“tasdiqlayman” “O'zbekiston temir yo’llari” aj osfy menejep tosp muhandisi

O'z-o'zidan yonib ketishning xavfi va sababi nimada?

O'z-o'zidan  yonish  -   modda  tarkibidagi  kimyoviy,  fizik-kimyoviy  va  biologik 

jarayonlar oqibatida kelib  chiqqan yonish jarayoni xisoblanadi.  O'z-o'zidan yonish ochiq 

alangaga yaqinlashish va tashqaridan issiqlik  oqimi  oqibatida kelib  chiqadi.  Oksidlanish 

(havodagi  kislorod  bilan  birikish)  oqibatida  issiqlik  yig'ilishi,  jumladan  temperaturani 

oshishi  atrofdagi  muhitga  issiqlikni  tarqalish  miqdoridan  oshib  ketsa  o'z-o'zidan  yonish 

jarayoni tezlashadi.  O'z-o'zidan yonuvchi moddalar uch guruhga bo'linadi:  Havo ta'sirida 

o'z-o'zidan  yonuvchi  moddalar.  Ularga  o'simlik  va  xayvon  yog'lari,  tosh  va*kulrang 

ko'mir,  torflar,  tozalashdan  keyingi  materiallar,  yog'och  qirindilar  va  boshqalar  kiradi. 

Suv  ta'sirida  o'z-o'zidan  yonuvchi  moddalar.  Ularga  kaltsiy karbidi  va  ishqor  moddalar 

karbidlari,  metalli kaliy,  so'ndirilmagan ohak va boshqalar kiradi.  Bir-biri bilan birikishi 

oqibatida o’z-o'zidan yonuvchi moddalar.  Bu  guruhga har hil gazsimon,  suyuq va qattiq 

oksidlovchilar, masalan, kuchli oksidlovchilar xisoblangan galogenlardan xlor, brom, ftor 

va  yod  kiradi.  Atsetilen,  vodorod,  metan  va  etilenning  xlor  bilan  birikmasi  kunduzgi 

yorug'likda  o'z-o'zidan  yonadi,  shu  sababli  xlor  va  boshqa  galogenlami  tez  yonuvchi 

moddalar bilan birgalikda saqlanishiga yo'l qo'yilmaydi.