Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

38 
       
3.5. rasm. Chuqirlikni qabul qilish faktorlari 
Ma'lumotlar ichida W1, 3o‘chamli rasmni namoyish etish uchun, binokulyar 
parallax  (o‘ng  va  chap  ko‘zlaruchun  2o‘lchamli  tasvirlarni  namoyish  etish  bilan 
stereoskopik  effektlarni  taqdim  etadi)  ni  ishlatadi.  Aniqroq  aytganda,  obyekt  turli 
burchaklarda o‘ng va chap linzalar yordamida ko‘rinadi. Bu tasvirlar o‘ng va chap 
ko‘zlar uchun 3o‘lchamni ko‘rsatish uchun alohida qo‘yiladi.  
Parallax  darajalariga  ko‘ra  obyekt  qanchalik  o‘zgarishi  ko‘rinishi.  7-shaklda 
ko‘rsatilgan.  
 
    
 3.6.rasm.  chuqirlikni qabul qilish yo‘li 
 
O‘ng vachap ko‘zlar orasida parallax bo‘lmasa 3 o‘lcham ekranda ko‘rinadi. 
Obyekt o‘ngda ko‘ringanida chap ko‘z tasvir o‘ng ko‘z tasviri bilan solishtiriladi. 3 
o‘lchamli  tasvir  ekran  yuzasida  ko‘rinadi.  va  aksincha  obyekt  chapda  ko‘rinsa, 
chap  ko‘z  tasviri  o‘ng  ko‘z  tasviri  bilan  solishtiriladi,  3o‘lchamli  obyekt  ekran 

---

 
NAZARIY  MATERIALLAR
 
 
 
 
 
 
 
39 
yuzasining  orqasida  ko‘rinadi.  Kattaroq  parallax  ko‘proq  chuqurlik  yoki 
bo‘rtiqlikda  bo‘ladi.lekin  uning  chegarasi  bor.  Agar  parallax  judayam  katta  yoki 
judayam  kichik bo‘lsa, bu tasvirlarning ikkisi ham  bitta  3o‘lchamli  tasvirda bo‘la 
olmaydi. 8-shakl. Bu ko‘pincha obyektlar parallaxlarida juda katta farq bo‘lganda 
sodir boladi.  
Maksimal  3o‘lchamli  effekt  uchun  biz  parallax  ni  oshirishimiz  kerak.  ko‘z 
uchun  qulay  bo‘lishi  kerak  bo‘lgan  tasvirlar  uchun  bizga  judayam  katta  parallax 
kerak emas. Parallax ni boshqarish 3o‘lchamli effektlarni tenglashtirishda muhim. 
Ammo parallaxni aniqlab beruvchi bir qancha faktorlar bor. 9-shakl.