Tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy

 

---

67 
GLOSSARIY
ABSTRAKTSIYA
- (lot, abstractio- mavxumlashtirish) – narsalarning o‘ziga 
xos belgi va xususiyatlarini, ular o‘rtasidagi bog‘lanishlarni, narsalarning muhim 
belgi va xususiyatlarini ajiratib olishga qaratilgan fikrlash operatsiyasi.
AVTORITARIZM
– (lot. auct’ritas – hokimiyat ta’sir) – buyruq asosidagi 
talabalarga o‘ylamasdan ko‘r-ko‘rona bo‘ysunush. Uni avtoritet so‘zi bilan 
adashtirmaslik kerak 
ADAPTATSIYA
– (lot. adatare – moslashtirmoq) – sezgi a’zolarining 
qo‘zg‘ovchi kuchiga moslashuvi natijasida muayyan sezgirlikning o‘zgarishi A. 
hodisalarida sezgirlik ortirishi hamda kamayishi mumkin; kuchli ta’sirotdan 
kuchsiz ta’sirotga o‘tganda sezgirlik asta-sekin ortib boradi; ta’sirot kuchayganda 
esa, sezgirlik aksincha kamayib boradi. A. qonuniyati barcha sezgilarga xosdir. 
(ko‘ruv A.si, eshitish A.si, teri A.si)
ADOLAT
– axloqiy, huquqiy, ijtimoiy-siyosiy ong kategoriyasi, u insonning
daxlsiz huquqlari to‘g‘risidagi tarixan o‘zgarib kelgan tasavvurlari bilan bog‘liq. 
A. shaxslarning asli kimligi bilan ularning ijtimoiy mavqelari, huquqlari bilan 
burchlari, qilmishlari bilan «qidirmish»lari, jinoyat bilan jazo o‘rtasidagi moslikni 
taqozo etadi. Bu nisbatlar o‘rtasidagi nomunosiblik A.sizlik deb baholanadi 
ALAXLASh
– psixik qo‘zg‘alishning ko‘rsatkichi bo‘lib, noto‘g‘ri xulosa, 
fikr, qarashlarni tashkil etadi; uni tuzatib bo‘lmaydi. 
ALTRUZM
– (lot. alter – boshqa) – shaxs qabul qilgan qadriyatlar 
yo‘nalishi bo‘lib, bunda uning ma’naviy bahosi mezoni va asosiy mohiyatida o‘zga 
odamning yoki ijtimoiy guruhning qiziqishlari yotadi.
AMBIVALYeNTLIK
– (yunon. ambi – tevarak, ikki tomondan, lot. valentia 
– kuch) – bir vaqtda qarama-qarshi hissiyotlarning namoyon bo‘lishi. (mas., kulgu 
va qayg‘u, xusandlik va kulfat). A. – shaxsdagi ichki nizolarning namoyon 
bo‘lishi.
BOShQARISh 
- tabiatning turlicha bo‘lgan (biologik, ijtimoiy va texnik, 
tizimlari funktsiyalarini, ularning ishini tashkil qilish) maqsad va dasturlarini 
amalga oshirishga qaratilgan jarayon