Nazorat savollari:
Xo’jalik tavakkalchiligi nima?
Xo’jalik yuritish siyosati qanday amalga oshiriladi?
Xavf xatarni tahlil qilishning qanday tamoyillarini bilasiz?
Tavakkalchilikni xuquqiy asoslari nimalardan iborat?
Mamlakatimizda ishlab chiqaruvchilar yoki xizmat ko’rsatuvchi subhektlar ishini yanada yaxshilashga oid qanday qonun xujjatlari ishlab chiqilgan?
Foydalanilgan adabiyotlar:
Konstitutsiya Respubliki Uzbekistan. T: «Uzbekistan» 1999g
Bachan T.I i dr: «Xozyaystvenniy risk i metodi yego izmereniya» M., «Ekonomika», 1979 g.
Balabanov I.T. «Risk i menedjment» M.:«Finansi i statistika», 1996 g.
Zagulin M.S. «Osnovi biznesa i menedjmenta» M. : 2000 g
Meskon M.I i dr: «Osnovi menedjmenta» M., «Delo»1997 g
Utkin E.A. « Menedjment» M: 2000 g
Popov S.A. Modulg’naya programma dlya menedjerov: Strategicheskoe upravlenie. - M.: Infra-M, 2000
Pervozvanskiy A.A., Pervozvanskiy T.N. «Finansoviy risk: raschet i risk» M., «Infra-M» 1999 g
Nikeles U i dr. «Postijenie biznesa» M.:«Dovgan»,1996 g
Fomin G.I «Matematicheskiy analiz riskov i straxovanii» M.: 1994 g
11.Xujaev N., Xamidova S.A., Asadova Z. Tadbirkorlik va tavakkalchilik. T.: 1996
3-Mavzu: Tavakkalchilik turlari va uning tasnifi. Ishlab chiqarish tavakkalchiligini boshqarish.
1. Tavakkalchilik turlari
2.Ishlab chiqarishda tavakkalchilik asoslari
3.Ishlab chiqarishda tavakkalchilik omillari
4.Ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish va tavakkalchilik
1.Tavakkalchilik turlari
Tavakkalchilikni bir necha turlarga bo’lish mumkin:
1) Alternativlarni amalga oshirish va tanlash jarayonida ob’ektiv va sub’ektiv ehtimolliklarga ega.
Qarorlar qabul qilishda biz 2 turdagi tavakkalchilikga yo’l qo’yamiz:
2) Tavakkalchilikni hisobga olgan holda umumdavlat qarorlarini qabul qilish;
3) Mahalliy ahamiyatga molik qarorlar qabul qilish.
Iqtisodiyotning bozor munosabatlariga o’tishida talab va va taklif munosabatlari orasida ham ma’lum bir tavakkalchilikka tayaniladi.
Noaniq qarshiliklar natijasida yuzaga keluvchi tavakkalchilik «Vis major» deyiladi. Ko’’ hollarda noaniqliklar tavakkalchilikni sinash tushunchalari deyiladi. Lekin (tavakkalchilik uchun) noaniqliklar ba’zi hollarda tavakkalchilik sifatida ko’rinadi yoki ba’zi bir noma’lum hodisalarni ‘aydo bo’lishida yoki ‘aydo bo’lishi bizga noaniq vaziyat ehtimoli ko’rinishida ‘aydo bo’ladi. Amalda uzoq muddatli va qisqa muddatli tavakkalchilik mavjud.
Uzoq muddatli tavakkalchilik qishloq xo’jaligi va uning tarmoqlarini rivoji bilan bog’liq bo’lib ko’’ hollarda butun xalq xo’jaligi darajasida qabul qilinadi.
Qisqa muddatli tavakkalchilik kon’yunkturali hisoblanadi, ya’ni ma’lum vaqt davomida bajariladigan ma’lum turdagi ishlarni bajarishda qabul qilinadi.
Tavakkalchilik turlari quyidagi sinflarga bo’linadi:
1) Xo’jalik tavakkalchiligi;
Xo’jalik tavakkalchiligi muvaqqat va ob’ektiv tavakkalchilikdan tashkil to’adi.
Muvaqqat tavakkalchilik - bu ishlab chiqarish jarayonida yo’naltirilgan mahsulot keraksiz bo’lib qolishidir. Ob’ektiv tavakkalchilik-bu mazkur mahsulot mazkur hududda sotilmay qolishidir.
Tadbirkorlar o’z faoliyatlari davomida quyidagi vaziyatlarda tavakkalchilikni hisobga olishlari lozim:
2) Ishlab chiqarish sohasida: boshqaruv, taqsimot, texnologiya, texnika ob-havo bilan bog’liq tavakkalchilikni.
Foyda darajasini aniqlashdagi hatoliklarga yo’l qo’ymaslik va shu jihatlarni yaxshilash maqsadida turli – tuman tavakkalchilikka boradilar. Shunday sharoitda qaysi bir turdagi tavakkalchilikni tanlash, qaysi biri ko’’roq samara berishi mumkinligini aniqlash ko’’ jihatdan tavakkalchilik turlarining ilmiy asoslangan tavsifnomasini bilishni taqozo etadi. Shunday tavsifnoma quyidagi ko’rinishga ega
Do'stlaringiz bilan baham: |