Таянч сўзлар: хўжалик ҳисоби, ўлчов турлари, хўжалик ҳисоби турлари, ҳисоб вазифалари, олдига қўйилган талаблар

11. Корхона мажбуриятлари таркиби.
Таянч сўзлар: узоқ муддатли, қисқа муддатли кредитлар, қарзлар, кредитор қарзлар.


11. Корхона мажбуриятлари таркиби.
Таянч сўзлар: узоқ муддатли, қисқа муддатли кредитлар, қарзлар, кредитор қарзлар.
Uzoq muddatli kredit 1 yildan ortiq muddatga beriladi. Qabul qilingan mablag'lar, qisqa muddatli ssudadagi kabi, kredit hisobvarag'i sifatida hisobga olinadi. 67 buxgalteriya hisobi bilan yozishmalarda uzoq muddatli kreditni ikki usulda hisobga olish mumkin. Qisqa muddatli kreditlar 1 yilgacha beriladi. Qabul qilingan mablag'lar 66 -kredit hisobvarag'ida hisobga olinadi (agar kredit naqd shaklda berilgan bo'lsa) va (tegishli yozuvlar) D50 K66, D51 K66, D52 K66
Kreditorlik qarzi tashqaridan mablagMar kelishi hamda xo‘jalik  
laoliyati jarayonida qarz paydo bo‘lib, uning yozilishi natijasida vujudga  
keladi.
Qarz korxonaning turli bitimlami bajarishi natijasida vujudga  
keladi va tovarlar, ko‘rsatilgan xizmatlar va bajarilgan ishlar yuzasidan  
kelgusidagi toiovlar uchun huquqiy asos bo‘lib hisoblanadi.
Kreditor qarzlar - bu korxonalarning mol yetkazib beruvchilarga
olgan materiallari uchun, pudratchilarga ular tomonidan bajarilgan ish
va ko'rsatilgan xizmatlar hamda boshqa muomalalar bo'yicha paydo
bo'ladigan qarzlardir. 
Korxona majburiyatlari -.: bu budjetga va budjetdan tashqari
fondlarga o'tkaziladigan ajratma va soliq surnmalari, ishchi va
xizrnatchilarga (jamoa xo'jaligi a'zolariga) beriladigan ish (mehnat) haqi summasi va boshqalardir.
12. Хўжалик муомалалари таъсири остида балансда руй берадиган ўзгаришлар.
Таянч сўзлар : 1-2-3-4-операция, балансни ёритиб бериш тартиби, молиявий ҳисобот элементлари.


12. Хўжалик муомалалари таъсири остида балансда руй берадиган ўзгаришлар.
Таянч сўзлар : 1-2-3-4-операция, балансни ёритиб бериш тартиби, молиявий ҳисобот элементлари:
balansning asosiy xususiyati - xo'jalik muomalalarini  
schotlarda ikkiyoqlama aks ettirish ta'sirida balans moddalari summasi  
o'zgarganda aktiv va passiv tengligining o'zgarmasligi doimo saqlanadi. balans aktivining bir moddasi ko'payadi, boshqasi (u bilan bog'liq bo'igan) xuddi shu summaga kamayadi; natijada aktiv va passiv summalar yig'indisi o'zgannaydi, ulaming o'zaro tengligi saqlanib qoladi. ikkinchi tip o'zgarish, ya'ni faqat passivdagi moddalarda sodir bo'ladigan, o'zgarishlar matematik modelini tuzamiz. Bunda avvalgi shartli belgilardan foydalanamiz va balans passivi moddalarining summasini p harfi bilan belgilayrniz. balans passividagi bir modda ko'payganda boshqasi (u bilan bog'liq bo'igan) xuddi shu summaga kamayadi.
Pasivi bir xii swnmaga ko'payib, lekin balans tengligi buzilmagan.  
Uchinchi tip 0 'zgarish uehun, ya'ni o'zgarish balansning aktividagi  
moddalarda ham, passividagi moddalarda ham ko'payish tomonga sodir boladi. balans aktivi va passivining moddalari bir xii summalarga ko'payganda, shu summalarga aktiv va passiv summalari yig'indisi ham  
ko'payadi, aktiv va passiv tengligi esa buzilmaydi.
To'rtinchi tip 0 'zgarish uehun, ya'ni o'zgarish aktivdagi  
moddalarda ham, passivdagi moddalarda ham kamayish tomonga sodir boladi. aktiv va passiv moddalari bir xiI sununaga kamayganda,  
shu summaga aktiv va passivdagi s~alar yig'indisi ham kamayadi,  
aktiv va passiv tengligi esa buzilmaydi. I tip. Aktiv moddalaridagi o'zgarish (aktivda ko'payish va aktivda  
kamayish) - balansjarni o'zgarmaydi.  
II tip. Passiv moddalaridagi o'zgarish (passivdagi ko'payish va  
passivdagi kamayish) - balans jami o'zgarmaydi.  
III tip. Aktiv va passiv moddalarida ko'payishga olib keluvchi  
o'zgarishlar (aktiv va passiv bir xii sumrnaga ko'payadi).  
IV tip. Aktiv va passiv moddalarida kamayishga olib keluvchi  
o'zgarishlar (aktiv va passiv bir xiI summaga kamayadi).