Nazorat uchun savollar: 1.Sanoati rivojlangan davlatlar guruhiga qaysi mamlakatlar kiritiladi?
2.Sanoati rivojlangan davlatlarning jahon iqtisodiyotidagi o‘rnini qaysi ko‘rsatkichlar bilan ko‘rsatib berish mumkin?
3.Jahon iqtisodiy rivojlanishining uchta asosiy markazini ko‘rsatib bering.
4.“Katta yettilik” yoki “katta sakkizlik”ka kiruvchi davlatlarni sanab bering.
5.Rivojlangan davlatlarning tashqi iqtisodiy ekspansiyasini amalga oshirishda TMK qanday o‘rin tutadi?
6.Sanoati rivojlangan davlatlar ishtirokidagi qanday integratsion guruhlarni bilasiz?
7.Yaponiya iqtisodiy rivojlanishiga ta’sir qiluvchi asosiy omillarni sanab o‘ting?
8.Yaponiya iqtisodiyotining jahon bozoridagi raqobatbardoshligi nimalar hisobiga erishilgan?
9-mavzu. Rivojlanayotgan mamlakatlar – хalqaro iqtisodiy munosabatlar tizimida 9.1. Rivojlanayotgan mamlakatlarning asosiy ijtimoiy-iqtisodiy xususiyatlari
9.2. Rivojlanayotgan mamlakatlarning xalqaro tovar almashinuvida tutgan o‘rni va roli
9.3.Xorijiy sarmoyalar – rivojlanayotgan mamlakatlar iqtisodiyotida tutgan o‘rni
9.4. “Yangi industrial mamlakatlar”ning jahon xo‘jaligida tutgan o‘rni
Dоklаd uchun mаvzulаr: Jahon iqtisodiyoti va XIMda “Yangi industrial mamlakatlar”(“YaIM”)
Аsоsiy tаyanch tushunchаlаr: Jahon iqtisodiyoti va XIMda “Yangi industrial mamlakatlar”(“YaIM”) rivojlanayotgan davlatlarning ko‘pchiligidan iqtisodiy parametrlarining barcha sistemalari bo‘yicha ajralib turadi. “YaIM”ni rivojlanayotgan mamlakatlardan farqlanib turuvchi xususiyatlaridan biri ularni rivojlangan kapitalistik mamlakatlardan ham ajratib turishlidir. Ya’ni, ularning rivojlanishi “Yangi industrial” rivojlanish modeli sifatida mavjudligidir. Bunday xarakterli tomonlar, Lotin Amerikasidagi va shuningdek Osiyodagi “YaIM”ning rivojlanish tajribasini chuqur analiz qilish jarayonida ko‘zga tashlangan edi. Lotin Amerikasidagi “YaIM”larning rivojlanish tajribasi va shuningdek Osiyodagi “BMT tomonidan ishlab chiqargan metodika bo‘yicha “YaIM”lar qatoriga kiruvchi davlatlar u yoki bu kriteriyalar bo‘yicha alohida ajralib turadi. Ular quyidagilardan iboratdir:
- Aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan yalpi ichki mahsulotning miqdori bo‘yicha.
-Yalpi ichki mahsulotning o‘rtacha yillik o‘sish sur’atlari bo‘yicha.
-Yalpi ichki mahsulot tarkibidagi qayta ishlash sanoatining umumiy miqdori bo‘yicha ( 20% atrofida bo‘lishi kerak).
- Chiqariladigan tovarlarning umumiy miqdoriga nisbatan sanoat maxsulotlarining ulushi va eksport miqdori bo‘yicha.
- Xorijiy mamlakatlarga chiqariladigan to‘g‘ridan–to‘g‘ri investitsiyalarning umumiy miqdori va h.o.lar