"Tasdiqlayman" Toshkent Moliya instituti o’quv ishlari bo’yicha prorektor i f. d., prof

Ish jarayonlari vaqti
Faoliyatning mazmuni
o’qituvchi	talaba
I-bosqich. Mavzuga kirish. (10 minut)	1.1. Ma’ruzani boshlashdan oldin ma’ruza matni va o’quv-topshiriqlarni tarqatadi. (1-ilova)	Tinglaydilar.
	1.2. Ma’ruzaning mavzusini e’lon qila-di, o’quv mashg’ulotining maqsadi va natijalarini tushuntiradi.	Tinglaydilar, O’UM ga qaraydilar.
	1.3. Juft-juft bo’lib, topshiriqni ba-jarishni talab qiladi. «Ma’naviyat va siyosat, ularning o’zaro bog’liqligi va ijtimoiy funktsiyalari deganda nimani tushunasiz?» deb savol bilan murojaat qiladi.	Juft-juft bo’lib topshi-riqni bajaradi. Muhokama qiladi.
	1.4. Topshiriqlarni qay darajada to’g’ri bajarilganligini aniqlash maqsadida «blits-so’rov» o’tkaziladi.	Savollarga javob beradi.
II-bosqich. Asosiy (60 minut)	2.1. Birinchi masala yuzasidan ma’ruza o’qiydi. Diqqatini alohida tushuncha-larga, iboralarga jalb qiladi. Slayd-lardan keng foydalanadi (2-ilova).	Tinglaydilar. Muhokama qila-dilar. Savollar bilan murojaat qiladi.
	2.2. «Pinbord» texnikasidan foydala-nilgan holda birinchi masalani mus-tahkamlab, umumlashtiriladi (3-ilova).	Topshiriqni bajaradilar.
	2.3. Umuminsoniy ma’naviyat va uning zaminlarini hayotiy misollar bilan tu-shuntiradi. Ikkinchi masalani mustah-kamlash uchun talabalarga jonlanti-ruvchi savollar beradi: 1.Siyosat va uning yo’nalishlarini qanday tushunasiz? 2. O’zbekiston siyosatining ma’na- viy jihatlarini qanday tushunasiz? 3. Umuminsoniy ma’naviyatni qanday tushunasiz? Misollar keltiring. 4. Milliy va umuminsoniy ma’naviyat-ning o’zaro bog’liqligi nimada? Javoblarni umumlashtiradi va xulosalaydi.	Tinglaydilar. O’UM ga qaraydilar, savollarga javob beradilar.
	2.4. Uchinchi masala bo’yicha bilimlarni shakllantirish maqsadida «Insert» uslubidan foydalanadi. (4-ilova) Doskaga jadval tuzadi va muammoli savol bilan murojaat qiladi: «Nima uchun demokratik jamiyat sharoitida milliy-ma’naviyatga ehtiyoj sezilmoqda? Javoblarni tinglab, uchinchi savolni mustah-kamlaydi, umumlashtiradi.	Tinglaydilar. Yozadilar, jad-valni to’ldiradi-lar. Bahs-munoza-ra yuritadilar. Erkin o’z fikr-larini namoyon etadilar. Juft-juft bo’lib uyga berilgan topshi-riq asosida to’ldiriladi.
	2.5. To’rtinchi masala bo’yicha ma’ruzani o’qiydi. Har bir savolni kalit so’zlar orqali umumlashtirib beradi. Slayd-lardan foydalangan holda Sharq va G’arb ma’naviyatini taqqoslaydi. (2-ilova)	O’UM ga qaraydilar. Savollar beradilar. Erkin bahs-munozaraga kirishadi.
	2.6. Tayanch iboralarga qaytiladi. Tala-balar ishtirokida ular yana bir bor takrorlanadi.	Har bir tayanch tushuncha va iboralarni muhokama qiladilar.
III-bosqich. Yakuniy bosqich. (10 minut)	3.1. Ma’ruzada yoritilgan har bir savol qanday hal qilinganligi to’g’risida umumiy yakuniy xulosa chiqaradi.	Eshitadi.
	3.2. Talabalarning ma’ruza mashg’uloti-dagi faolligi reyting tizimi asosida baholanadi.	O’zini qiziqtirgan savollar beradi.
	3.3. Mustaqil tayyorgarlik ko’rish uchun topshiriqlar beradi: 1) mavzu bo’yicha savollarga to’xtalib o’tib, amaliy mashg’ulotga tayyorgarlik ko’rish; 2) «O’zbek xalqi milliy ma’naviya-tining o’ziga xos jihatlari» mavzusida esse yozib kelish	Mustaqil ishlash uchun berilgan topshiriqlarni yozib oladilar.

1(4.1)-Ilova
Ma’naviyatdagi o’zaro munosabatlar va qonuniyatlar» sxemasini

o’rganish bo’yicha jadvalni to’ldiring

Savol	Javob
1. Ushbu sxemada nimalar aks ettirilgan? 2. Shaxs, jamiyat va millatlarning o’zaro munosabati ushbu sxemada qanday ko’rsatilgan? 3. Shaxs va millat yoki jamiyatning ichki salohiyati ma’naviyat va ma’rifat bilan uzviy bog’liqmi? 4. Millatlararo ma’naviy-ma’ri-fiy munosabatlarga aks ta’sir ko’r-satuvchi qanday omillarni bilasiz?

Ma’naviyatdagi o’zaro munosabatlar va qonuniyatlar

1-qonuniyat: shaxs va millat yoki jamiyatning ichki salohiyati bilan bog’liq bo’lgan qonuniyat	«Ta’sir»	j a m i ya t	«Aks ta’sir»	2-qonuniyat: Shaxslar va millatlar- ning o’zaro munosabatlari jarayonida sodir bo’ladi- gan «o’zaro ta’sir» va «o’zaro boyi- tish orqali namoyon bo’ladigan jarayonlar
	m a ‘ r i f a t		t ya i v a n ‘ a m

O’quv vizual materiallar

2(4.1)-Ilova

1-slayd

Юнонча сўз бўлиб, мазмуни давлат ёки жамоат ишларини англатади. Сиёсат - катта ижтимоий гуруҳлар, миллатлар, давлатлар ички ва ташқи муносабатлари соҳасидаги фаолиятни англатади

2-slayd

Жамиятнинг ижтимоий табиатидан келиб чиқувчи ва ҳукмрон синфнинг, демократик кўпчиликнинг ёки бутун жамиятнинг ягона иродасини ифодаловчи, қонун билан мустаҳкамланган ва давлатнинг мажбурлаш кучи билан таъминланадиган хулқ – атворнинг юридик қоидалари мажмуасидир







3-slayd

Ma’naviyatning tarkibiy qismlari

Маънавият

Миллий маънавият

Минтақавий маънавият

Умуминсоний маънавият

4-slayd

Ma’naviyatning tarkibiy qismlariga ta’rif