Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

57 
Аlishеr Nаvоiy nоmidаgi  O‟zbеkistоn Milliy kutubхоnаsi 
Milliy  kutubxоnа  -  bu  dаvlаtning  bоsh  kutubxоnаsi bo‟lib,  fаqаt  birginа 
millаtgа tеgishli bo‟lmаy, bаlki shu mаmlаkаtning vа xаlqning milliy bоyligi vа 
dаvlаt  аhаmiyatigа  egа  bo‟lgаn  kutubxоnаdir.  Milliy  kutubxоnа  xаlqning 
mаdаniy  rivоjlаnishidа,  milliy  mа‟nаviy  bоylikni  bоshqа  xаlqlаr,  mаmlаkаtlаr 
mаdаniyati  yutuqlаridаn  bахrаmаnd  bo‟lish,  mаdаniy  аlоqаlаrni  kuchаytirish, 
milliy  mаdаniyatning  umumjаhоn  mаdаniyat  yutuqlаri  bilаn  dоimо  bоyitib 
bоrishdа  nihоyatdа  kаttа  rоl  o‟ynаydi.  Miliiy  kutubxоnаning  o‟zigа  xоs 
tоmоnlаri quyidаgilаrdаn ibоrаt: 
1.  Dаvlаtning  siyosiy  qiziqishlаri,  mаdаniy  vа  ijtimоiy  fаоliyatigа 
bоg‟likligi; 
2. Dаvlаtgа mоddiy vа mа‟muriy tа‟аluqliligi; 
3. Umumdаvlаt fаоliyatining хududiy chеgаrаlаnmаgаnligi; 
O‟zbеkistоn Rеspublikаsi Prеzidеntining 2002- yil 20- fеvrаldаgi № UP-
3029 
sonli“Ilmiy-tаdqiqоt 
fаоliyatini 
tаkоmillаshtirish 
to‟g‟risidа"gi 
fаrmоnigа[5]  muvоfiq,  Аlishеr  Nаvоiy  nоmidаgi  О‟zbеkistоn  rеspublikаsi 
Dаvlаt  kutubxоnаsi  vа  Rеspublikа  ilmiy-tеxnikа  kutubxоnаsi  nеgizidа  Аlishеr 
Nаvоiy nоmidаgi О‟zbеkistоn Milliy kutubxоnаsi tаshkil etildi. 
 
Ta'kidlash  joizki,  zamonaviy  axborot-kommunikatsiya  texnologiyalarini 
joriy  etish  asosida  Alisher  Navoiy  nomidagi  O„zbekiston  Milliy  kutubxonasi  - 
axborot  resurs  markazining  samarali  faoliyatini  ta'minlash  bo„yicha  bir  qator 
tashkiliy-texnik chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. 
Xalqaro  tajribani  va  kutubxona  foydalanuvchilarining,  eng  avvalo, 
yoshlarning ehtiyojlarini inobatga olgan holda, o‟quv zallarining ixtisoslashuvi 
va  joylashishi  takomillashtirildi.  Ixtisoslashtirilgan  elektron  kutubxona  zali, 
multimedia  texnologiyalari  zali  tashkil  etildi,  barcha  zallarda  Internet 
tarmog„idan foydalanish ta'minlandi. 
Ma'lumotlarni  qidirish  va  olish  uchun  vizual  va  virtual  axborot  taqdim 
etgan  holda  interfaol  axborot  vositalari,  aktiv  panellar  va  monitorlar  orqali 
kutubxona foydalanuvchilarini xabardor qilishning zamonaviy tizimi o„rnatildi. 
Nashrlarni tezkor tarzda yetkazib beruvchi «telelift» tizimi joriy etildi. 
A.Navoiy  nomidagi  O„zbekiston  Milliy  kutubxonasining  ilg„or  axborot-
kompyuter  texnologiyalari  bilan  jihozlangan,  eng  avvalo,  respublika 
yoshlarining  intellektual  va  madaniy  ehtiyojlarini  maksimal  darajada  qondirish 
uchun  milliy  va  xorijiy  axborot-kutubxona  fondlaridan  keng  foydalanish 
imkonini beradigan, zamonaviy mutlaqo yangi, eng yuqori xalqaro standartlarga 
javob  beradigan  axborot  resurs  markazi  sifatidagi  samarali  faoliyati 
ta‟minlanmoqda.Bunda  kutubxonaning  shakllantirilgan  tashkiliy  tuzilishi  (4-
ilova) muhim ahamiyatga ega. 
Yuqorida  keltirib  o‟tilgan  vazifalarni  amalga  oshirish  orqali 
mamlakatimizda  bugungi  kunda  o‟zining  tajribasiga  asoslangan  holda 
raqamli(elektron)  kutubxonalar  yaratishga  kirishildi.  O‟zbekiston  Respublikasi 
Prezidentining  “2011-2015  yillarda  axborot-kommunikatsiya  texnologiyalari 
negizida  axborot-kutubxona  va  axborot  resurs  xizmatlari  ko‟rsatishni  sifat 

---

IV. AMALIY MASHG„ULOT MATERIALLARI 
 
 
 
 
58 
jihatidan rivojlantirishni davom etttirish chora tadbirlari to‟g‟risida” 2011 yil 23 
fevraldagi 
PQ-1487-sonli 
qarorida 
belgilangan 
vazifalarni 
bajarishda 
mamlakatimizda  axborot-kutubxona  faoliyatini  tashkil  etish,  axborot  resurlar 
fondini  hamda  elektron  resurslar  bazasini  shakllantirish,  foydalanuvchilar 
so‟rovini to‟laqonlik bilan bajarish bilan birgalikda ularga tez va sifatli xizmat 
ko‟rsatish doirasida bir qancha yuqori natijalarga erishmoqda. Mamlakatimizda 
yetakchi  kutubxonalardan  biri  Alisher  Navoiy  nomidagi  O‟zbekiston  Milliy 
kutubxonasi  bugungi  kunga  kelib,  zamonaviy  axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalari  asosida  foydalanuvchilar  ehtiyojlarini  ta‟minlash  maqsadida 
yangi interaktiv xizmatlarni joriy etgan holda faoliyat olib bormoqda.