Таянч докторант тижорат банклари кредит портфели ва уни

www.interfinance.uz  3 
муайян мезонларга қараб туркумланган кредитлар миқёсидаги банк 
талабларининг йиғиндисидир

3

. Ушбу таърифда кредитларнинг маълум бир 
мезонлар асосида туркумланишига, кредит рискларига алоҳида урғу берилган. 
Кредит портфели
 – 
бу аниқ вақтда актив кредит операциялари бўйича жами 
асосий қарздорликнинг қолдиғи

4

. 
Кўриб чиқилган таърифларнинг айрим жиҳатларини инобатга олган ҳолда 
кредит портфелига фикримизча қуйидагича таъриф бериш мумкин: 
банкнинг 
кредит портфели- бу бошқарилувчи объект сифатида банкнинг актив кредит 
операцияларини амалга ошириш натижасида маълум бир вақтдаги турли хил 
мезонларга кўра кредит қолдиқларининг йиғиндисидир.
Банк кредит портфелини шакллантириш мақсади сифатида, биринчидан, 
даромадлиликни таъминлаш, иккинчидан, риск даражасини назорат қилиш, 
учинчидан, Марказий банк меъёрий ҳужжатлари талабларига мос келишдир. 
Банк кредит портфелининг шаклланишига таъсир қилувчи асосий 
омиллардан бири сифатида банк хизмат кўрсатиш бозори хусусиятига боғлиқ деб 
айтиш мумкин. Бунда банк ўз мижозларининг қарз маблағларига бўлган 
эҳтиёжига эътибор қаратиш лозим. Бундан ташқари кредит портфелининг ҳажми 
ва таркиби банкнинг ресурс базасига бевосита боғлиқ бўлади. Яъни йирик 
тижорат банклари йирик кредит, кичик банклар эса кичик кредит бериш 
имкониятига эга бўлади. 
Банк кредит портфелини шакли ва турлари бўйича таснифлаш мумкин. 
Банк кредит портфелини шакли бўйича қараганда унинг риск ва даромад 
нисбатини ҳисобга олган ҳолда таснифланишини тушуниш керак. Бунда кредит 
портфелини даромад портфели, риск портфели ва баланслаштирилган портфелга 
ажратиш мумкин. 
2-жадвал 
Банк кредит портфели шакли бўйича таснифи 
Портфель шакли