Tayyorlash va ularning malakasini oshirish instituti



Download 0,54 Mb.
bet4/4
Sana07.09.2017
Hajmi0,54 Mb.
#19029
1   2   3   4
8. Osiyo mamlakatlarining ro`yxatini “Atlas”dan foydalanib quyidagi jadval asosida yozing.


T/r

Dunyo okeaniga bevosita chiqish

imkoniyatiga ega bo`lgan mamlakatlar

Dunyo okeaniga chiqish

imkoni bo`lmagan mamlakatlar

1







2







3







4







5







6







7







8








6-sinf uchun test savollari( yopiq test)

1.Agar tog`ning balandligi 2000-3000 m bo`lsa,qanday tog`lar guruhiga bo`linadi?

2.Vulqon o`choqlari qaysi qatlamga to`g`ri keladi?

3.Okean suvining 3-4 km dan chuqur qismlarida harorat necha 0C atrofida o`zgaradi?

4.Muz hosil qilgan ko`llar Yer yuzasining qaysi hududida ko`p uchraydi?

5.Ekvatordan har ikkala qutblar tomon havoning o`rtacha yillik harorati necha 0C dan necha 0C gacha pasayib boradi?

6.Troposferaning yuqori chegarasida harorat necha 0C gacha pasayadi?

7.Atmosfera massasining necha % 80 km gacha bo`lgan quyi qatlamiga to`g`ri keladi?

8.Yevropa materigi to`g`risidagi dastlabki geografik ma’lumotlar kimlarning asarlarida berilgan?

9.Sayyoh olimlar asari kimga tegishli ve nechanchi yil yozilgan?

10.Kordilyera tog`larida qanday hayvonlar tarqalgan?

11.Yevropadagi zamini eng keksa platformalardan tuzilgan tekisliklar qaysilar?

12.O`rta dengizda qanday vulqonlar bor?

13.Yevrosiyoning subtropik iqlim mintaqasida qancha yog`in yog`adi?

14.Yevrosiyoning qaysi qismida nam subtropik iqlim tarkib topgan?

15.Fedchenko muzligining uzunligi va eni qancha?

16.Yevrosiyoning subtropik sernam musson o`rmonlar zonasi uchun qaysi o`simliklar xos?

17.Mangralar qayerda ko`p uchraydi?

18.Qayerning tuprog`i qorabalchiq-botqoq hisoblanadi?

19.Bargini to`kuvchi keng bargli o`rmonlarda qanday tuproqlar tarqalgan?

20.Nunutaklar nima?

7-sinf uchun test savollari( yopiq test)

1.O`rta Osiyo o`lkasining geografik kengligi qaysi hududlar geografik kengligiga to`g`ri keladi?

2.O`rta Osiyoning ekologik jihatdan noqulay vaziyat tarkib topishiga sabab nima?

3. O`rta Osiyoda eng yuqori harorat qayerda kuzatilgan?

4.O`zbekiston Milliy Universitetida o`rnatilgan “Relyefli globus” qanday masshtabda ishlangan?

5.Quyosh radiatsiyasining Yer yuzasida taqsimlanishi nimaga bog`liq?

6.Qanday tuproqlar ancha unumdor bo`lsada tez sho`rlanadi?

7.O`rta Osiyoda to`qaylarda eng ko`p tarqalgan daraxt turlari qaysilar?

8.Ustyurt,Qoraqum va Qizilqumdagi qoldiq tepalik va past tog`lar etaklarida qanday cho`llar keng maydonlarni egallagan?

9.O`rta Osiyoning qalin lyoss qatlamlari mavjud bo`lgan sharqi va janubidagi tog`lar etaklaridagi tekisliklarda qanday cho`llar tarqalgan?

10.Chalacho`l tabiat zonasida qanday tuproqlar uchraydi?

11.O`simlik qoplami buta va daraxtlardan iborat, ba’zi joylarda chirindi miqdori 12% ga yetadi.Yog`in miqdori 800 mm dan 1000-1200 mm gacha boradi.Yozda ham yomg`ir yog`adi.Gap qaysi balandlik mintaqasi haqida boryapti?

12.O`zbekistonning Nukus shahrida yillik yog`inga nisbatan muhim bo`lgan bug`lanish necha marta ko`p?

13.Hisor-Zarafshon tog`larining janubi g`arbiy nam havoga ro`para bo`lgan yonbag`irlarida necha mm yog`in tushadi?

14.Farg`ona vodiysi va Mirzacho`l tekisligi bilan tutashib turadigan qaysi hudud orqali mahalliy Bekobod va Qo`qon shamollari vujudga keladi?

15.O`zbekistondagi suv omborlarining foydali suv sig`imi qanchani tashkil etadi?

16.Tuproq qatlamining qalinligi, qatlamlarining holati nimaga bog`liq?

17.O`zbekistonda yiliga qancha miqdorda daryo suvlari hosil bo`ladi?

18.Chirchiq daryosi tekislikka chiqqach chap tomondan qanday soylar qo`shiladi?

19.Alunit nima, u qayerdan topilgan?

20.6995 m balandlikka ega bo`lgan cho`qqi qaysi va u qaysi tog` tizmasiga tegishli?

21.Alp tog` burmalanishi kaynazoy erasining qaysi davrida sodir bo`lgan?

22.O`simliklardan sharq chinori, shirach,hasharotlardan beshiktervatar, Turkiston ko`zoynakli iloni,burgut qaysi qo`riqxonada muhofaza qilinadi?

23.Qozog`iston va Turon kichik o`lkalari chegaralari qaysi hududlardan o`tadi?

24.O`rta Osiyoning janubiy chegarasi qaysi geografik ob’yektlar orqali o`tadi?

25.Uzunligi 196 km, 236 km, 180 km bo`lgan daryolar qaysilar hisoblanadi?



8-sinf uchun test savollari( yopiq test)

1.Chirchiq daryosi qaysi tog`lardan suv oladi?

2.Chirchiq Ohangaron o`lkasining tog` etaklari va vodiylarida qaysi davrlarning shag`al , qum va gil qatlamlari keng tarqalgan?

3.Chirchiq Ohangaron vodiysidagi tog`lar qaysi eralarning jinslaridan tarkib topgan?

Chirchiq Ohangaron vodiysining 300-500 m balandliklarida qanday o`simliklar o`sadi?

4. Cho`l mintaqasida namni kam bug`lantirishga moslashgan qumli yerlarda o`suvchi o`simliklarni belgilang

5.Chorvachilikda qorako`l qo`ylari Mirzacho`lning qaysi qismida boqiladi?

6.Chotqol tizmasidan janubi g`arbga qarab qaysi tog` tizmasi ajralib chiqadi?

7.Dastlab ko`mir koni qayerdan va qachon qazib olingan?

8.Dastlabki paxta tozalash zavodi nechanchi yilda va qayerda ishga tushirilgan?

9.Dukent,Qorabag`ir ,Niyozboshi qaysi daryolarning irmog`i?

10.Farg`ona tabiiy geografik o`lkasini janubdan qaysi tog` tizmalari o`rab turadi?

11.Farg`ona vodiysida qanday foydali qazilma konlari mavkud?

12.Farg`onadagi neftni qayta ishlash zavodi qaysi shaharlarda joylashgan?

13.G`azalkent GESi qaysi daryoda qurilgan?

14.Og`ir metallar guruhiga qaysi metallar kiradi?

15.Hozirda mamlakatimizda donli ekinlar maydoni necha %ni tashkil etadi?

16.Ishlab chiqarishni tashkillashning iqtisodiy samaradorlikka qaratilgan muhim shakli nima?

17.Ishlab chiqarishning yirik korxonalarda to`planish shakli nima ?

18. Ishlab chiqarishning asosan bir xil mahsulot chiqaradigan tashkiliy shakli nima?

19. Karkidon suv ombori qaysi daryoda qurilgan?

20.Kartoshkaning yalpi hosili bo`yicha qaysi viloyatlar oldinda turadi?

21. Kesakchalarning vujudga kelishi va ularning pishiq bo`lishiga tuproqdagi qanday modda yordam beradi?

22.Mamlakatimiz neftni qayta ishlash korxonalari bir yilda necha mln tonna neftni qayta ishlash quvvatiga ega?

23.Mamlakatimizda 1797-1818-yilda ro`y bergan zilzila hududini aniqlang?

24.Mamlakatimizda ishlab chiqarilayotgan energiyaning necha % sanoatda ishlatiladi?

25.Mamlakatimizda jami IES va GESlarning umumiy quvvati qancha?

26.Mamlakatimizda kimyo sanoatining shakllanishi qachondan boshlandi?

27.Mamlakatimizda mehnatda band aholining necha % sanoat tarmog`iga to`g`ri keladi?

28.Mamlakatimizda qazib olinayotgan ko`mirning necha %i qo`ng`ir ko`mir?

29.Mamlakatimizda qishloq xo`jalik yerlarining qancha qismidan chorvachilikda foydalaniladi?

30.Mamlakatimizda qurilgan GESlardan yiliga o`rtacha qancha elektr energiya olinadi?

31. Mamlakatimizda yalpi sanoat mahsuloti hajmida binokorlik sanoatining salmog`i necha %?

32.Mamlakatimizda qaysi viloyatlarda sholi yetishtiriladi?

33.Mamlakatimizning cho`l mintaqasida har bir m2 maydon hisobiga qancha kvt elektr quvvati hosil qilsa bo`ladi?

34.Mamlakatimizning yog`och taxta xom ashyosiga bo`lgan yillik ehtiyoji qanchani tashkil etadi?

35.Mingbuloq cho`qqisi qaysi tog`da joylashgan?

36.Mirzacho`l o`lkasining shimoli g`arbida qaysi ko`llar joylashgan?

37. Moddiy ishlab chiqarishda band bo`lgan har bir ishlovchi hisobiga hosil qilinadigan milliy daromad miqdori nima?

38.Neft va gaz quduqlari uchun jihozlar qayerda ishlab chiqariladi?

39.Nodir metallar guruhiga qaysi metallar kiradi?

40.Norin daryosi qaysi tog`dan boshlanadi?



Qisqa javobli amaliy mashg‘ulot.


  1. Kanada gerbida nima yozilgan? (Dengizdan dengizgacha)

  2. Dam olish, sayohat, davolanish maqsadida foydalaniladigan resurslaega nima deyiladi? ( Rekreatsion resurs)

  3. Aholi ko‘payishini davlat tomonidan boshqarishiga nima deyiladi? (Demografik siyosat)

  4. Dengiz va okean qirg‘oqlarida 200 km gacha joyda dunyo aholisining qanchasi joylashgan? ( 50 %)

  5. XX asr oxirida shahar aholisi yillik o‘sishining 80 % rivojlanayotgan mamlakatlarga to‘g‘ri keldi. Bu hodisa nima deyiladi? ( Shahar portlashi)

  6. Xalqaro mehnat taqsimotining yuqori bosqichi nima? (xalqaro integratsiya)

  7. Aholining tez kamayishi nima? ( Demografik tanglik)

  8. Jahondagi barcha suv omborlari miqdori qancha? ( 30.000 ta)

  9. Tabiiy landshaftning inson ta’sirida o‘qgargan shakli nima deyiladi? (Antrpogen landshaft)

  10. Shahar aglomiratsiya to‘plamlariga nima deyiladi? ( Megapolis)

  11. Plastmassa ishlab chiqarish ximiya sanoatining qaysi tarmog‘iga kiradi? (Polimerlar ximiyasi)

  12. Sanoat tuguni markazlari to‘plangan hudud nima deyiladi? ( Milioratsiya)

  13. Bir necha xil transport vositasi kesishgan joyga nima deyiladi? (Transport tuguni)

  14. tog‘- kon sanoati asosiy…….. Organik sintez


polimerlarga ishlov berish polimerlar
bu qaysi sanoat tarmog‘i chizmasi? ( kimyo sanoati)


  1. Bir mahsulot birligini olish uchun ketgan barcha xarajatning puldagi ifodasiga nima deyiladi? ( tannarx)

  2. Aholining bir yerdan ikki- uch yerga ko‘chib yurishiga nima deyiladi? ( Migarsiya)

  3. Yakka hokimlik? ( Monopoliya)

  4. Janubiy Amerikada o‘sadigan daraxtni mahalliy xalq “Bolta sindirar” deyiladi? ( Kibracha)


Tarjimai hol .

Qilichova Nafisa Nurmurodovna 1980-yil 14-martda Navoiy viloyati Xatirchi tumanida xizmatchi oilasida tug`ildim .

1987-yilda Sirdaryo viloyati Guliston tumani Dehqonobod shaharchasidagi 14-umumiy o`rta ta’lim maktabining 1-sinfiga qabul qilindim. Mazkur maktabni 1997-yil tugatdim.O`quvchilik davrimda 10-11 –sinflarda geografiya fanidan olimpiadaga qatnashib viloyat bosqichida 2-3-o`rinlarni egallaganman 1997-yil maktabni tamomlagach Nizomiy nomidagi Toshkent Davlat Pedagogika Universiteti tabiiyot geografiya fakultetining geografiya bo`limiga o`qishga qabul qilindim. 2001-yil esa mazkur dargohni tamomlab, Toshkent shahar Sergeli tumanidagi 3-umumiy o`rta ta’lim maktabida ish faoliyatimni boshladim. 2006-yildan buyon Navoiy shahridagi 10-umumiy o`rta ta’lim maktabida geografiya fanidan dars berib kelmoqdaman.

Men ish faoliyatim davomida bir qancha yutuqlarga erishdim.

2012-2013-o`quv yilida geografiya fanidan 6-sinf o`quvchim Murodov Kamol

“Bilimlar bellashuvi”ning shahar bosqichida II o`rin, 2013-2014-o`quv yilida 6-sinf o`quvchim Xamroqulova Sevara “Bilimlar bellashuvi” ning respublika bosqichida I o`rin, 7-sinf o`quvchim Murodov Kamol “Bilimlar bellashuvi”ning viloyat bosqichida III o`rin, 9-sinf o`quvchim Ismoilova Dilnoza olimpiadaning shahar bosqichida III o`rinni, 2014-2015-o`quv yilida 6-sinf o`quvchim Jo`raboyeva Mahfuza “Bilimlar bellashuvi” ning viloyat bosqichida II o`rin, 7-sinf o`quvchim Xamroqulova Sevara va 8-sinf o`quvchim Murodov Kamol “Bilimlar bellashuvi”ning Respublika bosqichida I o`rinni, 2015-2016-o`quv yilida “Bilimlar bellashuvi”ning shahar bosqichida 6-sinf o`quvchim Hamroyev Siroj 2-o`rinni,8-sinf o`quvchisi Muyitdinova Gulbahor 3-o`rinni, viloyat bosqichida 7-sinf o`quvchim Jo`raboyeva Mahfuza 2-o`rinni, Respublika bosqichida 8-sinf o`quvchim Xamroqulova Sevara 1-o`rinni egallashdi. Fan olimpiadasida 9-sinf o`quvchim Murodov Kamol shahar bosqichida 3-o`rinni, viloyat bosqichida esa 1-o`rinni egallashdi.

Yangi pedagogik texnologiya asosida dars olib boradigan o`qituvchi -muallim tinib-tinchimasligi, o`z ustida muntazam ishlashi, yangi adabiyotlar, maqolalar va tajribalar bilan tanishib borishi, ijodiy izlanishi zarur. Pedagog-psixologlarning tahlillariga ko`ra, o`zlashtirilgan axborotlar oradan 2 hafta o`tgach, mustaqil o`qish orqali 10%, tinglash orqali 20%, ko`rish orqali 30 %, namoyish qilish orqali 50%, suhbat munozara orqali 80%, amaliy bajarganda 90% eslab qolinarkan. Demak, bundan ko`rinib turibdiki o`quvchi amalda bajarganda eslab qolish eng yuqori ko`rsatkichni tashkil etar ekan. Shularni hisobga olsak, o`quvchilarga dars berishda ko`proq suhbat, bahs munozara va amaliy ishlarni dars davomida o`z nazoratimiz va kuzatuvimiz ostida amalga oshirishimiz zarur.

Bugungi zamonaviy o`qituvchi yoshlarga zamon talablariga javob beradigan bilimlarni berish uchun avvalo o`zi ana shunday manbalar, bilimlar bilan qurollangan bo`lishini his etmog`i zarur. Dars beradigan har bir o`qituvchi ta’lim tarbiyaga oid eng keyingi muhim yangiliklar va axborotlarni, o`quv jarayonini samaradorligini oshirishga xizmat qiladigan ilg`or pedagog va axborot texnologiyalarni puxta egallab olishi va amaliyotga qo`llay olishi ayniqsa muhimdir.

Geografiya o`qituvchisi sifatida o`quvchilarimga chuqur bilim berish bilan birga ezgu insoniy qadriyatlar yuksak ahloqiy iste’dod ruhida tarbiyalash, vatanparvarlik, ona-yurt boyligiga boylik qo`shadigan, ularni ko`z qorachig`iday asrab - avaylaydigan kabi insoniy fazilatlarni shakllantirishga harakat qilaman.

Geografiya darslarimda geografik ob’yektlarni topish, zinama-zina, “Kemalar usuli”, “5*5 viktorina o`yini”, “Xarita bo`ylab sayohat”, “Adashgan kemaga yordam”, Blis so`rovi, talqinlar, topishmoqlar, geografik diktant, geografik hikoya va qo`shimcha adabiyotlardan foydalanib DTS talablari asosida dars o`tishga harakat qilaman .

O`quvchilarni “Bilimlar bellashuvi” va olimpiada ko`rik tanlovlariga tayyorlashda, asosan, testlardan va amaliy mashg`ulotlardan foydalanaman.

Hozirgi vaqtda o`quvchilar bilimini baholashda bosh mezon test usullari bo`lib xizmat qilmoqda. Test –bu dunyo tajribasi bo`lib, jahonning ko`plab mamlakatlarida sinovdan o`tgan. Shuning uchun mamlakatimizda ham oliy o`quv yurtlariga kirish imtihonlarida, akademik litsey, kollej va maktablarda bu baholash usulidan keng foydalanilmoqda.

Test usulidan foydalanish muallimdan o`z ustida ko`proq ishlash, izlanish va mahoratni talab etadi. Men o`quvchilarimni ko`rik tanlovlarga tayyorlashda asosan yopiq testlardan ko`proq foydalanaman. Chunki yopiq test o`quvchining haqiqiy bilimini yuzaga keltiradi. Yopiq testlar asosida o`quvchilarimning bilimidagi bo`shliqlarni aniqlab, ularni to`ldirishga harakat qilaman.

Foydalanilgan adabiyo'lar

1. Nigmatоv.A.N. Tabiiy gеоgrafik fanlarning nazariy muammоlari. Tоshkеnt. 2010.

2. 5-9-sinf geografiya o‘quv darslik va metodik qo‘llanmalar. Toshkent 2012-yil.

3. Maktabda geografiya-ma`naviy-ma`rifiy, ta`limiy jurnal. 2011-2016 -yillar.

4. Qurbоnniyozоv.R.Gеоgrаfiya o‘qitish mеtоdikаsi. Хоrаzm. 2012-y.

5. Mamatkarimov A.Geografiyadan qiziqarli ma’lumotlar. Toshkent, 2014.

6. Rafikov V. Qiziqarli geografiya. Sharq nashriyoti.

7. Nig‘matov A.N. Shivaldeva N.S. Iqlim va biz. Toshkent, 2010

8. Vahobov H., Mirzaхo‘jaev S. Geografiya. T.: Vektor-press 2011.

9. http://www.ziyonet.uz sаyti.



10. geografiya.uz sayti



Download 0,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish