Ташкил этиш бош илмий методик маркази тошкент ахборот технологиялари университети ҳузуридаги педагог кадрларни қайта тайёрлаш ва

Калитларни бошқариш

Калитлар ҳақидаги маълумот дэганда ахборот-коммуникация криптотизимида мавжуд бўлган барча калитлар тўплами ва уларнинг муҳофазаси билан боғлиқ маълумотлар тушунилади. Агарда калитлар ҳақидаги маълумотларни етарли даражадаги ишончли муҳофазали бошқаруви таъминланмаса, табиийки, рақиб томонга ахборот-коммуникация тизимидаги деярли иҳтиѐрий маълумотни олиш учун тўла имконият туғилади.
Калитларни бошқариш жараѐни қуйидаги учта муҳим бўлган:

• 
  барча калитларнинг ўзаро боғлиқ ҳолда, яъни бир бутун ҳолда ишлаш жараѐнини таъминлаш (калитлар генерацияси);
  
• 
  калитлар тўпламининг мақсадли кенгайиб боришини таъминлаш
  

(калитларларнинг тўпланиши); калитларларни фойдаланувчилар доирасида тақсимлаш (калитларларнинг тақсимланиши) жараѐнларига аҳамият беришни талаб этади.
Диффи – Хелман калитларни очиқ тақсимлаш протоколи. У. Диффи ва М.Е. Хеллманнинг калитларни очиқ тақсимлаш системаси очиқ калитли бошқа криптотизимлар каби маҳфий калитни маҳфий канал орқали узатилишининг ҳожати йўқлигини таъминлайди, аммо аутентификация масаласини ечмайди ва ўртадаги одам ҳужумига бардошсиз.¹ Мисол:

Қуйида 2.1-жадвалда криптографик ҳимоя усуллари ва уларнинг ахборот хавфсизлигини таъминлашда тутган ўрни келтирилган.
2.1-жадвал
Криптографик ҳимоя усуллари ва уларнинг ахборот хавфсизлигини таъминлашда тутган ўрни

Алгоритмлар	Махфийлик	Аутентификация	Яхлитлик	Калитлар бошқаруви
Симметрик алгаритм	Ҳа	Йўқ	Йўқ	Ҳа
Носимметрик алгоритм	Ҳа	Йўқ	Йўқ	Ҳа
Электрон рақамли имзо алгоритми	Йўқ	Ҳа	Ҳа	Йўқ
Калит тарқатиш алгоритми	Ҳа	Йўқ	Йўқ	Ҳа
Бир томонлама хэш функциялар	Йўқ	Йўқ	Ҳа	Йўқ
Хабар аутентификация коди	Ҳа	Ҳа	Ҳа	Йўқ