Техник конструкциялаш ва моделлаш

10-rasm. Simni qirqish uchun kerak bo`lgan asboblar: kusachka, passatijlar. 
 
Temir arra yordamida simni qirqish uchun maxsus yoqoch brusdan foydalanish mumkin (11-rasm, d). 
 
 
11-rasm. Simni zubilo  (a, b) va temir arra yordamida qirqish   (d).  
Simni to’g’rilash. Rulondan chiqarilgan sim, odatda to’g’ri shaklda bo’lmaydi. Uni ishlatishdan 
oldin to’g’rilab olish kerak. Rangli metalldan bo’lgan ingichka uzun simni yoki yumshoq po’lat simni 
to’g’rilash uchun ikkita yog’och bir biriga siqilgan brusdan foydalanish mumkin (11-rasm, a,b).  
Yana  teskari,  ya`ni  simni  uchini  tiskiga  mahkamlab,  ikkita  yog’och  reyka  orasidan  simni 
uzunasi bo’ylab o’tkazish ham mumkin (11-rasm, d).  
Simni to’g’rilash yana bitta usuli keng tarqalgan: ikkita uchini yog’ochlarga mahkamlanib, keyin silliq 
sterjen yordamida, simni orqaga hamda oldinga galma-gal tortib o’tkaziladi (12-rasm).  
Qalin  sim  bolg’a  hamda  nakovalnya  yordamida  to’g’rilanadi.  Bolg’aning  uradigan  joyi 
urilayotgan  metalldan  yumshoq  bo’lishi  shart,  bo’lmasa  uni  urgan  paytda  simda  izlar  paydo  bo’ladi. 
Shuning uchun alyuminiy va misli simlarni yog’och bolg’a (kiyanka) bilan to’g’rilash tavsiya etiladi. 
To’g’rilanayotgan paytda bolg’ani  chiqib qolgan joylarga  asta-sekinlik  bilan bir chekkasidan boshlab 
oldinga qarab uriladi. Qolgan joylarni to’g’rilash uchun simni o’z o’qi atrofida aylantirib turish kerak. 
Simni to’g’rilanganligini ko’z orqali yoki chizg’ich yordamida tekshirish mumkin.  

---

127 
 
 
 
12-rasm.  Simni  to`g`rilash  usullari:  a)  yog`ochga  o`rnatilgan  mixlar    yordamida;  b,  d)