«tastiyiqlayman»

13-su`wret. Alma qabig`i arqali kelip shig`atug`in fazalar araliq
potentsiallardin` parqin o`lshewge arnalg`an qurilmanin` ko`rinisi. 1-alma, 2- Petri chashkasi, 3- araliq stakanlar, 4-xlorlang`an gu`mis elektrodlar, 5- P-formadag`i ha`m 6- G -formadag`i agarli sifonshalar.
Aling`an na`tiyjeler tiykarinda fazalar araliq potentsiallar ma`nisinin` eritpedegi ionlardin` kontsentratsiyalarina bolg`an g`a`rezliligin ko`rsetiwshi grafik siziladi. Bunda abtsissa ko`sherinde minutlarda ko`rsetilgen waqit, ordinata og`ina bolsa millivol`tlerde berilgen fazalar-araliq potentsiallar parqinin` ma`nisleri jaylastiriladi. Alma qabig`inin` ksilol menen tazalaniwi grafikte strelkalar ja`rdeminde belgilep qoyiladi.

№ 9- LABORATORIYA JUMISI

Xlorid kislotasi eritpeleri arasinda kelip shig`atug`in diffuziyaliq potentsiallar parqin o`lshew


Jumistin` maqseti: Diffuziyaliq potentsiallardin` kelip shig`iwin ha`m parqin xlorid kislotasi eritpelerinde u`yreniw.
Jumisqa kerekli materiallar: Millivol`tmetr (pH - metr), polyarlanbaytug`in elektrodler (2 dana) ha`m olar ushin qolaylastirilg`an shtativ, agarli (3 dana) ha`m bos (1 dana) sifonlar, xlorid kislotasinin` tiykarg`i 0,1 n eritpesi, 50 ml ko`lemge iye o`lshew tsilindri, stakanshalar (5 dana) ha`m fil`tr qag`az.
Jumisti orinlaw ta`rtibi: Arnawli ko`rsetpe tiykarinda millivol`tmetr menen tanisip shig`ilg`annan son`, a`spab elektr tarmag`ina jalg`anadi ha`m ol qizip o`z rejimine tu`skenshe (15 minut dawaminda) xlorid kislotasinin` tiykarg`i eritpesinen onin` to`mendegi suyiltirilg`an eritpeleri - 0,01; 0,001; 0,0001 n tayarlap alinadi. O`lshew u`skenesi 12-su`wrette ko`rsetilgendey etip jiynaladi yamasa xlorid kislotasinin` 0,1 n eritpesi quyilg`an stakansha “a” jag`dayda, 0,01 n eritpe quyilg`an stakansha bolsa “b” jag`dayda jaylastiriladi. Stakanshalardag`i eritpeler da`slep sifonshalar ja`rdeminde elektrodlardin` kontakt eritpeler menen baylanistiriladi. Keyin stakanshalardag`i xlorid kislota eritpeleri basqa bir agarli sifon (3) arqali o`z-ara baylanistiriladi. Eritpelerdin` polyarliq jag`daylarina sa`ykes ra`wishte olarg`a tiyisli elektrodlar millivol`tmetrdin` klemmalarina jalg`anip, eritpeler arasinda kelip shiqqan potentsiallar ayirmashilig`i o`lshenedi ha`m jazip alinadi. O`lshew jumislari orinlang`annan keyin stakanshalar araliq jaylastirilg`an agarli sifon, paydalanip atirg`an eritpelerdin` biri menen toltirilg`an sifon (3) g`a almastiriladi ha`m sistemadag`i potentsiallar parqi ja`ne qayta o`lshenedi.