Tebranishlar nazariyasi


-rasm.Bir  erkinlik  darajasiga  ega  bo’lgan  sistemalar,mayatnik



Download 0,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/11
Sana14.08.2021
Hajmi0,64 Mb.
#147779
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
bir erkinlik darazhasiga ega bolgan sistemaning erkin tebranishlari

1.1-rasm.Bir  erkinlik  darajasiga  ega  bo’lgan  sistemalar,mayatnik 

tebranishlari berilgan teklikdasodir bo’lish holati. 


 

 



Ixtiyoriy 

yo’nalishda 

tebranuvchi 

mayatnikni 

masalan:ikkita 

yo’nalishda  tebranuvchi  mayatnikning  holatini  tavsiflash  uchun  ikkita 

koordinata zarur bo’ladi.Demak bunday sistemaning erkinlik darajasi ikkiga 

teng.Masalan:  Devorga  osilgan  soatdagi  mayatnik  faqat  berilgan  tekislikda 

tebranish mumkin,shuning uchun uning erkinlik darajasi birga teng bo’ladi. 

        Hamma  bir  erkinlik  darajali  barcha  sistemalar  uchun  “harakatlanuvchi 

element” ning muvozanat holatidan siljishining vaqtga bog’liqlik tenglamasi 

quyidagicha aniqlanadi:

 

 

 



Bu  tenglik  asosida  sodir  bo’layotgan  tebranishlar  garmonik  tebranishlar 

deyiladi.  (1)  tenglamadagi

  tebranayotgan  jismning  massa  markazidan 

siljishi, 

-sistema 

uchun 


-zanjir 

uchun 


desak 

ham 


bo’ladi.Induktivlikdagi tokning yoki kondensator qoplamalaridagi zartadning 

muvozanat holatidan chetlashishidir. 

     Shuni  ham  aytib  o’tish  kerakki  agar  tebranayotgan  sistemaning 

amplitudasi  juda  katta  bo’lsa  (1)  tenglama  yordamida  tebranishni  yetarli 

darajada  to’g’ri  tavsiflay  olmaymiz.(1)  tenglama  katta  amplitudali 

tebranishlar  uchun  ko’pol  yaqinlashishda  olish  mumkin.Juda  katta 

tebranishlarda  prujinaga  osilgan  yo’kka  ta’sir  qilayotgan    kuch  siljishga 

proporsional  bo’lmay  qoladi.Shuning  uchun  (1)  tenglamani  katta 

tebranishlarda  unga  ham  qo’llab  bo’lmaydi.Shuningdek  kondensator 

qoplamalari  orasidagi  zaryadning  miqdori  juda  katta  bo’lganda  ham  qo’llab 

bo’lmaydi. 

          Chunki  zaryad  juda  katta  bo’lsa  kondensatorda  teshilish  yo’z  berishi 

mumkin  va  bundan  sung  zaryadning  tebranishi  (1)  tenglamaga  bo’ysunmay 

qoladi. 



 

Terminologiya:(1) tenglamada biz quyidagi terminlardan foydalandik. 

A-musbat konstonta bo’lib,tebranish amplitudasi deyiladi. 

-burchak chastota deyiladi va birligi rad/sek. 

chastota ,birligi gers yoki 1/sek. 

          Chastota   ga teskari kattalik tebranish davri deyiladi va uning birligi 




Download 0,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish