Tatu nukus filliali kompyuter injiniringi 3001-18/1 Guruhi talabasi Jarlikapov Azizbekning kompyuter arxitekturasi fanidan imtixon javoblari

2. Atmel ATmega168 mikrokontrolleri. Atmel ATmega168 – xozirgi paytda ko‘plab ishlab chiqarilayotgan turli xildagi elektron qurilmalarni boshqarishda qo‘llanilayotgan mikrokontrollerdir. Bunday qurilmalarga misol qilib televizorlar, uyali telefonlar, mikroto‘lqinli pechlar, kir yuvish mashinalari, videokameralar, lazerli printerlar, elekron kotiblar, qo‘riqlash tizimlari qurilmalari, elektron o‘yinlar uchun ishlab chiqilgan qurilmalar kabi qurilmalarni keltirish mumkin.

ATmega168 mikrokontrollerining tarkibida 16 Kbaytli ichki flesh xotira, 1 Kbaytli ichki statik xotira va 1 Kbaytli EEPROM doimiy xotira qurilmalari mavjud.

Flesh xotira - dasturning buyruqlarini, statik xotira - vaqtincha kerak bo‘ladigan o‘zgaruvchi ma’lumotlarni va doimiy xotira EEPROM esa - tizim konfiguratsiyasi haqidagi ma’lumotlarni saqlaydi. ATmega168 protsessori 8-razryadli ma’lumotlar bilan ishlaydi, uning ichki registrlarining uzunligi 8-bitni tashkil qiladi. Protsessor har biri 16-bit uzunlikka ega bo‘lgan 131-ta AVR buyruqlar to‘plamidan foydalanadi. Protsessor tarkibida – real vaqt soati, ma’lumotlarni ketma-ket kiritish va chiqarish uchun mo‘ljallangan turli xil interfeyslar ham mavjud.

ATmega168 mikrokontrollerining keng qo‘llanilishiga birinchi sabab – uning narxi juda ham arzon ekanligidir. ATmega168 ko‘pgina qurilmalar oson va arzon ulashnishi mumkin bo‘lgan – mikrosxemadir. Uning fizik tuzilishi 4.6-rasmda keltirilgan. Ushbu mikrokontroller 28-ta chiqish oyoqchalariga ega standart korpusga joylashtirilgan. Avval ko‘rib o‘tilgan mikrosxemalardan farqi ravishda, ATmega168 mikrosxemasida adreslar va ma’lumotlarni uzatish uchun mo‘ljallangan oyoqchalar mavjud emas. Negaki bu mikrosxema asosiy xotiraga ulanishi shart emas. Uning barcha xotirasi – statik va flesh xotiralar protsessorning ichiga joylashtirilgan. ATmega168 mikrosxemasida adreslar va ma’lumotlarni uzatuvchi oyoqchalar o‘rniga, ma’lumotlarni raqamli va analog ko‘rinishda kiritish-chiqarish uchun mo‘ljallangan 27-ta portlar mavjud. Analog ma’lumotlarni kiritish-chiqarish, S porti liniyalari orqali amalga oshiriladi. Analog ma’lumotni kiritish-chiqarish liniyasi, kirish kuchlanishi qanday ekanligini aniqlab, unga mos chiqish kuchlanishini berish vazifasini bajaradi. Masalan: mikroto‘lqinli pechda, ma’lum bir temperaturagacha isitish kerakligini ko‘rsatuvchi datchik qiymati o‘qilgandan so‘ng, unga mos temperaturani ta’minlash amalga oshiriladi.