Tegi sarlavhaning tegidir va hujjatga nom berish uchun xizmat qiladi. Hujjat nomi va

O’quv ishlari bo’yicha director o’rinbosari:
_______________ A.G’aybullayev

Guruhlar	3-DI	4-DI
Dars otiladigan sana

8-Mavzu

Gipermatnli hujjat tuzilishi. Hujjat sarlavhasi (HEAD bo’limi) konteyner elementlari va atributlari

Ta’lim texnologiyasining modeli

Ajratilgan vaqti – 80 daqiqa	Ta’lim oluvchilar soni: ____ nafar
O’quv mashg’ulotining shakli	ma’ruza
Ma’ruza mashg’ulotining rejasi	HEAD bo’limi Sarlavha elementlari teglari.
O’quv mashg’ulotining maqsadi: O’quvchilarda Mobil qurilmalarning turlari va ularni ishlash prinsplari haqida bilim va ko’nikmalarini hosil qilish.
Pedagog vazifalari: O’qituvchi:	O’quv faoliyatining natijalari: O’quvchi:
Ta’lim berish usullari	Ma’ruza, aqliy hujum. Insert usuli.
Ta’lim berish vositalari	Ma’ruzalar matni, darslik, doska, bo’r, plakat, tarqatma amteriallar kompyuter.
Ta’lim berish sharoiti	O’quv xonasi
Ta’lim shakli	Ommaviy, individual, guruhlarda ishlash
Monitoring va baholash	Og’zaki so’rov: mavzu asosida nazorat savollarini beradi. Topshiriqlar asosida yozma misollar berib baholaydi.

“ Stereometriya boshlang’ich tushunchalari.Stereometriya aksiomalari va ulardan kelib chiqadigan sodda natijalar.”

mavzusi ma’ruzasining “Insert usulida” texnologik xaritasi

Ishlar bosqichi va mazmuni	Faoliyat mazmuni
	Ta’lim beruvchi	Ta’lim oluvchilar
1 - bosqich Kirish 15 min	1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsad, reja va o’quv faoliyat natijalarini aytadi. 1.2. O’quv mashg’ulotida o’quv ishlarini baholash mezonlari bilan tanishtiradi. 1.3. Kerakli o’quv materiallari va tayanch iboralar bilan tanishtiradi. ( Ilova №1)	1.1. Tinglaydilar. 1.3. Yozib oladilar
2 - bosqich Asosiy 55 min	2.1. Mavzu bo’yicha mavjud axborotlarni faollashtirish maqsadida: aqliy hujum metodidan foydalaniladi. (Ilova №2). 2.2. Olingan axborotlarni toifalar bo’yicha tizimlashtirishni taklif etadi: 1) toifali jadval tuzilmasini jamoaviy muhokamasini tashkillashtiradi; 2) yozuv taxtasida jadval chizishni va unga olingan axborotlarni kiritishni taklif etadi; 2.3. Hosil qilingan bilimlarni umumlashtiradi: «Siz qanday yangiliklarni bilishni hohlaysiz?», «Sizga ...shu to’g’risidagi bilimlar nima uchun kerak?». 2.4. Matnni tarqatadi ( Ilova №2), uni o’qib chiqishni va insert usulidan foydalanib, matn chetida belgilar qo’yishni taklif etadi. ( Ilova №3). 2.5. Ishning borishini kuzatadi; 2.6. Ish jarayonida hosil bo’lgan savollarga javob berishni taklif etadi; 2.7. Ixtiyoriy belgi bo’yicha guruhlarga bo’ladi; 2.8. Guruhli insert jadvalini tuzishni va ularga olingan axborotlarni kiritishni taklif etadi; 2.9. Natijalar taqdimoti boshlanishini e’lon qiladi. 3.0. Topshiriqlar beradi. Taqdimot qilishni e’lon qiladi. ( Ilova №6).	Savollarga javob beradilar. Jadvalning tuzil-maviy tarkibiy qismlarini yechish-da ishtirok etadilar. Unga axborotlar kiritadi. Savollarga javob beradilar. Juftlikda ishlaydilar; O’rganilgan mate-riallar bo’yicha fikr almashadilar. Muhokama vaqtida tanlab olingan axborotlarga asoslanib, guruhli jadvallar tuzadilar. Guruh sardorlari natijalar taqdimoti-ni o’tkazadi. Bunda ular e’tiborni asosiy axborotga qara-tadilar, o’qish davomida paydo bo’lgan savollarni aytadilar.
3 - bosqich Yakuniy 10 min	3.1. Olingan axborotlarni umumlashtiradi va sharxlaydi; 3.2. Savollarga javob beradi; 3.3.Qo’shimcha axborotlar beradi; 3.4. Maqsadga erishish muvaffaqiyatini tahlil qiladi va baholaydi; 3.5.Mustaqil ishlash uchun topshiriq beradi;	Tinglaydilar. Savollar beradilar. Topshiriqni yozib oladilar.

8-Mavzu: Gipermatnli hujjat tuzilishi. Hujjat sarlavhasi (HEAD bo’limi) konteyner

elementlari va atributlari
Reja:

1. 
   HEAD bo’limi
   
2. 
   Sarlavha elementlari teglari.
   

HEAD bo’limi sarlavha hisoblanadi va u majburiy teg emas, biroq mukammal tuzilgan sarlavha juda ham foydali bo’lishi mumkin. Sarlavha qismining maqsadi hujjatni tarjima qilayotgan dastur uchun mos axborotni yetkazib berishdan iborat. Hujjat nomini ko’rsatuvchi teglar orasidagi matn qatoridan iborat. Bu nom brauzer oynasining sarlavhasida paydo bo’ladi (bunda sarlavha nomi 60 belgidan ko’p bo’lmasligi lozim). O’zgartirilmagan holda bu matn hujjatga bookmark berilganda ishlatiladi. Hujjat nomi uning tarkibini qisqacha ta’riflashi lozim. Bunda umumiy ma’noga ega bo’lgan nomlar (masalan, Homepage, Index va boshqalar) ni ishlatmaslik lozim. Hujjat ochilayotganda birinchi bo’lib uning nomi aks ettirilishi, so’ngra esa hujjat asosiy tarkibi ko’p vaqt olib, kengayib ketishi mumkin bo’lgan formatlash bilan birga yuklanishini hisobga olgan holda, foydalanuvchi hech bo’lmaganda ushbu axborot qatorini o’qiy olishi uchun hujjatning nomi berilishi lozim.
sarlavha ichidagi ob’ektlar .
konteyneri ichida quyidagi buyruqlardan foydalanish mumkin (teglardan):
title –xujjat nomi
meta –parametrlarni nom=qiymat
link –boshqa ob’ektlar bilan aloqa
style –stillarni aniqlash
script – skript, masalan JavaScript tilidagi
base – negiz URL ni beradi
Hujjat nomi brauzer darchasidagi sarlavhada sichqon yordamida BACK tugmasi bosib turilganda aks etadi. Hujjatga nom berish shart bo’lmasada, albatta yozish tavsiya etiladi. Chunki BACK tugmasi yordamida yoki jurnalni ko’rib chiqish jarayonida kerakli hujjatni ko’rish imkoni tug’iladi. Asosiy sabab esa, HTML-hujjatlar indeksatsiyasi sarlavha ustida bajarilishidir.
Meta tegi yordamida qidiruv mashinalari uchun tavsiflar, so’zlar va kodlarni berish mumkin.
Link toq tegi hujjatning saytdagi boshqa hujjatlar bilan aloqasini va uning sayt iyerarxik tuzilmasidagi o’rnini ko’rsatadi. Sarlavhada bir necha LINKning bir necha elementlari bo’lishi mumkin.
Uning atributlari:
href – URL ob’ektni aniqlaydi;
rel – joriy hujjatning HREF atributi orqali aniqlangan ob’ekt bilan o’zaro munosabati turini ko’rsatadi. Mumkin bo’lgan qiymatlari:
stylesheet – joriy hujjat uchun stillar jadvali (CSS) faylini ko’rsatadi. Brauzer href atributda ko’rsatilgan adresdan css-faylni yuklaydi va uni joriy hujjatga qo’llaydi (STYLE ga qarang);
home – saytingizning bosh sahifasini ko’rsatadi;
toc, contents – shu hujjatning (mundarijasi) sarlavhalari faylini ko’rsatadi;
index – joriy hujjat bo’yicha indeksga ko’ra izlash uchun zarur ma’lumotlar faylini ko’rsatadi;
glossary – joriy hujjatdagi atamalar ro’yxati faylini ko’rsatadi;
copyright – saytning yaratuvchilari, mualliflik xuquqlari va hokazolar qayd etilgan sahifasini ko’rsatadi;
up, parent – "yaratuvchi" sahifa (sayt iyerarxik tuzilmasida bir pog’ona yuqorida turgan hujjat) ni ko’rsatadi;
child – "yaralgan" sahifa (sayt iyerarxik tuzilmasida bir pog’ona pastda turgan hujjat) ni ko’rsatadi;
next – hujjatlar ketma-ketligidagi navbatdagi sahifani (masalan lug’at, elektron katalog yoki tashkilot hujjatlarining keyingi sahifasini) ko’rsatadi;
previous – hujjatlar ketma-ketligidagi oldingi sahifani ko’rsatadi;
last, end – hujjatlar ketma-ketligidagi oxirgi sahifani ko’rsatadi;
first – hujjatlar ketma-ketligidagi birinchi sahifani ko’rsatadi;
help – maslahatli yordam sahifasini (masalan saytingizda harakatlanish bo’yicha) ko’rsatadi;
type – ob’ekt uchun href atributida ko’rsatilgan MIME-turini aniqlaydi.
Masalan: