Tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy

KVADRAT TENGLAMA ILDIZLARINI TEZ TOPISH 
ax
2
 + bx + c = 0   
 
 
 (1) 
ko`rinishdagi  kvadrat  tenglamaning  ixtiyoriy  ikkita  koeffitsientini  yozing,  men 
uchinchi koeffitsientni yozib to`ldiraman va ildizlarini topaman. 
Masalan:    1)   93x
2
 – 215x . . . = 0   ni   to`ldiraman: 
s = 122 va ildizlarini topaman: 
93
29
1
93
122
,
1
2
1



x
x
 
2) 356x
2
 . . . – 290=0;  b = - 66,   
178
145
356
290
,
1
2
1



x
x
 ni topaman. 
3) . . . – 211x + 19 = 0,   a = 192 deb olib, 
192
19
,
1
2
1


x
x
 ni topaman. 
Echish. Ahamiyat bergan bo`lsangiz, hamma holda ham ildizlardan biri birga teng, 
u holda Viet teoremasiga ko`ra 
a
c
x
x


2
1
, lekin x
1
=1, demak, 
a
c
x

2
. Bundan 
tashqari, x
1
 = 1 ni (1) tenglamaga qo`yib, 
a+b+c=0   
 
 
 
 (2) 
ni  hosil  qilamiz.  Ikkita  koeffitsientni  bilgan  holda  (2)  dan  uchinchi  koeffitsientns 
va x
1
 = 1, 
a
c
x

2
 ni topamiz. 
Maslaxat.  Ildizlar  to`g`ri  yoki  noto`g`ri  topilganini  tekshirish  uchun  Viet 
teoremasidan foydalaning. 
MATEMATIK SOFIZMLAR 
Sofizm  deb  odatda  oldindan  xato  qilib  tuzilgan,  yuzaki  qaraganda  to`g`ri 
bo`lib ko`rinadigan, lekii yanglish natijaga olib keladigan xulosaga aytiladi. 

---

120 
 
Ko`p hollarda matematik sofizmlar matematik qonun va qoidalarni noto`g`ri    
yoki    to`liq bo`lmagan holda tatbiq qilish, mantiqning ma’lum normalarini buzish 
asosida  tuziladi.  Sofizmni  ochish  —  bu  da’voni  isbotlashda  muhokamada  yo`l 
qo`yilgan  xatoni  ko`rsatishdir.  Sofizmlarni  ochishni  o`rganish  tankidiy 
muhokamani  rivojlantirishga  imkon  yaratadi,  matematik  tasdiqning  har  bir 
natijasini tskshirish va isbotlashning qanchalnk zarurlngini ko`rsatadi. 
Yechimlarda birinchi qarashda sezib bo`lmaydigan xatolar bo`lgan bir necha 
sodda sofizm va  masalalarni ko`rib chiqamiz.