Tayyorladi: rahimova dilfuza

Homila (fetal) qon aylanishining eng muhim xususiyatlari quyidagilardan iborat:

• 
  plastentar qon aylanishining mavjudligi;
  
• 
  ishlamayotgan kichik qon aylanish doirasi;
  
• 
  qon oqimining katta qon aylanasiga qon oqimini ikki o`ng va chap shunt orqali (yurakning o`ng va chap qismlari va katta qon tomirlari o`rtasidagi aloqa) o`tib ketishi;
  
• 
  kichik qon aylanishining (ishlamaydigan o`pkaning) daqiqali hajmidan katta aylanma qon aylanishining (o`ng-chap shuntlar mavjudligi) daqiqali hajmining sezilarli ortiqligi;
  
• 
  homilaning barcha a`zolarini aralash qon bilan ta`minlash (ko`proq oksigenli (kislarodga boy) qon jigar, bosh miya va qo`llarga kiradi);
  

o`pka arteriyasi va aortada deyarli bir xil past arterial qon bosimi (AB).
64. Бола туғилгандан кейин қон айланиш жараёни.
Tug`ilgandan so`ng, bolaning qon aylanishi tizimining sezilarli darajada qayta qurilishi sodir bo`ladi (8-2rasm).

• 
  Platsentar (yo`ldosh ) qon aylanishi to`xtaydi, uning tomirlari (kindik venasi, venoz kanal, kindikning ikki arteriyasi) faoliyati to`xtab qoladi va hayotning 2-haftasi oxirida ligamentumga(boylam) aylanadi.
  
• 
  O`pka nafasi boshlanishi bilan o`pkada qon oqimi taxminan 5 barobar ko`payadi va hayotning 2 chi oyida kichik qon aylanishida tomirlar qarshiligi 5-10 barobar kamayadi. Yurakdan haydaydigan qonning hamma miqdori o`pka orqali o`tadi (homila ichi davrida faqat 10%). SHu bilan birga, yurakning chap qismiga venoz qon qaytishi kuchayadi va chap qorincha haydashi kuchi ortadi..
  
• 
  O`pka nafasining boshlanishidan so`ng (sog`lom Tug`ilgan chaqaloqlarda hayotining 10-15 chi soatida ) silliq mushaklar qisqarishi tufayli arterial kanal (Batalov) funkstional ravishda yopiladi, keyinchalik (bolalarning 90% da taxminan 2 oyligida) uning anatomik yopilishi yuz beradi. Arterial kanalni yopilishi va kichik qon aylanish doirasi tomirlarining qarshiligini pasayishi o`pka arteriyasi va o`ng qorinchada bosimning pasayishi bilan birga kechadi.