Tasodifiy tajribalar

1.2-misol. va -ixtiyoriy hodisalar bo‘lsin. Bu hodisalar orqali quyidagi hodisalarni ifodalang: D={uchchala hodisa ro‘y berdi}; E={bu hodisalarning kamida bittasi ro‘y berdi}; F={bu hodisalarning birortasi ham ro‘y bermadi}; G={bu hodisalarning faqat bittasi ro‘y berdi}.
Hodisalar ustidagi amallardan foydalanamiz: ;
; ; .
Demak hodisalarni to‘plamlar kabi ham talqin etish mumkin ekan.

Belgilash	To‘plamlar nazariyasidagi talqini	Ehtimollar nazariyasidagi talqini
	Fazo (asosiy to‘plam)	Elementar hodisalar fazosi, muqarrar hodisa
	fazo elementlari	elementar hodisa
	A to‘plam	A hodisa
,	va to‘plamlarning yig‘indisi, birlashmasi	va hodisalar yig‘indisi ( va ning kamida biri ro‘y berishidan iborat hodisa)
,	va to‘plamlarning kesishmasi	va hodisalar ko‘paytmasi ( va ning birgalikda ro‘y berishidan iborat hodisa)
,	to‘plamdan to‘plamning ayirmasi	hodisadan hodisaning ayirmasi( ning ro‘y berishi, ning ro‘y bermasligidan iborat hodisa)
	Bo‘sh to‘plam	Mumkin bo‘lmagan hodisa
	to‘plamga to‘ldiruvchi	hodisaga teskari hodisa( ning ri’y bermasligidan iborat)
,	va to‘plamlar kesishmaydi	va hodisalar birgalikda emas
	to‘plam ning qismi	hodisa ni ergashtiradi
	va to‘plamlar ustma-ust tushadi	va hodisalar teng kuchli

hodisa n ta bog‘liqsiz tajribalarda n_A marta ro‘y bersin. n_A son hodisaning chastotasi, munosabat esa hodisaning nisbiy chastotasi deyiladi.
Nisbiy chastotaning statistik turg‘unlik xossasi deb ataluvchi xossasi mavjud, ya’ni tajribalar soni oshishi bilan nisbiy chastotasi ma’lum qonuniyatga ega bo‘ladi va biror son atrofida tebranib turadi.

• 
  Agar tajribalar soni etarlicha ko‘p bo‘lsa va shu tajribalarda biror hodisaning nisbiy chastotasi biror o‘zgarmas son atrofida tebransa, bu songa hodisaning statistik ehtimolligi deyiladi.
  

hodisaning ehtimolligi simvol bilan belgilanadi. Demak,
yoki yetarlicha katta n lar uchun .
Statistik ehtimollikning kamchiligi shundan iboratki, bu yerda statistik ehtimollik yagona emas. Masalan, tanga tashlash tajribasida ehtimollik sifatida nafaqat 0.5, balki 0.49 yoki 0.51 ni ham olishimiz mumkin. Ehtimollikni aniq hisoblash uchun katta sondagi tajribalar o‘tkazishni talab qiladi, bu esa amaliyotda ko‘p vaqt va xarajatlarni talab qiladi.
Statistik ehtimollik quyidagi xossalarga ega:

1. 
   ;
   
2. 
   ;
   
3. 
   ;
   
4. 
   bo‘lsa, u holda ;
   

Isboti. 1) Ihtiyoriy hodisaning chastotasi uchun . Etarlicha katta n lar uchun bo‘lgani uchun bo‘ladi.
2) Mumkin bo‘lmagan hodisa uchun n_A=0.
3) Muqarrar hodisaning chastotasi n_A=n.
4) Agar bo‘lsa, u holda va
. ■