Matematik funktsiyalar. PRODUCT(< argumentlar ro`yxati >) – argument qiymatlarining ko`paytmasini hisoblaydi;
SQRT (son) – sonning kvadrat ildizini hisoblaydi;
FACT (son)- argument sifatida berilgan butun songacha bo`lgan natural sonlar ko`paytmasini hisoblaydi;
RAND (tasodifiy son) – 0 va 1 oralig`idagi tasodifiy sonni hioblaydi;
ABS (son) – argument qiymatning modulini hisoblaydi;
LN(son) – sonning natural logarifmini aniqlaydi;
EXP (son)– sonning eksponentasini hisoblaydi;
SIN(son)- sonning sinusini hisoblaydi;
COS(son) - sonning kosinusini hisoblaydi;
TAN(son) – sonning tangensini hisoblaydi;
Statistik funktsiyalar. AVERAGE()- barcha argumentlar qiymatining o`rta arifmetigini hisoblaydi;
MAX() argumentlar ro`yxatidan eng kattasini topadi;
MIN()- argumentlar ro`yxatidan eng kichigini topadi;
SUM()- barcha argumenlar qiymatining yig`indiini hisoblaydi;
ДИСП()- barcha argumentlar uchun dispersiyasini hisoblaydi;
ДОВЕРИТ(a; b; n); a - ishonchlilik darajasi uchun tanlab olingan qiymat.
b- tanlab olingan tajriba natijasito`plami uchun o`rtacha farqlanish bo`lib, oldindan malum deb faraz qilinadi. n – tanlanmadagi elemenlar soni.
КВАДРОТК()- barcha argumenlar uchun kvadrat farqlanishni aniqlaydi.
Mantiqiy funktiyalar. Ayrim amaliy maalalarni yechishda hisoblashlar u yoki bu shartlarga bog`liq bo`lishi mumkin. Bunday holda quyidagi shartli funktsiyadan foydalaniladi:
IF(; 1-ifoda; 2- ifoda)
Ishlash printsipi quyidagicha: ning qiymati «chin» bo`lsa, <1-ifoda>, «yolg`on» bo`lsa, <2- ifoda> bajariladi.
Diagrammalar yasash. Diagrammalar electron jadvalning ajralmas qismi bo`lib, uni grafiklar dab ham yuritiladi.
Diagramma – jadval ko`rinishida berilgan ma’lumotlarni grafik ko`rinishida tasvirlash usuli bo`lib, unda tasvirlangan ma’lumotlar tushunishga oson bo`libgina qolmay, balki ishni ham tezlashtiradi. Xususan, ko`p sonlar va bu sonlar orasidagi bog`liqlikni tasvirlashda disgrammaning roli juda muhimdir. Jarayonning strukturasi va undagi o`zgarishlarni diagramma yordamida aniqlash mumkin. Bu narsani faqat faqat sonlarning o`zlariga qarab aniqlashjuda mushkul. Diagrammalar ishchi jadval vaqarlaridagi ma’lumotlar (sonlar) asosida yasaladi. Shuning uchun diagramma yasashdan oldin sonlarni hosil qilish lozim. Odatda, diagramma yasash uchun kerak bo`ladigan sonlar bitta varaqda yoki alohida faylda joylashadi. Umuman, bu shart ermas. Bitta diagramma yasashda ixtiyoriy sondagi varaqlardagi ma’lumotlardan foydalanish mumkin, xuddi shuningdek, ixtiyoriy sondagi ish kitoblardan ham.
Diagramma tashkil qilish.
Odatda diagrammalar diagrammalar ustasi funktsiyasi yordamida tashkil qilinadi. Uni ishga tushirish uchun Стандартная uskunalar panelidan [Мастер диаграмм] bosish kerak. Yoki Вставка menyusining Диаграмма buyrug`ini ishga tushirish lozim. Diagramma tashkil qilishda ishchi varag`idagi kerakli ma’lumotlar joylashgan kataklar ajratilgan bo`lishi shart. Natijada qiuyidagi muloqat oyna hosil bo`ladi. Diagramma tashkil qilish 4 qadamdan iborat.
Birinchi qadamda diagrammaning tashqi ko`rinishi, ya’ni turi tanlanadi. Oynaning Стандартные sahifasidagi keltirilgan variantlar ma’qul bo`lmasa, u holda Нестандартные sahifasidan tanlash mumkin. Oxirgi natijani baholash uchun oynaning [Просмотр результата] tugamasidan foydalanish mumkin.
Diagramma ustasining navbatdagi qadamga o`tish [Далее] tugamsini boish bilan amalga oshiriladi. Bundan tashqari oyanada quyidagi tugamalar ham mavjud:
[Помощник] – kerakli ma’lumot olish uchun xizmat qiladi;
[Отмена] – diagaramma tashkil qilishni bekor qiladi;
[Назад] – bir qadam ortga qaytadi;
[Далее] – navbatdagi qadamga o`tish;
[Готово] – diagramma ustasi ishini yakunlash.
Diagaramma ustasining umumiy qadamlar va joriy qadam soni uning sarlavhasida aks ettiriladi.
Ikkinchi qadamda, oynaning Диапазон данных sahifasida Диапазон maydonida berilganlar diapazonini ko`rsatish kerak, bu avval bajarilmagan bo`lsa, shu bilan birga, berilganlarni joylashishini ham aniqlash lozim. Bu Ряды в: maydoning Строках –satrlarda yoki Столбцах – ustunlarda joylashtirishlarning biri tanlanadi.
Ряд sahifasida esa berilganlar joylashgan satrlarning nomlari va qiymatlari aniqlanadi (Ряд ro`yxatining Список va Значение maydonlarida), shu bilan birga, Подписи оси X da X o`qining qiymatlarini aniqlash kerak.
Uchinchi qadam diagrammaning turli elementlarni kiritish va aniqlash imkonini beradi. Oyaning sahifalari quyida alohida alohida tavsiflangan:
Заголовки – diagramma nomi va uning koordinata o`qlari nomlarnini kiritish uchun xizmat qiladi;
Оси – u yoki bu koordinata o`qlarni chiqarish;
Линии сетки – diagarmmaga mos to`rlar qo`yish uchun xizmat qiladi;
Легенда – legendani (diagramma bo`yicha qisqa ma’lumot) hosil qilish va uning diagrammaga mos holda joylashtirish uchun ishlatiladi;
Подписи данных – berilganlarning aniq qiymatlarini diagrammaga bog`liq holda hosil qilish;
Таблица данных – diagramma ostida har bir berilganlar satr uchun qiymatlarini jadvalda hosil qilish.
Shunday qilib oxirgi qadam, ya’ni to`rtinchi qadamda diagrammaning ish kitobining qayerida joylashish joyi aniqlanadi. Digarammani alohida varaqda yoki joriy varaqda joylashtirish mumkin, u amalarni mos holda oyaning Поместить диаграмму на листе: maydonidagi Отдельном yoki Имеющемся buyruqlaridan birini tanlash bilan amalga oshiriladi. [Готово] tugmasi bosilishi bilan diagramma tashkil qilish tugallanadi.
