Tashkilotlar tushunchasi va ularning tavsifi. Tashkilotlarning ichki va tashqi muhiti

 

3.Tashkiliy tuzilmalarning turlari va tavsifi. 

 

«Tarkib»  so’zi

  elementlar  birlashuvini  ular  orasidagi  o’zaro  munosabat  va 

aloqalarni bir butun tizim ekanligini anglatadi. 

Menejmentning tashkiliy tarkibi deb

 - boshqaruv idoralarining birlashuvini, 

ular orasidagi o’zaro tizimlarini, firmaning oldiga qo’ygan maqsadiga erishishdagi 

zaruriy  boshqaruv  vazifalarini  bajarilishini  ta’minlovchi,  deb  baholash  mumkin. 

SHunday  qilib,  menejmentning  tashkiliy  tarkibi  quyidagi  bir  qator  shartlardan 

kelib chiqadi: korxonalarning maqsad va vazifalari, ichki va tashqi muhit omillari. 

Boshqaruv  tarkibidagi  quyidagi  elementlar  alohida  ajratib  ko’rsatiladi:  zvenolar 

(bo’limlar)  saviyalar  (boshqaruv  darajasi)  va  aloqalar,  gorizontal  va  vertikal. 

Menejmentning  nomlari  tilga  olingan  tashkiliy  tarkib  elementlari  bir-biri  bilan 

o’zaro  bog’langandir.  Qisqacha  ularning  aniq  tushunchasini  alohida  ko’rib 

chiqamiz:  Zveno  yoki  boshqaruv  bo’limi  -  bu  tashkilotning  alohida  yoki  erkin 

boshqaruv  idorasidir.  Uning  shakllanishining  asosiy  vazifasi  bo’limining  ma’lum 

bir  vazifani  boshqarishdir.  Bo’limlar  orasida  o’rnatilgan  aloqa  gorizontal  tavsifga 

ega.  

SHunday  qilib,  tashkiliy  tarkibga  umumiy  tavsif  berib,  uning  ahamiyatini 

belgilovchi bir necha 

qoidalarni 

ajratib ko’rsatish mumkin: 

1.

 

Firmaning 

tashkiliy 

tarkibi 

menejmentning 

barcha 

vazifalarini 

muvofiqlashtiruvini ta’minlaydi. 

2.

 

Tashkiliy  tarkib  boshqaruv  saviyasining  xuquq  va  javobgarliklarini  aniq 

belgilaydi. 

3.

 

Tashkiliy tarkibga firmaning samarali faoliyati, uning davomiy rivojlanishi 

bevosita boshliqning vazifasidir. 

4.

 

Firmada  qabul  qilingan  tartib  xizmatchilarning  tashkiliy  aloqalarini 

belgilaydi shu bilan menejmentning uslubi va jamoaning sifatini aniqlaydi.