Tashqi iqtisodiy faoliyat va raqobat menejmenti

4. Qisqartirish strategiyasi. Ushbu strategiyaga firmalar pasayish davrida, ma'lum o‘sish davridan keyin qayta tarkibiy tuzish yoki samaradorlikni oshirish zarurati bilan bog‘liq holda, murojat etadi. Bu holda ishlab chiqarishni maqsadli va rejali qisqartirish zarurati paydo bo‘ldi. Bunday siyosatni amalga oshirish firma uchun og‘riqsiz kechmaydi, lekin hodisalar yuz berganda biznesni saqlab qolish, rivojlantirishning yagona yo‘li ushbu strategiyadir.

Strategiyada qarorlar, rejalar, farmoyishlar shaklida namoyon bo‘ladi. Uni hayotga tadbiq qilishda esa boshqarishning barcha bo‘g‘inlari ishtirok etishadi. Korxonada strategik rejalashtirish jarayoni quyidagi bosqich-larni o‘z ichiga oladi:

- vazifalarni aniqlab olish;

- yangi mahsulotni yaratish va o‘zlashtirish texnologiyasi joriy etish

rejasini tuzish;

- SWOT tahlilni amalga oshirish;

- qabul qilingan yechimlarni baholash;

- asosiy strategik yechimni tanlab olish.

Strategiyalarni amalga oshirish usullar marketing faoliyatini amalga oshirishga shakllanadigan mavjud munosabatlardan ob'ektiv sur'atda kelib chiqadi. Strategiyalarni amalga oshirish usul va uslubiyatlarini iqtisodiy, tashkiliy (ma'muriy), ijtimoiy – ruhiy psixologik usullarga bo‘lishga imkon beradi. Strategiyalarni amalga oshirish usullarini, ularda aks etadigan iqtisodiy va boshqa munosabatlari turlariga qarab turkumlash bilan bir qatorda, bu usullarda hodimlarning faoliyat sabablarini hisobga olib turib, ularga ta'sir ko‘rsatish nuqtai nazaridan ham farq qilish mumkin. Ular quyidagilardir:

• 
  har bir xodimning huquqi va burchlaridan kelib chiqadigan faoliyat sabablari (majburiy motivatsiya);
  
• 
  moddiy manfaatlardan kelib chiqadigan sabablar;
  
• 
  ma'naviy (ruhiy) sabablar.
  

Shunga muvofiq strategiyalarni amalga oshirish usullari ham quyidagicha bo‘lishi mumkin:

• 
  bevosita direktiv usullar;
  
• 
  xodimlar va jamoani moddiy rag‘batlantirishga asoslangan usullar;
  
• 
  mehnatni ma'naviy (ruhiy) rag‘batlantirishdan foydalanishni ko‘zda tutuvchi usullar.
  

Strategiyalarni amalga oshirish usullari – hozirgi ob'ektiv qonunlar-dan foydalanish mexanizmi tizimidagi eng muhim qismidir.

Strategiyalarni amalga oshirishning iqtisodiy usullarini ikki asosiy turga: direktiv reja topshiriqlari va turli tuman iqtisodiy omillarga bo‘lish mumkin.