Tayyorladi: rahimova dilfuza

73- Болаларда буйракларни анатомо-физиологик ҳусусиятлари.
Buyrak bir juft organdir. buyraklar 1-2 bel umurtqalari tanalarining 2 yonida, qorin bo’shlig’ining orqa tomonidan muskul va diafragmaga tegib turadi,qorin parda buyraklarni faqat old tomonini berkitib turganidan u qorin pardasidan tashqaridagi a‘zolar guruhiga kiradi. O’ng buyrak chap buyrakka nisbatan
birmuncha (1-1,5sm) pastroqda joylashgan. Buyrakni laterial cheti qovariq, medial cheti esa botiq bo’lib, uning o’rtasi buyrak darvozasi deyiladi. Shu yerdan buyrakka arteriya qon tomirlari kirib, vena, limfatik tomirlar va siydik yo’li chiqadi.
74- Болаларда сийдик йўли, сийдик пуфаги, сийдик чиқариш канали анатомо-физиологик ҳусусиятлари.
Siydik chiqarish yo`li
Yosh guruhdagi bolalarda siydik chiqarish yo`li devorida muskul va elastik to`qimaning yetarlicha rivojlanmagani bilan farq qiladi.
Buyrak jomi kattalarga qaraganda nisbatan keng va buyrak sinusi zaif ifodalanganligi sababli 5 yoshgacha bolalarda ayniqsa buyrak ichida joylashadi. Uretralarto`g`ri burchak ostidan uzoqlashadilar.
Uretralar nisbatan uzunroq kengroq, gipotonik, nisbatan past qisqarish qobiliyatiga ega, ko`proq ixchamlashgan, egriliklarga ega. Uretraning distal qismi (siydik qopi shilliq osti qavati va bevosita devorida yotuvchi) juda qisqa, yosh ulg`aygan sari u uzunlashadi, 10-12 yoshda maksimal holatga etadi.
Siydik qopi ko`krak yoshidagi bolada yuqori joylashadi, kattalarga qaraganda ( simfiz ustidan), yosh ortgan sari asta sekin kichik chanoqqa tushadi. Uning old devori qorin parda bilan qoplanmaydi, qorin bo`shlig`ining old devoriga to`g`ri keladi. Siydik qopi oval shaklga ega, shilliq qavati qalin, mayin, qon bilan yaxshi ta`minlangan. Muskul tolalari siydik yo`li teshigi sohasida kuchsiz rivojlangan, shuning uchun uretralarning og`zi shundoq ochilib turadi. CHaqaloqlarda siydik qopining Fiziologik hajmi taxminan 50 ml ni tashkil etadi, 1 yoshda — 100 ml, 5—9 yoshda — 150—200 ml, 12—14 yoshda—300—400 ml tashkil qiladi.