Tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy

O`quvchilar PISA dasturida yolg`on ishlatishlari mumkinmi?  
 
PISA - dunyodagi eng ilg`or xalqaro, yuqori sifatli va yuqori samarali 
ta’limni  baholash  dasturi  xisoblanadi  va  shuning  uchun  PISA  ma’lumotlarining 
100%  to`g`ri  va  haqiqiy  ekanligi  juda  muhimdir.    SHu  maqsadda,  IHTT 
o`quvchining  qobiliyatlarini,  o`zi  haqidagi  ma’lumotlar  va  faoliyatini  aniq  aks 
ettirishi hamda har qanday aldov shakllarini ishlatmasligi uchun barcha darajalarda 
juda  qattiq  shartlarni  qo`llaydi.  Nima  uchun  Xitoy  Xalq  Respublikasining  barcha 
a’zolari  PISAda  ishtirok  etmaydilar?  So`nggi  yillarda  milliy  vazirlik  PISA 
dasturini  Xitoyning  bir  necha  viloyatlarida  to`liqroq  ishtirok  etishga  tayyorlash 
maqsadida  sinovlarni  o`tkazmoqda.  SHanxay  PISA  2009dan  buyon  ishtirok    etib 
keladi.  
 
Pekin  hamda  TSzyansu  va  Guandun  provintsiyalari  esa    PISA  2015 
tadqiqotlarida ishtirok etdilar.  
 
PISA  tadqiqoti  darslari  mamlakatlarning  ta’lim  tizimi  rivoji  uchun 
qanday  yordam  bergan?  PISAda  ishtirok  etgan  mamlakatlar  bo`yicha  IHTTning 
2012 yilgi so`rovnomasida respondentlarning aksariyati yuqori darajadagi davlatlar 
yoki    rivojlanayotgan  tizimlarning  ta’lim  siyosati  o`zlarining  faoliyatini  amalga 
oshirish  jarayonlarida  samarali    ta’sir  ko`rsatganini  ta’kidladilar.    Yana  ko`plab 
mamlakatlar  PISA  milliy  yoki  federal  baholash  strategiyasining  yangi  tarkibiy 
qismlarining  rivojlanishiga  ta’sir  ko`rsatganini  aytib  o`tishadi.  Dasturlarni 
o`rnatish  va  standartlarga  nisbatan  ko`plab  mamlakatlar  PISA  tizimining  ta’sirini 
quyidagilarga  qaratdi:  milliy  o`quv  dasturlarini  PISA  me’yorlari  va  baholashlari 
bilan taqqoslash; milliy standartlarni shakllantirish; ularning ta’lim tizimiga ta’siri; 

---

148 
 
PISAga  o`xshash  vakolatlarni  o`quv  dasturlariga  kiritish;  milliy  talablarga  javob 
beruvchi standartlarni belgilashga qaratilgan. 
 
PISA    natijalari  o`quvchilarning  boshqa  odamlar  bilan  muloqot 
o`rnata  olish  qobiliyatlarini  baholay  oladimi?  PISA  2015  tadqiqot  doirasida 
o`quvchilar  bilimini  baholash  doirasida  inson  resurslaridan  foydalanmagan  holda 
kompyuterga  asoslangan  baholash  tizimi  asosida  amalga  oshirildi.  Bu  esa  o`z 
navbatida  o`quvchilarning  qobiliyatlarini  izchillik  bilan  o`lchash  imkonini  berdi, 
chunki  sinfdoshlar  o`rtasidagi  oldindan  mavjud  shaxslararo  munosabatlar 
o`quvchilarning ishlashiga hech qanday ta’sir ko`rsatmadi. Ushbu o`rganish inson-
kompyuter  baholashdagi  o`quvchilarning  natijalari  ular  o`zaro  boshqa  insonlar 
bilan  qanday  muloqotga  kirishini  ko`rsatadi  deb  xulosa  qiladi.  Xususan, 
o`quvchilarning  turli  guruhlar  bilan  hamkorlikda  ishlashi  ishonchli  tarzda 
taqqoslanishi mumkin.