Tayanch iboralar


 Tеxnikada elеktrolizni qo`llanishi



Download 1,04 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/23
Sana31.12.2021
Hajmi1,04 Mb.
#267967
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   23
Bog'liq
7 маъруза

10. Tеxnikada elеktrolizni qo`llanishi. 

Sof moddalami ajratish. Elektroliz hodisasi texnikada va sanoatda keng qo’llaniladi. Bu 

usul  bilan  toza  moddalar:  temir,  marganes,  xrom,  mis,  rux,  xlor,  ftor  va  boshqa 

moddalar  ajratib  olinadi.  Masalan, toza misni mis sulfat eritmasidan (mis kuporosidan ) 

ajratib olishdan oldin dissotsiatsiya ro’y beradi: 

CuSO

4

=Cu



+2

 + SO


4

-2 


So’ngra esa mis kationlari elektr maydoni ta'sirida katodga tomon harakat qiladi 

va unda neytrallashib mis atomini hosil qiladi: 

Cu

++

+2e -



Cu 


Galvanotexnika.  Metalldan  yasalgan  detallar  va  asboblarni  zanglamaydigan 

qoplama  bilan qoplash  usuli galvanotexnika ham  sanoatda keng qo’llaniladi.  Tez 

oksidlanadigan  metallardan  yasalgan  narsalaring  sirti  qiyin  oksidlanadigan:  nikel, 

kumush, rux va boshqalar bilanqoplanadi. Nikellangan buyumlar: samovar, choynak, pichoq, 

qoshin  sanchqilar  shu  usul  bilan  hosil  qilinadi  (5-rasm).  Narsalarning  sirtini 

oksidlanmaydigan metallar bilan qoplsh galvanostegiya deyiladi.Bu usul eng arzon, qulay 

va tez bajariladigan usuldir. 

Masalan,  nikel  bilan  qoplash  kerak  bo’lgan  buyumni  yaxshilab  tozalab,  so’ngra 

elektrolitik vannaga tushiriladi. Vannaga nikelning ikkilamchi tuzining ammiakdagi eritmasi 



10 

 

solinadi. Anod sifatida rtikel parchasi olinsa, buyum katod vazifasini o’taydi. Ma'lum vaqt 



tok o’tkazilib, nikel qatlamining kerakli qalinligi hosil qilinadi. 

Buyumlarni kumush yoki oltin bilan qoplashda kumush va oltin tuzlarining eritmalaridan 

foydalaniladi.  Biror  shaklni  hosil  qilish  uchun  buyum  sirtiga  metallni  elektrolitik 

cho’ktirish  usuli  galvanoplastika  deyiladi.  Galvanoplastika  1836-  yilda  rus  fizigi 

B.Yakobi tomonidan kashf etilgan bo’lib, tezda sanoatda keng qo’llanila boshladi. 

U turli barelyeflar (naqsh), haykalchalar nusxasini tayyorlash-da, kredit kartochkalari 

va boshqa qog’ozlarni chiqarish uchun klishe tayyorlashda foydalaniladi. 


Download 1,04 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   23




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish