Tasviriy matn

260-mashq. Moturidiy bobomizning o‘gitlariga diqqat qiling, ularni o’zlashtirma gaplarga aylantiring va tinish belgilarining qo‘llanishiga tibor bering. 1. Sabrli bo‘l, murodingga yetasan. 2. Har bir ishda hamkor izla. 3. Kam gapir, oz yegin-u kam uxla. 4. Ilmda hammadan kamtar bo‘l. 5. O‘rgan va o‘zgalarga o‘rgatgin. 6. Rost gapir-u zgalarning aybini kovlama. 7. So‘ramasalar javob berma, aytmagan joyga borma. 8. Qalbingni hasad o‘ti bilan kuydirma.
262-mashq
14	14.05.2020	Ko’chirma va o’zlashtirma gaplar	1. Ko‘chirma gapli qo‘shma gap deb qanday gapga aytiladi? 2. Ko‘chirma gapli qo‘shma gap qanday qismlardan tashkil topadi? 3. Ko‘chirma gapli qo‘shma gaplar qanday tinish belgilari bilan yoziladi? 4. O‘zlashtirma gap deb qanday gaplarga aytiladi? 5. Ko‘chirma gaplar qanday qilib o‘zlashtirma gapga aylantiriladi? 264-mashq. Ko‘chirma gaplarni toping, ularni o‘zlashtirma gaplarga aylantiring va ular o‘rtasidagi farqlarni tushuntiring. 1. «Esli odam so‘z boshlamas «men» bilan...», – degan edi turkman shoiri Maxtumquli. 2. Kamoliddin Binoiy shunday demish: Kishi yaxshiligi ishidan ma’lum, yaxshi yil bahor-u qishidan ma’lum». 3. O‘zbek xalq maqollaridan birida: «Odam qo‘li – gul, cho‘lni bo‘ston qiladi», – deyilgan. 4. «Tandan ham aql ortiq, biz ana shu aqlga tanni bo‘ysundirishimiz kerak», – deb yozgan edi qozoq shoiri Abay. 5. «Aql, – deb yozadi Jaloliddin Rumiy, – aqldan quvvat oladi».	“Xayr maktabim” mavzusida matn tuzish
15	18.05.2020	Matn ustida ishlash	Topshiriq. Quyida berilgan gapni o‘qing, unda qanday maqsad ifodalangani haqida matn tuzing. Ahmoq kishi hikmat lazzatini bilmaydi, bamisoli tumov kishi gulning hidini sezmagandek. (Zamaxshariy) 268-mashq. Matnni o‘qing. Unda ifodalangan g‘oya haqida fikrlashing. Muhokama matni borasidagi mulohazalaringizni bayon qiling. Taqdir taqozosi bilan badaviylar oilasida tug‘ilsam, ellik darajali issiqda quturgan qum bo‘roni men uchun eng go‘zal manzara bo‘lur edi. Taqdir taqozosi bilan eskimoslar oilasida tug‘ilsam, ellik darajali sovuqda qor bo‘roni men uchun eng go‘zal manzara bo‘lur edi...Men O‘zbekistonda tug‘ilganim bilan faxrlanaman. (O‘. Hoshimov)	“Orzuga erishishning 5 yo’li” mavzusida matn tuzish