan tashqari boshqa sanoat va qishloq xo‘jalik korxonalari mahsulotlarini sotish kabi xizmatlarni ham bajarishlari ko‘zda tutiladi.
Agrosanoat kompleksida sutni sanoatda ishlov berish samaradorligini oshirish, ayniqsa bozor iqtisodiyoti sharoitida, uning barcha tarkibiy qismlaridan to‘liq va ratsional foydalanishga asoslangan chiqindisiz texnologiyalar prinsiplariga tayangan holda olib borishni taqazo etadi. Sutdan mahsulot tayyorlash jarayonida ikkilamchi mahsulotlar – yog‘sizlantirilgan sut, ardob va zardob hosil bo‘ladiki, ular ikkilamchi xom ashyo deb sanaladi. Kichik korxonalar mutaxassislari ikkilamchi xom ashyodan ratsional foydalanib, oziq – ovqat mahsulotlari, ozuqa vositalari, tibbiyot preparatlari va texnikaviy polufabrikatlar ishlab chiqarishni tashkil etishlari lozim. Bu esa o‘z navbatida sutni qayta ishlashning barcha tarkibiy komponentlaridan to‘la foydalangan holda olib borilishini, chiqindisiz texnologiyani tatbiq etish imkonini, xom ashyo birligidan ishlab chiqarilayotgan mahsulot miqdorining ko‘payishini ta’minlaydi.
Ushbu loyiha tuzilishidan maqsad fermerlik, dehqon – tomorqa xo‘jaliklari qoshida sutni qayta ishlab undan yuqori sifatli mahsulotlar tayyorlashning asosiy texnologik jarayonlari bayoni, xom ashyo va mahsulot hisobi, minizavod plan iva boshqa birinchi navbatda zarur bo‘lgan ma’lumotlar bayon etilgan.