"Tasdiqlayman" "Menejment" kafedrasi mudiri

“Tasdiqlayman”
“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

1-Variant

Test

1.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:

1. 
   makroiqtisodiyot
   
2. 
   mikroiqtisodiyot
   
3. 
   menejment
   
4. 
   xalqaro moliya
   

2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:

1. 
   makroiqtisodiy
   
2. 
   mikroiqtisodiy
   
3. 
   pozitiv
   
4. 
   normativ
   

3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi

1. 
   shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
   
2. 
   xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
   
3. 
   narxlarning umumiy darajasini
   
4. 
   butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
   

4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi

1. 
   resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
   
2. 
   ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
   
3. 
   xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
   
4. 
   ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
   

5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:

1. 
   resurslar taqchilligi
   
2. 
   ishlab chiqarish
   
3. 
   iste`mol
   
4. 
   investitsiyalar
   

6.Ishlab chiqarish resursi hisoblanmaydigan qatorni belgilang

1. 
   iste`mol mollari
   
2. 
   Foydali qazilmalar
   
3. 
   malakali ishchi kuchi
   
4. 
   laboratoriya jihozlari
   

7.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:

1. 
   ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
   
2. 
   ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
   
3. 
   ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas
   
4. 
   ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur
   

8.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:

1. 
   nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
   
2. 
   to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
   
3. 
   inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin
   
4. 
   iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?
   

9.Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos

1. 
   xususiy firma
   
2. 
   er mulkdoriga
   
3. 
   ishchilar
   
4. 
   iste`molchilar
   

10.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak

1. 
   jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniklash
   
2. 
   cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash
   
3. 
   bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash
   
4. 
   jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash
   

11.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:

1. 
   aralash
   
2. 
   ma`muriy
   
3. 
   bozorli
   
4. 
   natural
   

12.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:

1. 
   siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda
   
2. 
   faqat bozor iqtisodiyotida
   
3. 
   faqat qoloq iqtisodda
   
4. 
   faqat totalitar tizimda yoki markazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda
   

13.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin

1. 
   yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi
   
2. 
   Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi
   
3. 
   qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
   
4. 
   resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
   

14.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:

1. 
   iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil
   
2. 
   mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi
   
3. 
   ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan
   
4. 
   yashash darajasi oshadi
   

15.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi

1. 
   talab
   
2. 
   ehtiyoj
   
3. 
   zaruriyat
   
4. 
   xohish
   

16.Talab qonuni deyiladi, agar:

1. 
   mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko`paysa
   
2. 
   taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushu-shiga olib keladi
   
3. 
   iste`molchilarning daromadi ko`paysa, u holda ular tovarlarni ko`proq sotib oladilar
   
4. 
   talab egri chizig`i musbat qiyalikka ega
   

17.Bozor talabi nimaga boglik emas ?

1. 
   resurslar narxi
   
2. 
   o`zaro o`rnini bosuvchi tovarlar narxi
   
3. 
   iste`molchilar daromadi
   
4. 
   iste`molchilar soni
   

18.X mahsulot bo`lgan talab chizig`i siljishini nima bilan izohlash mumkin:
a) iste`molchilar did-larining o`zgarganligi munosabati bilan X tovarni har qanday bahoda ham oldingi-siga nisbatan ko`proq sotib olishni xohlaydi
b) X mahsulotning taklifi turli sabablarga ko`ra pasaydi
c) X mahsulotning bahosi o`sganligi uchun iste`molchilar ushbu tovarni kamroq sotib olishga qaror qabo`l qilishdilar
d) X tovarning narxi pasayganligi uchun iste`molchilar uni ko`proq sotib olishga harakat qildilar
19.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi

1. 
   ikkinchi tovarga talab oshishi
   
2. 
   ikkinchi tovarga talabning tushishiga
   
3. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
   
4. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
   

20.Qaysi omillarning o`zgarishi talab egri chizig`ining siljishiga olib kelmaydi?

1. 
   mahsulotning narxi
   
2. 
   moda va didlarning o`zgarishi
   
3. 
   milliy daromadning hajmi va uning taqsimlanishi
   
4. 
   iste`molchilarning soni yoki yosh darajasi
   

21.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:

1. 
   tovarning umumiy hajmi oshadi
   
2. 
   baho ko`tariladi
   
3. 
   baho mo`tadil qoladi
   
4. 
   baho mo`tadil qoladi
   

22.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi

1. 
   kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
   
2. 
   ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
   
3. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   
4. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   

23.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi

1. 
   ikkinchi tovarga talab oshishi
   
2. 
   ikkinchi tovarga talabning tushishiga
   
3. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
   
4. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
   

24.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:

1. 
   taklif hajmining oshishiga
   
2. 
   taklifning oshishiga
   
3. 
   taklifning pasayishiga
   
4. 
   taklif hajmining pasayishiga
   

25.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:

1. 
   taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)
   
2. 
   talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)
   
3. 
   talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi
   
4. 
   taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)
   

26.Texnologiyani takomillash-tirish nimani qanday silji-shiga olib keladi ?

1. 
   taklif egri chizig`ini pastga va o`ngga
   
2. 
   talab egri chizig`ini pastga va chapga
   
3. 
   talab egri chizig`ini yuqoriga va o`ngga
   
4. 
   taklif egri chizig`ini yuqoriga va chapga
   

27.Agar tovar taklifi noelastik bo`lib, unga bo`lgan talab qisqarganda, u holda sotuvchining daromadi:

1. 
   qisqaradi
   
2. 
   o`sadi
   
3. 
   shu holatda qisqaradiki ,qaysikim talab elastik bo`lsa
   
4. 
   shu holatda qisqaradiki, qaysikim talab noelastik bo`lsa
   

28.Talab va taklif quyidagi bozorlarda narxlarni tar-tibga solish ni ta`minlash uchun ishlatilishi mumkin

1. 
   har qanday bozorda
   
2. 
   resurslar bozorida
   
3. 
   valyuta bozorida
   
4. 
   tovarlar bozorida
   

29.Agar bozor narxi muvo-zanat narxdan past bo`lsa, unda:

1. 
   tovarlar etishmov-chiligi yuzaga keladi
   
2. 
   ortiqcha tovarlar paydo bo`ladi
   
3. 
   iste`molchi bozori shakllanadi
   
4. 
   resurslar narxi tushadi
   

30.Agar tovar taklifi va talab oshsa, unda:

1. 
   tovarning umumiy miqdori oshadi
   
2. 
   narxi oshadi
   
3. 
   narx tushadi
   
4. 
   jamiyat farovonligi oshadi
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

2-Variant

Test

1.X tovarga bo`lgan talab egri chizig`i siljishini nima bilan tushuntirish mumkin ?

1. 
   Iste`molchilar didi X tovarga bo`lgan qizi-qishni uyg`otdi va ular xar qanday narxda uni avvalgidan ko`proq olishga qaror qilishdi
   
2. 
   X tovar narxi oshdi va natijada iste`molchilar bu mahsulotni kam sotib olishga qaror qilishdi
   
3. 
   X tovar taklifi barcha sababga ko`ra kamaydi
   
4. 
   X tovar narxi tushdi, shuning uchun iste`molchilar uni avvalgiga nisbatan ko`proq sotib oladilar
   

2.Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda deyiladi, agar:

1. 
   taklif hajmi talab hajmiga teng bo`lsa
   
2. 
   talab taklifga teng bo`lsa
   
3. 
   narx xarajatlar qo`shilgan foydaga teng bo`lsa
   
4. 
   texnologiya darajasi bosqichma – bosqich o`zgarib tursa
   

3.Agar tovar bahosi talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasidan past bo`lsa

1. 
   taqchillik yuzaga keladi
   
2. 
   tovar ortiqchaligi paydo bo`ladi
   
3. 
   ishsizlik ko`payadi
   
4. 
   muvozanat holat ta`minlanadi
   

4.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

1. 
   0,37
   
2. 
   2,71
   
3. 
   3,00
   
4. 
   0,33
   

5.Agar tovar taklifi noo`zgaruvchan bo`lsa va o`nga talab kamaysa, unda sotuvchining umumiy tushumi:

1. 
   kamayadi
   
2. 
   o`sadi
   
3. 
   agar talab o`zgaruv-chan bo`lsa, kama-yadi
   
4. 
   agar talab noo`zgaruvchan bo`lsa, kamayadi
   

6.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:

1. 
   vertikal chiziq
   
2. 
   gorizontal chiziq
   
3. 
   yondashgan chiziq
   
4. 
   egri chiziq
   

7.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:

1. 
   absolyut o`zgaruvchan
   
2. 
   absolyut noo`zgaruvchan
   
3. 
   o`zgaruvchan
   
4. 
   noo`zgaruvchan
   

8.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:

1. 
   mutloq elastik
   
2. 
   mutloq noelastik
   
3. 
   elastik
   
4. 
   noelastik
   

9.Noelastik talab deyiladi, agar:

1. 
   baho 1 % ga ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan kam miqdorda o`zgarsa
   
2. 
   baho 1 % ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan ko`p miqdorda o`zgarsa
   
3. 
   bahoning har qanday o`zgarishi umumiy tushumning o`zgarmasligiga olib kelsa
   
4. 
   bahoning 1 % ga ko`tarilishi talab hajmining oshishiga olib kelmasa
   

10.Aytaylik, X tovarning narxga bog`liq taklifi noelastik Ushbu tovarga talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:

1. 
   ko`tariladi, muvo-zanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi
   
2. 
   pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
   
3. 
   pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
   
4. 
   pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
   

11.Tubandagi daromadga bog`liq elastiklik koef-fitsientlardan qaysi biri birlamchi extiyoj-lar uchun ishlatiladigan tovarlarniifodalaydi ?

1. 
   0 dan katta ammo 1 dan kichik bo`lsa
   
2. 
   0 dan kichik bo`lsa
   
3. 
   1 dan katta bo`lsa
   
4. 
   1 ga teng bo`lsa
   

12.Agar tovarning har qanday miqdori bir narxda sotilsa, unda bu tovarga talab:

1. 
   absolyut elastik
   
2. 
   absolyut noelastik
   
3. 
   elastik
   
4. 
   noelastik
   

13.Tovar narxining ko`tari-lishiga qaramay umumiy tushum hajmi o`zgarmay-digan bo`lsa, narxga bog`liq talab elastikligi koeffitsienti:

1. 
   1 ga teng
   
2. 
   1 dan katta
   
3. 
   1 dan kichik
   
4. 
   0 ga teng
   

14.Tovar narxining 1 % ga kamayishi natijasida unga bo`lgan talab hajmi 2 % ga oshsa, bu talab:

1. 
   elastik
   
2. 
   noelastik
   
3. 
   birlik elastik
   
4. 
   mutloq noelastik talab deyiladi
   

15.Agar mahsulotning narxi 5 % ga tushganda taklif hajmi 9 % ga pasaysa, bunday taklif:

1. 
   elastik
   
2. 
   noelastik
   
3. 
   birlik elastik
   
4. 
   mutloq elastik taklif deb yuritiladi
   

16.Tovarni 1 bozordan arzon narxda sotib olish va uni boshqa bozorda yuqori narxlarda sotish nima xisoblanadi Q

1. 
   yuqori narxli bo-zorlarda talabni oshirish vositasi
   
2. 
   yuqori narx daraja-siga ega bozorlarga taklifni ko`paytirish vositasi
   
3. 
   raqobatdosh bozor-larda narxlar farqining sababchisi
   
4. 
   foyda olish maq-sadidagi operatsiyalar
   

17. Narxga bog`liq talab elastikligi qanday holda yuqori bo`ladi:

1. 
   iste`molchi uchun unchalik muhim bo`l-magan tovar uchun
   
2. 
   qimmatbaho buyumlarga nisbatan birlamchi zaruriy tovarlarga
   
3. 
   qimmatbaho buyumlarga nisbatan ikkilamchi zaruriy tovarlarga
   
4. 
   sifatsiz tovarlarga
   

18.X tovarni ishlab chiqa-ruvchi sub`ekt mahsulot-ning bahosini 5 % ga pa-saytirdi, natijada sotuv hajmi 4 % ga oshdi Bunday holda X tovar:

1. 
   noelastik
   
2. 
   elastik
   
3. 
   birlik elastik
   
4. 
   mutloq elastik hisoblanadi
   

19.Agar talab noo`zgaruvchan tovar narxi 7 so`mdan 8 so`mgacha oshsa, tushum:

1. 
   oshadi
   
2. 
   kamayadi
   
3. 
   o`zgarmay koladi
   
4. 
   absolyut noo`zgaruvchan
   

20.Tovar narxi pasaysa talab hajmi esa talabning chiziqli funktsiyasi bo`yicha oshsa , unda :

1. 
   umumiy tushum o`zgaruvchanlik birga teng bo`lgan nuktagacha osha-di, keyin tushum kamayadi
   
2. 
   daromad buyicha talab o`zgaruvchanligi kamayadi
   
3. 
   talab konuni buzilishi ro`y beradi
   
4. 
   urin bosuvchi tovarlarga talab oshadi
   

21.Sifatsiz tovar sirasiga kiritiladi, agar:

1. 
   daromadga bog`liq talab elastikligi – 0,5 ga teng bo`lsa
   
2. 
   narxga bog`liq talab elastikligi – 1,3 ga teng bo`lsa
   
3. 
   kesishgan talab elastikligi – 0,7 ga teng bo`lsa
   
4. 
   daromadga bog`liq talab elastikligi – 1,3 ga teng bo`lsa
   

22.Aytaylik, X tovarga bo`lgan narxga bog`liq taklif noelastik Agar bu tovarga bo`lgan talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:

1. 
   ko`tariladi, muvozanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi
   
2. 
   pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
   
3. 
   muvozanat hajm pasayadi
   
4. 
   ko`tariladi, muvozanat hajm esa pasayadi
   

23.Agar tapab noo`zgaruvchan tovar narxi 7 so`mdan 8 so`mgacha oshsa, tushum:

1. 
   oshadi
   
2. 
   kamayadi
   
3. 
   o`zgarmay koladi
   
4. 
   absolyut noo`zgaruvchan
   

24.Tovar narxi pasaysa talab hajmi esa talabning chiziqli funktsiyasi bo`yicha oshsa ,unda:
daromad buyicha talab o`zgaruvchanligi kamayadi

1. 
   umumiy tushum o`zgaruvchanlik birga teng bo`lgan nuktagacha oshadi, keyin kamayadi
   
2. 
   talab konuni buzilishi ro`y beradi
   
3. 
   urin bosuvchi tovarlarga talab oshadi
   

25.Tovarni sifatsiz mahsulotlar katoriga kiritish mumkin agar:

1. 
   daromad bo`yicha uning talab o`zgaruv-chan-ligi - 0,5 ga teng bo`lsa;
   
2. 
   talabning narx o`zgaruvchanligi 1,3 gatengbo`lsa;
   
3. 
   daromad bo`yicha uning talab o`zgaruvchanligi 1,3 ga teng
   
4. 
   talabning narx o`zgaruvchanligi 0,5 ga teng
   

26.Quyidagi qaysi tovar talabining o`zgaruvchanligini tasdiklamaydi ?

1. 
   narxning nisbiy o`zgarishidan talab hajmi nisbiy o`zgarish yuqori
   
2. 
   agar narx oshsa, sotuvchining umumiy tushumi kamayadi
   
3. 
   narx o`zgaruvchanligi koeffitsienti birdan kichik
   
4. 
   agar narx kamaysa sotuvchining umumiy tushumi oshadi
   

27.Alohida iste`molchi uchun befarklik egri chizig`i joylashishi va kiyaligi quyidagicha tushuntiriladi:

1. 
   faqat uning max-sulot xushlashi bilan
   
2. 
   sotib olinadigan tovarlar narxi bilan
   
3. 
   uning daromad miqdori va mahsulot xushlashi bilan
   
4. 
   sotib olinadigan tovarlar narxi va daromad miqdori bilan
   

28.Iste`molchilar tanlovi nazariyasida, iste`molchi nimani maksimallash-tirishga harakat qiladi deb yuritiladi ?

1. 
   umumiy naflilikni
   
2. 
   o`rtacha naflilikni
   
3. 
   umumiy va chekli naflilikning farqini
   
4. 
   chekli naflilikni
   

29.Iste`molchi daromadi-ning oshishi grafik ko`rinishini qanday o`zgartiradi ?

1. 
   byudjet chizig`i o`ngga parallel siljiydi
   
2. 
   byudjet chizig`ining kiyaligi o`zgaradi
   
3. 
   byudjet chizig`i chapga parallel siljiydi
   
4. 
   byudjet chizig`i kiyaligi oshadi
   

30.Umumiy naflik oshadi, kachonki cheklangan naflik:

1. 
   oshsa yoki kamaysa, lekin musbat miqdorda
   
2. 
   oshsa
   
3. 
   sust sur`atda oshsa
   
4. 
   kamaysa
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

3-Variant

Test

1.Quyidagi fikrlardan qaysi biri noto`g`ri bayon etilgan

1. 
   byudjet chizig`i ustida joylashgan barcha nuqtalarning naflilik darajasi bir xildir
   
2. 
   befarqlik chizig`ida joylashgan xar bir nuqta ikkita tovarning kombinatsiyasini anglatadi
   
3. 
   byudjet chizig`i ustida joylashgan har bir no`qta ikkita tovarning kombinatsiyasini anglatadi
   
4. 
   befarqlik chizig`i ustida joylashgan barcha nuqtalarning naflilik darajasi bir xil
   

2.Kuyida kursatiladigan-lardan kaysi birida mah-sulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
4. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradi-gantarmoqda foyda pasayganida;
   

3.Muvozanat naflilik holatiga erishish uchun iste`molchi nima qilishi zurur ?

1. 
   biror bir tovar sotib olish uchun sarflanayotgan bir birlik pul birligidan olinayotgan naflilik boshqa bir tovardan ham bir birlik pul evaziga olinadigan naflilikka teng bo`lishi zarur
   
2. 
   sifatsiz tovarlarni xarid qilmasligi
   
3. 
   oliy kategoriyali mahsulotlarni sotib olishi kerak
   
4. 
   pulning chekli nafliligi har bir tovar narxiga teng bo`lishiga ishonch hosil qilish kerak
   

4.Quyidagi umumiy naf-lilikni aks ettiruvchi raqamlardan qaysi biri chekli naflilikning kamayib borish qonuni izoxlaydi

1. 
   200,250,270,280
   
2. 
   200,300,400,500
   
3. 
   200,450,750,1100
   
4. 
   200,400,1600,9600
   

5.A tovarni B tovar bilan almashtirishning cheklangan normasi nimani bildiradi ?

1. 
   iste`molchi umumiy naflikni o`zgartirmaslik uchun B tovarning bir birligini sotib olishda A tovarning kancha birligidan voz kechishga tayyorligini ko`rsatadi
   
2. 
   iste`molchi daromadi oshib, A tovar iste`moli o`zgarmay kolganda B tovar kancha sotib olinadi
   
3. 
   iste`molchi B tovar narxi 1 so`mga kamay-ganda necha birlik A tovar sotib olishi-ni
   
4. 
   mazkur tovarni xar doimdek sotib olishni kursatadi
   

6.Qaysi hollarda befarqlik kartasida joylashgan nuqtaga iste`molchining muvozanat holati deymiz?

1. 
   byudjet chizig`i bilan befarqlik chi-zig`ining burchak koeffitsienti bir biriga teng bo`lsa
   
2. 
   byudjet chizig`i bilan befarqlik egri chizig`i kesishgan har qanday nuqtaga
   
3. 
   eng yuqorida joylashgan befarqlik chizig`iga
   
4. 
   byudjet chizig`i chegarasidan tashqarida yotgan nuqtaga
   

7.“Daromad samarasi” qanday hollarda vujudga keladi ?

1. 
   mahsulotning narxi pasayganda, istemolchi ushbu tovarni boshqa tovarlar xaridini pasaytirmasdan oshirganda
   
2. 
   agar iste`molchi-larning daromadi qis-qarganda ular ushbu mahsulotni kamroq sotib olganlarida
   
3. 
   iste`molchilar daromadi ko`tarilganda ayrim mahsulotlar xaridi pasayib ketganda
   
4. 
   iste`molchilar daromadi oshganda ular daromadning bir qismini jamg`arganlarida
   

8.Agar firma resurslarga xarajatlarni 10 % ga oshirsa va ishlab chiqarish hajmi 15 % oshsa, unda:

1. 
   ishlab chiqarish ko`lamining musbat samarasi kuzatiladi
   
2. 
   ishlab chiqarish ko`-lamining manfiy samarasi kuzatiladi
   
3. 
   ishlab chiqarish unumdorligi so`nishi qonuni amal qiladi
   
4. 
   firma maksimal foyda oladi
   

9.Izokvanta aks ettiradi:

1. 
   mahsulotnin gumumiy hajmi egri chizig`ini
   
2. 
   ishlab chiqarish funktsiyasini
   
3. 
   berilgan resurslar miqdorida mahsulot ishlab chiqarishning turli hajmlarini
   
4. 
   o`rtacha mahsulot egri chizig`ini
   

10.Uzok muddatli davrda:

1. 
   xamma xarajatlar o`zgaruvchan
   
2. 
   xamma xarajatlar doimiy
   
3. 
   cheklangan xarajatlar o`zgaruvchan
   
4. 
   hamma xarajatlar noaniq xarajatlar
   

11.Firmaning doimiy xara-jatlari, bu

1. 
   hatto mahsulot ish-ab chiqarmasa ham firma etishi kerak bo`lgan xarajatlar
   
2. 
   noanik xarajatlar
   
3. 
   sotib olingan davrdagi narxlar bo`yicha resurslar xarajati
   
4. 
   javoblarning birontasi to`gri emas
   

12.Yo izokvanta, yo izokostada joylashgan xar qanday nukta:

1. 
   resurslar hajmi kombinatsiyalarini ko`rsatadi
   
2. 
   pul ko`rinishidagi mahsulot hajmini ko`rsatadi
   
3. 
   ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini bildiradi
   
4. 
   xarajatlar kiymatini ko`rsatadi
   

13.Uzoq muddatli oraliqda:

1. 
   barcha xarajatlar o`zgaruvchan bo`ladi
   
2. 
   hamma xarajatlar doimiy hisoblanadi
   
3. 
   o`zgaruvchan xara-jatlar doimiy xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
   
4. 
   doimiy xarajat-lar o`zgaruvchan xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
   

14.Chekli xarajatni hisoblash formulasini belgilang:

1. 
   C : ∆Q
   
2. 
   ∆C:Q
   
3. 
   FC : Q
   
4. 
   (P • Q) : ∆Q
   

15.Quyidagi ifodalardan qaysi biri umumiy xarajatni aks ettiradi ?

1. 
   FC + VC
   
2. 
   ∆ MS
   
3. 
   VC – FC
   
4. 
   FC + VC +MC
   

16.Qisqa muddatli oraliqda firma 500 birlik mahsulot ishlab chiqardi O`rtacha o`zgaruvchan xarajatlar 2 dollarni, o`rtacha o`zgar-mas xarajatlar 0,5 dollarni tashkil etadi Yuqoridagi raqamlardan foydalanib umumiy xarajatlarni anilang:

1. 
   1250 dollar
   
2. 
   2,5 dollar
   
3. 
   750 dollar
   
4. 
   1100 dollar
   

17.Agar AVС ishlab chiqarish hajmi oshgan sayin qisqarsa, unda:

1. 
   MС AVС ga nisbatan past bo`lishi kerak
   
2. 
   TRС xam qisqarishi kerak
   
3. 
   TС xam qisqarishi kerak
   
4. 
   MС xam qisqarishi kerak
   

18.Quyidagi ifodalardan kaysi biri umumiy xarajatlarni beradi ?

1. 
   TFS + TVS
   
2. 
   TVS-TFS
   
3. 
   MS + NVS + TFS
   
4. 
   (TFC+TVC)/Q
   

19.Qisqa muddatli davrdagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiklarning kaysi biri noto`gri ?

1. 
   cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqa-rish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
   
2. 
   o`rtacha xarajatlar kamayganda, cheklan-gan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan kam bo`ladi
   
3. 
   mahsulot ishlab chi-arish hajmi optimal miqdordan ko`p bo`lsa, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
   

20.O`rtacha xarajatlar chizig`i egri talab chizig`i bilan kesishganda qanday holat yuz beradi ?

1. 
   firma normal foyda olish holatida bo`ladi
   
2. 
   foyda maksimal bo`ladi
   
3. 
   normal foyda nolga teng bo`ladi
   
4. 
   buxgalterlik foyda nolga teng bo`ladi
   

21.Qisqa muddatli davr-dagi cheklangan xarajat-larga tegishli bo`lgan tasdiqlar-ning kaysi biri noto`gri ?

1. 
   cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqarish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
   
2. 
   o`rtacha xarajatlar kamayganda, chek-langan xarajatlar o`rta-cha xarajatlardan kam bo`ladi
   
3. 
   mahsulot ishlab chiqarish hajmi opti-mal miqdordan ko`p bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
   

22.Raqobatchi firma mahsuloti talabi egri chizig`i:

1. 
   ma`lum narx darajasidagi gorizontal chiziq
   
2. 
   manfiy qiyalikka ega
   
3. 
   ma`lum ishlab chiqarish hajmidagi vertikal chiziq
   
4. 
   musbat qiyalikka ega
   

23.Quyidagi qoidalardan qaysi biri «normal foyda» tushunchasiga ko`proq mos keladi

1. 
   firma shu yunalishda qolishi uchun zarur bo`lgan minimal foyda
   
2. 
   tarmoqda xar qanday firma oladigan foyda
   
3. 
   ishni normal olib borganda firma olishi mumkin bo`lgan foyda
   
4. 
   MS=MR bo`lganda firma oladigan foyda
   

24.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni mini-mallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:

1. 
   mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da
   
2. 
   mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda
   
3. 
   mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruv-chan xarajatlardan past bo`lganda
   
4. 
   umumiy daromad umumiy xarajat-larni qoplashga etmay qolayotganda
   

25.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu

1. 
   cheklangan xarajatlar egri chizig`i
   
2. 
   tovar narxi egri chizig`i
   
3. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan kismi
   

26.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?

1. 
   raqobatlashgan bozorda
   
2. 
   raqobatlashgan monopoliyada
   
3. 
   sof monopoliyada
   
4. 
   oligopoliyada
   

27.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

28.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi

1. 
   qimmatbaho qog`ozlar bozori
   
2. 
   po`lat bozori
   
3. 
   sartaroshlik xizmati bozori
   
4. 
   benzin bozori
   

29.Uzoq muddatli oraliqda foydani maksimallash-tirish yoki xarajatlarni minimallashtirishga harakat qilayotgan raqo-batlashuvchi firma ishlab chiqarishni to`xtatishga majbur, agar:

1. 
   o`rtacha umumiy xarajat chekli xarajatdan kichik bo`lganda
   
2. 
   mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lganda
   
3. 
   tushum umumiy xarajatlarni qoplamasa
   
4. 
   chekli xarajat o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan oshib ketsa
   

30.Foydani maksimallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-sulotining narxini pasaytiradi, agar:

1. 
   chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa
   
2. 
   Reklama xarajatlari ko`payib ketsa
   
3. 
   O`rtacha xarajatlar tushib borsa
   
4. 
   chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

4-Variant

Test

1.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:

1. 
   narx chekli daro-maddan yuqori
   
2. 
   narx chekli daro-maddan pastdir
   
3. 
   chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
   
4. 
   Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
   

2.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamayganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

3.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?

1. 
   Toshkent metropoliteni
   
2. 
   OPEK – xalqaro neft karteli
   
3. 
   IBM - kompaniyasi
   
4. 
   “Sharq” nashriyoti
   

4.Monopol raqobatlashgan bozorda:

1. 
   alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
   
2. 
   reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
   
3. 
   tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
   
4. 
   ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
   

5.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

1. 
   cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
   
2. 
   cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
   
3. 
   cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
   
4. 
   cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
   

6.Raqobatlashuvchi firmadan farqli o`laroq monopolist:

1. 
   berilgan bozor talabi doirasida maksimal foydani ta`minlay-digan mahsulot ishlab chiqa-rish hajmi va baho-sini tanlay oladi
   
2. 
   o`z mahsulotiga istagan bahoni qo`ya oladi
   
3. 
   o`z foydasini maksimallashtirish maqsadida chekli xarajatlarini chekli daromadga teng holatda ushlab turadi
   
4. 
   istagan hajmda mahsulot ishlab chiqaradi va uni xohlagan narxda sota olish imkoni-yatiga ega
   

7.Foydani makismallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-suloti bahosini pasay-tiradi, agar:

1. 
   chekli daromad chekli xarajatlardan yuqori bo`lsa
   
2. 
   o`rtacha xarajatlar pasaysa
   
3. 
   reklama xarajatlari o`sib borsa
   
4. 
   chekli daromad o`zgaruvchan xarajatlarga teng bo`lsa
   

8.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

1. 
   cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
   
2. 
   cheklangan xarajatlar umumiy xarajatlarga teng bo`lsin
   
3. 
   cheklangan xara-jatlar mahsulot narxiga teng bo`lsin
   
4. 
   cheklangan foyda umumiy xarajatlarga teng bo`lsin
   

9.Raqobatlashuvchi firmaga nisbatan monopsonist ish xaqini qanday to`laydi ?

1. 
   ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqini ham kam to`laydi
   
2. 
   ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqi stavkasini yuqori to`laydi
   
3. 
   ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini kam to`laydi
   
4. 
   ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini ham ko`p to`laydi
   

10.Oligopoliya nazariyasini yaratgan olim kim ?

1. 
   Ogyusten Kurno
   
2. 
   edvard Chemberlin
   
3. 
   Djon Robinson
   
4. 
   Karl Marks
   

11.Narx diskriminatsiyasi, bu

1. 
   bir mahsulot turini turli narxlarda xar xil istemolchiga sotish
   
2. 
   millati va jinsi bo`yicha mehnatga haq to`lashda farqlanish
   
3. 
   iste`mol tovariga yuqori narx ko`yib, ishlovchilarni ekspluatatsiya kilish
   
4. 
   sifati yuqoriroq bo`lgan tovar narxini ko`tarish
   

12.Oligopoliya bu:

1. 
   bir xil turdagi mahsulotlarni ishlab chiqaruvchi katta hajmdagi raqobatla-shuvchi firmalar yig`indisidir
   
2. 
   unchalik ko`p bo`lmagan raqobatlashuvchi firmalardir
   
3. 
   faqat bitta yirik firma
   
4. 
   faqat bitta yirik xaridordir
   

13.Qaysi hollarda firma iste`molchi ortiqchaligini to`liq egallashi mumkin?

1. 
   narx diskrinimatsiyasini qo`llaganda
   
2. 
   monopollashgan bozor sharoitida
   
3. 
   chekli daromad va chekli xarajatlar o`rtasida farqni maksimallashtira-digan bo`lsa
   
4. 
   yalpi foydani maksimallashtirsa
   

14.Ish xaqi stavkasi ko`tarilganda:

1. 
   bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo`lgan talab elastik bo`lsa
   
2. 
   bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo`lgan talab mutloq noelastik bo`lsa
   
3. 
   bandlik miqdori oshadi, agar mehnatga bo`lgan talab elastik bo`lsa
   
4. 
   bandlik miqdori oshadi, agar meh-natga bo`lgan talab noelastik bo`lsa
   

15.Quyidagi qayd etilganlarda qaysi biri mehnatga bo`lgan talabga ta`sir ko`rsatmaydi ?

1. 
   inflyatsiya natijasida sodir bo`lgan nominal ish xaqining o`zgarishi
   
2. 
   yakunlangan mahsulotga bo`lgan talab
   
3. 
   ishlab chiqarish texnologiyasi
   
4. 
   mehnatning chekli mahsuloti bilan boshqa resurslar-ning chekli mahsu-loti o`rtasidagi munosabat
   

16.Er taklifi:

1. 
   mutloq nozlastik
   
2. 
   birlik elastik
   
3. 
   mutloq elastik
   
4. 
   elastikdir
   

17.Er mulkdorlari umuman rentaga ega bo`lmasliklari mumkin, agar:

1. 
   egri taklif chizig`i egri talab chizig`idan o`ngda joylashsa
   
2. 
   er uchastkasiga bo`l-gan talab va taklif o`zaro bir-biri bilan kesishsa
   
3. 
   er resurslari taklifi mutloq noelastik
   
4. 
   er solig`i mavjud bo`lsa
   

18.Boshqa sharoitlar o`zgar-mas bo`lgan sharoitda er rentasi o`sib boradi, agar:

1. 
   erga bo`lgan talab oshsa
   
2. 
   er narxi arzonlashsa
   
3. 
   er taklifi ko`paysa
   
4. 
   erga bo`lgan talab qisqarsa
   

19.Maksimal foyda olishni ko`layotgan firmaning ish haqi stavkasi qiymat ko`rinishidagi mehnatning chekli mahsulotga teng bo`lmaydi agar

1. 
   mehnat bozorida firma monopsonistik mavqega ega bo`lsa
   
2. 
   firma mahsulotlar bozorida monopo-listik mavqega ega bo`lsa
   
3. 
   ishchilar kasaba uyushmaga birlashgan bo`lsa
   
4. 
   ishchilar kasaba uyushmaga birlash-magan bo`lsa
   

20.Aytaylik, ikkita ishchi kuniga 46 dollar xaq olishadi Raqobatla-shuvchi firma uchunchi ishchini yollaganda umu-miy xaq miqdori kuniga 60 dollar Shuni qayd etish lozimki:

1. 
   yollangan uchunchi ishchining qiymat ko`rinishidagi chekli mahsuloti 14 ga tengdir
   
2. 
   oldingi xar ikki ishchining chekli mahsuloti 23 ga teng
   
3. 
   oldingi xar ikki ishchining qiymat ko`rinishidaga chekli mahsuloti 23 ga teng
   
4. 
   firma uchunchi ishchini yollamasligi kerak
   

21.Asosiy kapital sirasiga nimalar kiradi:

1. 
   texnika va texnologiyalar
   
2. 
   tashkilotning hisobida mavjud bo`lgan mablag`i
   
3. 
   davlat obligatsiyalari
   
4. 
   tashkilot kassasidagi qoldiq pullar
   

22.Quyidagilardan qaysi biri unumli iqtisodiy resurs hisoblanadi ?

1. 
   ishlab chiqarish vositalari
   
2. 
   pul ko`rinishidaga kapital
   
3. 
   foiz
   
4. 
   Foyda
   

23.Sub`ekt o`z pul mabla-g`ini davlat qimmatli qog`ozlarini sotib olishga sarflaydi, agar:

1. 
   foiz stavka hozir-giga qaraganda ancha tushadigan bo`lsa
   
2. 
   foiz stavka hozir-giga qaraganda etarli darajada ko`tari-ladigan bo`lsa
   
3. 
   foiz stavka dastlabida ko`tarilib, so`ngra tushadigan bo`lsa
   
4. 
   foiz stavka o`zgarmaydigan bo`lsa
   

24.Foiz stavkaning ko`tarilishi:

1. 
   zayom mablag`lari taklifi hajmini oshiradi
   
2. 
   zayom mablag`lari taklifini ko`paytiradi
   
3. 
   zayom mablag`lari taklifini kamaytiradi
   
4. 
   zayom mablag`lariga bo`lgan talabni oshiradi
   

25.Agar nominal foiz stavkasi 10 foizni, inflyatsiya darajasi yiliga 4 foizni tashkil etsa, u holda real foiz stavkasi:

1. 
   6%
   
2. 
   14%
   
3. 
   25%
   
4. 
   5 %
   

26.Foiz stavkasi 8 dan 10 foizga ko`tarildi Muddatsiz qimmatli qog`ozga ega bo`lgan shaxs xar yili 100 dollar daromad ko`radi Foiz stavkasining o`zgarishi natijasida:

1. 
   kapital 250 dollarga qiymatini yuqotadi
   
2. 
   kapital 50 dollarga qiymatini yuqotadi
   
3. 
   kapital 40 dollarga qiymatini yuqotadi
   
4. 
   kapitalning 250 dollarga kiymatining oshishi natijasida daromad ko`riladi
   

27.Firma yangi korxona qurilishi uchun bankdan ssuda olishni rejalash-tirmoqda Bank ssudasining yillik foiz stavkasi 18% ni tashkil etadi Kutilishi mo`ljal lanayotgan foyda normasi 20% ni tashkil etadi deb aniqlandi Ushbu sharoitda firma:

1. 
   yangi korxona qurilishini boshlab yuboradi
   
2. 
   yangi korxona qurilishini boshlamaydi
   
3. 
   zarar ko`rishini bilgani holda korxonani qurishga jazm etadi
   
4. 
   yuqoridagi axborotlarga asoslanib qaror qabo`l qila olmaydi
   

28.Quyida keltirilganlardan qaysi biri ijtimoiy ne`matga ta`luqli emas ?

1. 
   elektr energiya
   
2. 
   militsiya
   
3. 
   mamlakat mudofaasi
   
4. 
   suv bosishidan himoya
   

29.Agar ikkita individ bir-biri bilan tovarlarni ayirbosh-laydigan bo`lsa, oqibatda ikkalasi ham yutuqqa ega bo`lishadi, chunki:

1. 
   mahsulotning umumiy nafliligi ortadi
   
2. 
   yalpi mahsulot hajmi ko`payad
   
3. 
   umumiy xarajatlar miqdori kamayadi
   
4. 
   umumiy iste`mol hajmi ko`payadi
   

30.Foydani maksimallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-sulotining narxini pasaytiradi, agar:

1. 
   chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa
   
2. 
   Reklama xarajatlari ko`payib ketsa
   
3. 
   O`rtacha xarajatlar tushib borsa
   
4. 
   chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

5-Variant

Test

1.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:

1. 
   makroiqtisodiyot
   
2. 
   mikroiqtisodiyot
   
3. 
   menejment
   
4. 
   xalqaro moliya
   

2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:

1. 
   makroiqtisodiy
   
2. 
   mikroiqtisodiy
   
3. 
   pozitiv
   
4. 
   normativ
   

3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi

1. 
   shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
   
2. 
   xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
   
3. 
   narxlarning umumiy darajasini
   
4. 
   butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
   

4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi

1. 
   resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
   
2. 
   ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
   
3. 
   xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
   
4. 
   ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
   

5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:

1. 
   resurslar taqchilligi
   
2. 
   ishlab chiqarish
   
3. 
   iste`mol
   
4. 
   investitsiyalar
   

6.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:

1. 
   vertikal chiziq
   
2. 
   gorizontal chiziq
   
3. 
   yondashgan chiziq
   
4. 
   egri chiziq
   

7.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:

1. 
   absolyut o`zgaruvchan
   
2. 
   absolyut noo`zgaruvchan
   
3. 
   o`zgaruvchan
   
4. 
   noo`zgaruvchan
   

8.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:

1. 
   mutloq elastik
   
2. 
   mutloq noelastik
   
3. 
   elastik
   
4. 
   noelastik
   

9.Noelastik talab deyiladi, agar:

1. 
   baho 1 % ga ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan kam miqdorda o`zgarsa
   
2. 
   baho 1 % ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan ko`p miqdorda o`zgarsa
   
3. 
   bahoning har qanday o`zgarishi umumiy tushumning o`zgarmasligiga olib kelsa
   
4. 
   bahoning 1 % ga ko`tarilishi talab hajmining oshishiga olib kelmasa
   

10.Aytaylik, X tovarning narxga bog`liq taklifi noelastik Ushbu tovarga talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:

1. 
   ko`tariladi, muvo-zanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi
   
2. 
   pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
   
3. 
   pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
   
4. 
   pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
   

11.Firmaning doimiy xara-jatlari, bu

1. 
   hatto mahsulot ish-ab chiqarmasa ham firma etishi kerak bo`lgan xarajatlar
   
2. 
   noanik xarajatlar
   
3. 
   sotib olingan davrdagi narxlar bo`yicha resurslar xarajati
   
4. 
   javoblarning birontasi to`gri emas
   

12.Yo izokvanta, yo izokostada joylashgan xar qanday nukta:

1. 
   resurslar hajmi kombinatsiyalarini ko`rsatadi
   
2. 
   pul ko`rinishidagi mahsulot hajmini ko`rsatadi
   
3. 
   ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini bildiradi
   
4. 
   xarajatlar kiymatini ko`rsatadi
   

13.Uzoq muddatli oraliqda:

1. 
   barcha xarajatlar o`zgaruvchan bo`ladi
   
2. 
   hamma xarajatlar doimiy hisoblanadi
   
3. 
   o`zgaruvchan xara-jatlar doimiy xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
   
4. 
   doimiy xarajat-lar o`zgaruvchan xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
   

14.Chekli xarajatni hisoblash formulasini belgilang:

1. 
   C : ∆Q
   
2. 
   ∆C:Q
   
3. 
   FC : Q
   
4. 
   (P • Q) : ∆Q
   

15.Quyidagi ifodalardan qaysi biri umumiy xarajatni aks ettiradi ?

1. 
   FC + VC
   
2. 
   ∆ MS
   
3. 
   VC – FC
   
4. 
   FC + VC +MC
   

16.Er taklifi:

1. 
   mutloq nozlastik
   
2. 
   birlik elastik
   
3. 
   mutloq elastik
   
4. 
   elastikdir
   

17.Er mulkdorlari umuman rentaga ega bo`lmasliklari mumkin, agar:

1. 
   egri taklif chizig`i egri talab chizig`idan o`ngda joylashsa
   
2. 
   er uchastkasiga bo`l-gan talab va taklif o`zaro bir-biri bilan kesishsa
   
3. 
   er resurslari taklifi mutloq noelastik
   
4. 
   er solig`i mavjud bo`lsa
   

18.Boshqa sharoitlar o`zgar-mas bo`lgan sharoitda er rentasi o`sib boradi, agar:

1. 
   erga bo`lgan talab oshsa
   
2. 
   er narxi arzonlashsa
   
3. 
   er taklifi ko`paysa
   
4. 
   erga bo`lgan talab qisqarsa
   

19.Maksimal foyda olishni ko`layotgan firmaning ish haqi stavkasi qiymat ko`rinishidagi mehnatning chekli mahsulotga teng bo`lmaydi agar

1. 
   mehnat bozorida firma monopsonistik mavqega ega bo`lsa
   
2. 
   firma mahsulotlar bozorida monopo-listik mavqega ega bo`lsa
   
3. 
   ishchilar kasaba uyushmaga birlashgan bo`lsa
   
4. 
   ishchilar kasaba uyushmaga birlashmagan bo`lsa
   

20.Aytaylik, ikkita ishchi kuniga 46 dollar xaq olishadi Raqobatla-shuvchi firma uchunchi ishchini yollaganda umu-miy xaq miqdori kuniga 60 dollar Shuni qayd etish lozimki:

1. 
   yollangan uchunchi ishchining qiymat ko`rinishidagi chekli mahsuloti 14 ga tengdir
   
2. 
   oldingi xar ikki ishchining chekli mahsuloti 23 ga teng
   
3. 
   oldingi xar ikki ishchining qiymat ko`rinishidaga chekli mahsuloti 23 ga teng
   
4. 
   firma uchunchi ishchini yollamasligi kerak
   

21.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:

1. 
   tovarning umumiy hajmi oshadi
   
2. 
   baho ko`tariladi
   
3. 
   baho mo`tadil qoladi
   
4. 
   baho mo`tadil qoladi
   

22.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi

1. 
   kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
   
2. 
   ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
   
3. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   
4. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   

23.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi

1. 
   ikkinchi tovarga talab oshishi
   
2. 
   ikkinchi tovarga talabning tushishiga
   
3. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
   
4. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
   

24.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:

1. 
   taklif hajmining oshishiga
   
2. 
   taklifning oshishiga
   
3. 
   taklifning pasayishiga
   
4. 
   taklif hajmining pasayishiga
   

25.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:

1. 
   taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)
   
2. 
   talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)
   
3. 
   talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi
   
4. 
   taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)
   

26.Quyidagi qaysi tovar talabining o`zgaruvchanligini tasdiklamaydi ?

1. 
   narxning nisbiy o`zgarishidan talab hajmi nisbiy o`zgarish yuqori
   
2. 
   agar narx oshsa, sotuvchining umumiy tushumi kamayadi
   
3. 
   narx o`zgaruvchanligi koeffitsienti birdan kichik
   
4. 
   agar narx kamaysa sotuvchining umumiy tushumi oshadi
   

27.Alohida iste`molchi uchun befarklik egri chizig`i joylashishi va kiyaligi quyidagicha tushuntiriladi:

1. 
   faqat uning max-sulot xushlashi bilan
   
2. 
   sotib olinadigan tovarlar narxi bilan
   
3. 
   uning daromad miqdori va mahsulot xushlashi bilan
   
4. 
   sotib olinadigan tovarlar narxi va daromad miqdori bilan
   

28.Iste`molchilar tanlovi nazariyasida, iste`molchi nimani maksimallash-tirishga harakat qiladi deb yuritiladi ?

1. 
   umumiy naflilikni
   
2. 
   o`rtacha naflilikni
   
3. 
   umumiy va chekli naflilikning farqini
   
4. 
   chekli naflilikni
   

29.Iste`molchi daromadi-ning oshishi grafik ko`rinishini qanday o`zgartiradi ?

1. 
   byudjet chizig`i o`ngga parallel siljiydi
   
2. 
   byudjet chizig`ining kiyaligi o`zgaradi
   
3. 
   byudjet chizig`i chapga parallel siljiydi
   
4. 
   byudjet chizig`i kiyaligi oshadi
   

30.Umumiy naflik oshadi, kachonki cheklangan naflik:

1. 
   oshsa yoki kamaysa, lekin musbat miqdorda
   
2. 
   oshsa
   
3. 
   sust sur`atda oshsa
   
4. 
   kamaysa
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

6-Variant

Test

1.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:

1. 
   narx chekli daro-maddan yuqori
   
2. 
   narx chekli daro-maddan pastdir
   
3. 
   chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
   
4. 
   Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
   

2.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

3.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?

1. 
   Toshkent metropoliteni
   
2. 
   OPEK – xalqaro neft karteli
   
3. 
   IBM - kompaniyasi
   
4. 
   “Sharq” nashriyoti
   

4.Monopol raqobatlashgan bozorda:

1. 
   alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
   
2. 
   reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
   
3. 
   tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
   
4. 
   ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
   

5.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

1. 
   cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
   
2. 
   cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
   
3. 
   cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
   
4. 
   cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
   

6.Raqobatlashuvchi firmadan farqli o`laroq monopolist:

1. 
   berilgan bozor talabi doirasida maksimal foydani ta`minlay-digan mahsulot ishlab chiqa-rish hajmi va baho-sini tanlay oladi
   
2. 
   o`z mahsulotiga istagan bahoni qo`ya oladi
   
3. 
   o`z foydasini maksimallashtirish maqsadida chekli xarajatlarini chekli daromadga teng holatda ushlab turadi
   
4. 
   istagan hajmda mahsulot ishlab chiqaradi va uni xohlagan narxda sota olish imkoni-yatiga ega
   

7.Foydani makismallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-suloti bahosini pasay-tiradi, agar:

1. 
   chekli daromad chekli xarajatlardan yuqori bo`lsa
   
2. 
   o`rtacha xarajatlar pasaysa
   
3. 
   reklama xarajatlari o`sib borsa
   
4. 
   chekli daromad o`zgaruvchan xarajatlarga teng bo`lsa
   

8.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

1. 
   cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
   
2. 
   cheklangan xarajatlar umumiy xarajatlarga teng bo`lsin
   
3. 
   cheklangan xara-jatlar mahsulot narxiga teng bo`lsin
   
4. 
   cheklangan foyda umumiy xaraja-tlarga teng bo`lsin
   

9.Raqobatlashuvchi firmaga nisbatan monopsonist ish xaqini qanday to`laydi ?

1. 
   ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqini ham kam to`laydi
   
2. 
   ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqi stavkasini yuqori to`laydi
   
3. 
   ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini kam to`laydi
   
4. 
   ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini ham ko`p to`laydi
   

10.Oligopoliya nazariyasini yaratgan olim kim ?

1. 
   Ogyusten Kurno
   
2. 
   edvard Chemberlin
   
3. 
   Djon Robinson
   
4. 
   Karl Marks
   

11.Narx diskriminatsiyasi, bu

1. 
   bir mahsulot turini turli narxlarda xar xil istemolchiga sotish
   
2. 
   millati va jinsi bo`yicha mehnatga haq to`lashda farqlanish
   
3. 
   iste`mol tovariga yuqori narx ko`yib, ishlovchilarni ekspluatatsiya kilish
   
4. 
   sifati yuqoriroq bo`lgan tovar nar-xini ko`tarish
   

12.Oligopoliya bu:

1. 
   bir xil turdagi mahsulotlarni ishlab chiqaruvchi katta hajmdagi raqobatla-shuvchi firmalar yig`indisidir
   
2. 
   unchalik ko`p bo`lmagan raqobatlashuvchi firmalardir
   
3. 
   faqat bitta yirik firma
   
4. 
   faqat bitta yirik xaridordir
   

13.Qaysi hollarda firma iste`molchi ortiqchaligini to`liq egallashi mumkin?

1. 
   narx diskrinimatsiyasini qo`llaganda
   
2. 
   monopollashgan bozor sharoitida
   
3. 
   chekli daromad va chekli xarajatlar o`rtasida farqni maksimallashtira-digan bo`lsa
   
4. 
   yalpi foydani maksimallashtirsa
   

14.Ish xaqi stavkasi ko`tarilganda:

1. 
   bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo`lgan talab elastik bo`lsa
   
2. 
   bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo`lgan talab mutloq noelastik bo`lsa
   
3. 
   bandlik miqdori oshadi, agar mehnatga bo`lgan talab elastik bo`lsa
   
4. 
   bandlik miqdori oshadi, agar meh-natga bo`lgan talab noelastik bo`lsa
   

15.Quyidagi qayd etilganlarda qaysi biri mehnatga bo`lgan talabga ta`sir ko`rsatmaydi ?

1. 
   inflyatsiya natijasida sodir bo`lgan nominal ish xaqining o`zgarishi
   
2. 
   yakunlangan mahsulotga bo`lgan talab
   
3. 
   ishlab chiqarish texnologiyasi
   
4. 
   mehnatning chekli mahsuloti bilan boshqa resurslar-ning chekli mahsu-loti o`rtasidagi munosabat
   

16.Qisqa muddatli oraliqda firma 500 birlik mahsulot ishlab chiqardi O`rtacha o`zgaruvchan xarajatlar 2 dollarni, o`rtacha o`zgar-mas xarajatlar 0,5 dollarni tashkil etadi Yuqoridagi raqamlardan foydalanib umumiy xarajatlarni anilang:

1. 
   1250 dollar
   
2. 
   2,5 dollar
   
3. 
   750 dollar
   
4. 
   1100 dollar
   

17.Agar AVС ishlab chiqarish hajmi oshgan sayin qisqarsa, unda:

1. 
   MС AVС ga nisbatan past bo`lishi kerak
   
2. 
   TRС xam qisqarishi kerak
   
3. 
   TС xam qisqarishi kerak
   
4. 
   MС xam qisqarishi kerak
   

18.Quyidagi ifodalardan kaysi biri umumiy xarajatlarni beradi ?

1. 
   TFS + TVS
   
2. 
   TVS-TFS
   
3. 
   MS + NVS + TFS
   
4. 
   (TFC+TVC)/Q
   

19.Qisqa muddatli davrdagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiklarning kaysi biri noto`gri ?

1. 
   cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqa-rish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
   
2. 
   o`rtacha xarajatlar kamayganda, cheklan-gan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan kam bo`ladi
   
3. 
   mahsulot ishlab chi-arish hajmi optimal miqdordan ko`p bo`lsa, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
   

20.O`rtacha xarajatlar chizig`i egri talab chizig`i bilan kesishganda qanday holat yuz beradi ?

1. 
   firma normal foyda olish holatida bo`ladi
   
2. 
   foyda maksimal bo`ladi
   
3. 
   normal foyda nolga teng bo`ladi
   
4. 
   buxgalterlik foyda nolga teng bo`ladi
   

21.Qisqa muddatli davr-dagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiqlar-ning kaysi biri noto`gri ?

1. 
   cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqarish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
   
2. 
   o`rtacha xarajatlar kamayganda, chek-langan xarajatlar o`rta-cha xarajatlardan kam bo`ladi
   
3. 
   mahsulot ishlab chiqarish hajmi opti-mal miqdordan ko`p bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
   

22.Raqobatchi firma mahsuloti talabi egri chizig`i:

1. 
   ma`lum narx darajasidagi gorizontal chiziq
   
2. 
   manfiy qiyalikka ega
   
3. 
   ma`lum ishlab chiqarish hajmidagi vertikal chiziq
   
4. 
   musbat qiyalikka ega
   

23.Quyidagi qoidalardan qaysi biri «normal foyda» tushunchasiga ko`proq mos keladi

1. 
   firma shu yunalishda qolishi uchun zarur bo`lgan minimal foyda
   
2. 
   tarmoqda xar qanday firma oladigan foyda
   
3. 
   ishni normal olib borganda firma olishi mumkin bo`lgan foyda
   
4. 
   MS=MR bo`lganda firma oladigan foyda
   

24.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni minimallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:

1. 
   mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da
   
2. 
   mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda
   
3. 
   mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruvchan xarajatlardan past bo`lganda
   
4. 
   umumiy daromad umumiy xarajatlarni qoplashga etmay qolayotganda
   

25.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu

1. 
   cheklangan xarajatlar egri chizig`i
   
2. 
   tovar narxi egri chizig`i
   
3. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan qismi
   

26.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?

1. 
   raqobatlashgan bozorda
   
2. 
   raqobatlashgan monopoliyada
   
3. 
   sof monopoliyada
   
4. 
   oligopoliyada
   

27.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamayganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

28.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi

1. 
   qimmatbaho qog`ozlar bozori
   
2. 
   po`lat bozori
   
3. 
   sartaroshlik xizmati bozori
   
4. 
   benzin bozori
   

29.Uzoq muddatli oraliqda foydani maksimallash-tirish yoki xarajatlarni minimallashtirishga harakat qilayotgan raqobatlashuvchi firma ishlab chiqarishni to`xtatishga majbur, agar:

1. 
   o`rtacha umumiy xarajat chekli xarajatdan kichik bo`lganda
   
2. 
   mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lganda
   
3. 
   tushum umumiy xarajatlarni qoplamasa
   
4. 
   chekli xarajat o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan oshib ketsa
   

30.Foydani maksimallashtirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mahsulotining narxini pasaytiradi, agar:

1. 
   chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa
   
2. 
   Reklama xarajatlari ko`payib ketsa
   
3. 
   O`rtacha xarajatlar tushib borsa
   
4. 
   chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

7-Variant

Test

1.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi

1. 
   resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
   
2. 
   ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
   
3. 
   xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
   
4. 
   ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
   

2.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:

1. 
   resurslar taqchilligi
   
2. 
   ishlab chiqarish
   
3. 
   iste`mol
   
4. 
   investitsiyalar
   

3.Ishlab chiqarish resursi hisoblanmaydigan qatorni belgilang

1. 
   iste`mol mollari
   
2. 
   Foydali qazilmalar
   
3. 
   malakali ishchi kuchi
   
4. 
   laboratoriya jihozlari
   

4.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:

1. 
   ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
   
2. 
   ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
   
3. 
   ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas
   
4. 
   ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur
   

5.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:

1. 
   nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
   
2. 
   to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
   
3. 
   inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin
   
4. 
   iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?
   

6.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

1. 
   0,37
   
2. 
   2,71
   
3. 
   3,00
   
4. 
   0,33
   

7.Agar tovar taklifi noo`zgaruvchan bo`lsa va o`nga talab kamaysa, unda sotuvchining umumiy tushumi:

1. 
   kamayadi
   
2. 
   o`sadi
   
3. 
   agar talab o`zgaruv-chan bo`lsa, kama-yadi
   
4. 
   agar talab noo`zgaruvchan bo`lsa, kamayadi
   

8.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:

1. 
   vertikal chiziq
   
2. 
   gorizontal chiziq
   
3. 
   yondashgan chiziq
   
4. 
   egri chiziq
   

9.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:

1. 
   absolyut o`zgaruvchan
   
2. 
   absolyut noo`zgaruvchan
   
3. 
   o`zgaruvchan
   
4. 
   noo`zgaruvchan
   

10.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:

1. 
   mutloq elastik
   
2. 
   mutloq noelastik
   
3. 
   elastik
   
4. 
   noelastik
   

11.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni mini-mallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:

1. 
   mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da
   
2. 
   mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda
   
3. 
   mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruv-chan xarajatlardan past bo`lganda
   
4. 
   umumiy daromad umumiy xarajat-larni qoplashga etmay qolayotganda
   

12.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu

1. 
   cheklangan xarajatlar egri chizig`i
   
2. 
   tovar narxi egri chizig`i
   
3. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan qismi
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan Qismi
   

13.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?

1. 
   raqobatlashgan bozorda
   
2. 
   raqobatlashgan monopoliyada
   
3. 
   sof monopoliyada
   
4. 
   oligopoliyada
   

14.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

15.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi

1. 
   qimmatbaho qog`ozlar bozori
   
2. 
   po`lat bozori
   
3. 
   sartaroshlik xizmati bozori
   
4. 
   benzin bozori
   

16.Uzoq muddatli oraliqda foydani maksimallash-tirish yoki xarajatlarni minimallashtirishga harakat qilayotgan raqo-batlashuvchi firma ishlab chiqarishni to`xtatishga majbur, agar:

1. 
   o`rtacha umumiy xarajat chekli xarajatdan kichik bo`lganda
   
2. 
   mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lganda
   
3. 
   tushum umumiy xarajatlarni qoplamasa
   
4. 
   chekli xarajat o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan oshib ketsa
   

17.Foydani maksimallashtirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-sulotining narxini pasaytiradi, agar:

1. 
   chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa
   
2. 
   Reklama xarajatlari ko`payib ketsa
   
3. 
   O`rtacha xarajatlar tushib borsa
   
4. 
   chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa
   

18.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:

1. 
   ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
   
2. 
   ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
   
3. 
   ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas
   
4. 
   ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur
   

19.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:

1. 
   nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
   
2. 
   to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
   
3. 
   inflyatsiyadan qanday qutulish mumkin
   
4. 
   iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlantirish mumkin?
   

20.Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos

1. 
   xususiy firma
   
2. 
   er mulkdoriga
   
3. 
   ishchilar
   
4. 
   iste`molchilar
   

21.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak

1. 
   jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniklash
   
2. 
   cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash
   
3. 
   bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash
   
4. 
   jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash
   

22.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:

1. 
   aralash
   
2. 
   ma`muriy
   
3. 
   bozorli
   
4. 
   natural
   

23.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:

1. 
   siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda
   
2. 
   faqat bozor iqtisodiyotida
   
3. 
   faqat qoloq iqtisodda
   
4. 
   faqat totalitar tizimda yoki markazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda
   

24.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin

1. 
   yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi
   
2. 
   Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi
   
3. 
   qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
   
4. 
   resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
   

25.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:

1. 
   iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil
   
2. 
   mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi
   
3. 
   ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan
   
4. 
   yashash darajasi oshadi
   

26.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi

1. 
   talab
   
2. 
   ehtiyoj
   
3. 
   zaruriyat
   
4. 
   xohish
   

27.X tovarga bo`lgan talab egri chizig`i siljishini nima bilan tushuntirish mumkin ?

1. 
   Iste`molchilar didi X tovarga bo`lgan qizi-qishni uyg`otdi va ular xar qanday narxda uni avvalgidan ko`proq olishga qaror qilishdi
   
2. 
   X tovar narxi oshdi va natijada iste`molchilar bu mahsulotni kam sotib olishga qaror qilishdi
   
3. 
   X tovar taklifi barcha sababga ko`ra kamaydi
   
4. 
   X tovar narxi tushdi, shuning uchun iste`molchilar uni avvalgiga nisbatan ko`proq sotib oladilar
   

28.Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda deyiladi, agar:

1. 
   taklif hajmi talab hajmiga teng bo`lsa
   
2. 
   talab taklifga teng bo`lsa
   
3. 
   narx xarajatlar qo`shilgan foydaga teng bo`lsa
   
4. 
   texnologiya dara-jasi bosqichma – bosqich o`zgarib tursa
   

29.Agar tovar bahosi talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasidan past bo`lsa

1. 
   taqchillik yuzaga keladi
   
2. 
   tovar ortiqchaligi paydo bo`ladi
   
3. 
   ishsizlik ko`payadi
   
4. 
   muvozanat holat ta`minlanadi
   

30.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

1. 
   0,37
   
2. 
   2,71
   
3. 
   3,00
   
4. 
   0,33
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

8-Variant

Test

1.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi

1. 
   resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
   
2. 
   ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
   
3. 
   xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
   
4. 
   ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
   

2.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:

1. 
   resurslar taqchilligi
   
2. 
   ishlab chiqarish
   
3. 
   iste`mol
   
4. 
   investitsiyalar
   

3.Ishlab chiqarish resursi hisoblanmaydigan qatorni belgilang

1. 
   iste`mol mollari
   
2. 
   Foydali qazilmalar
   
3. 
   malakali ishchi kuchi
   
4. 
   laboratoriya jihozlari
   

4.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:

1. 
   ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
   
2. 
   ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
   
3. 
   ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas
   
4. 
   ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur
   

5.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:

1. 
   nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
   
2. 
   to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
   
3. 
   inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin
   
4. 
   iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?
   

6.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

1. 
   0,37
   
2. 
   2,71
   
3. 
   3,00
   
4. 
   0,33
   

7.Agar tovar taklifi noo`zgaruvchan bo`lsa va o`nga talab kamaysa, unda sotuvchining umumiy tushumi:

1. 
   kamayadi
   
2. 
   o`sadi
   
3. 
   agar talab o`zgaruv-chan bo`lsa, kama-yadi
   
4. 
   agar talab noo`zgaruvchan bo`lsa, kamayadi
   

8.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:

1. 
   vertikal chiziq
   
2. 
   gorizontal chiziq
   
3. 
   yondashgan chiziq
   
4. 
   egri chiziq
   

9.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:

1. 
   absolyut o`zgaruvchan
   
2. 
   absolyut noo`zgaruvchan
   
3. 
   o`zgaruvchan
   
4. 
   noo`zgaruvchan
   

10.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:

1. 
   mutloq elastik
   
2. 
   mutloq noelastik
   
3. 
   elastik
   
4. 
   noelastik
   

11.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni mini-mallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:

1. 
   mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da
   
2. 
   mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda
   
3. 
   mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruv-chan xarajatlardan past bo`lganda
   
4. 
   umumiy daromad umumiy xarajat-larni qoplashga etmay qolayotganda
   

12.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu

1. 
   cheklangan xarajatlar egri chizig`i
   
2. 
   tovar narxi egri chizig`i
   
3. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan kismi
   

13.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?

1. 
   raqobatlashgan bozorda
   
2. 
   raqobatlashgan monopoliyada
   
3. 
   sof monopoliyada
   
4. 
   oligopoliyada
   

14.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

15.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi

1. 
   qimmatbaho qog`ozlar bozori
   
2. 
   po`lat bozori
   
3. 
   sartaroshlik xizmati bozori
   
4. 
   benzin bozori
   

16.Er taklifi:

1. 
   mutloq nozlastik
   
2. 
   birlik elastik
   
3. 
   mutloq elastik
   
4. 
   elastikdir
   

17.Er mulkdorlari umuman rentaga ega bo`lmasliklari mumkin, agar:

1. 
   egri taklif chizig`i egri talab chizig`idan o`ngda joylashsa
   
2. 
   er uchastkasiga bo`l-gan talab va taklif o`zaro bir-biri bilan kesishsa
   
3. 
   er resurslari taklifi mutloq noelastik
   
4. 
   er solig`i mavjud bo`lsa
   

18.Boshqa sharoitlar o`zgar-mas bo`lgan sharoitda er rentasi o`sib boradi, agar:

1. 
   erga bo`lgan talab oshsa
   
2. 
   er narxi arzonlashsa
   
3. 
   er taklifi ko`paysa
   
4. 
   erga bo`lgan talab qisqarsa
   

19.Maksimal foyda olishni ko`layotgan firmaning ish haqi stavkasi qiymat ko`rinishidagi mehnatning chekli mahsulotga teng bo`lmaydi agar

1. 
   mehnat bozorida firma monopsonistik mavqega ega bo`lsa
   
2. 
   firma mahsulotlar bozorida monopo-listik mavqega ega bo`lsa
   
3. 
   ishchilar kasaba uyushmaga birlashgan bo`lsa
   
4. 
   ishchilar kasaba uyushmaga birlash-magan bo`lsa
   

20.Aytaylik, ikkita ishchi kuniga 46 dollar xaq olishadi Raqobatla-shuvchi firma uchunchi ishchini yollaganda umu-miy xaq miqdori kuniga 60 dollar Shuni qayd etish lozimki:

1. 
   yollangan uchunchi ishchining qiymat ko`rinishidagi chekli mahsuloti 14 ga tengdir
   
2. 
   oldingi xar ikki ishchining chekli mahsuloti 23 ga teng
   
3. 
   oldingi xar ikki ishchining qiymat ko`rinishidaga chekli mahsuloti 23 ga teng
   
4. 
   firma uchunchi ishchini yollamasligi kerak
   

21.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:

1. 
   tovarning umumiy hajmi oshadi
   
2. 
   baho ko`tariladi
   
3. 
   baho mo`tadil qoladi
   
4. 
   baho mo`tadil qoladi
   

22.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi

1. 
   kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
   
2. 
   ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
   
3. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   
4. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   

23.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi

1. 
   ikkinchi tovarga talab oshishi
   
2. 
   ikkinchi tovarga talabning tushishiga
   
3. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
   
4. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
   

24.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:

1. 
   taklif hajmining oshishiga
   
2. 
   taklifning oshishiga
   
3. 
   taklifning pasayishiga
   
4. 
   taklif hajmining pasayishiga
   

25.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:

1. 
   taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)
   
2. 
   talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)
   
3. 
   talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi
   
4. 
   taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)
   

26.Quyidagi qaysi tovar talabining o`zgaruvchanligini tasdiklamaydi ?

1. 
   narxning nisbiy o`zgarishidan talab hajmi nisbiy o`zgarish yuqori
   
2. 
   agar narx oshsa, sotuvchining umumiy tushumi kamayadi
   
3. 
   narx o`zgaruvchanligi koeffitsienti birdan kichik
   
4. 
   agar narx kamaysa sotuvchining umumiy tushumi oshadi
   

27.Alohida iste`molchi uchun befarklik egri chizig`i joylashishi va kiyaligi quyidagicha tushuntiriladi:

1. 
   faqat uning max-sulot xushlashi bilan
   
2. 
   sotib olinadigan tovarlar narxi bilan
   
3. 
   uning daromad miqdori va mahsulot xushlashi bilan
   
4. 
   sotib olinadigan tovarlar narxi va daromad miqdori bilan
   

28.Iste`molchilar tanlovi nazariyasida, iste`molchi nimani maksimallash-tirishga harakat qiladi deb yuritiladi ?

1. 
   umumiy naflilikni
   
2. 
   o`rtacha naflilikni
   
3. 
   umumiy va chekli naflilikning farqini
   
4. 
   chekli naflilikni
   

29.Iste`molchi daromadi-ning oshishi grafik ko`rinishini qanday o`zgartiradi ?

1. 
   byudjet chizig`i o`ngga parallel siljiydi
   
2. 
   byudjet chizig`ining kiyaligi o`zgaradi
   
3. 
   byudjet chizig`i chapga parallel siljiydi
   
4. 
   byudjet chizig`i kiyaligi oshadi
   

30.Umumiy naflik oshadi, kachonki cheklangan naflik:

1. 
   oshsa yoki kamaysa, lekin musbat miqdorda
   
2. 
   oshsa
   
3. 
   sust sur`atda oshsa
   
4. 
   kamaysa
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

9-Variant

1.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:

1. 
   siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda
   
2. 
   faqat bozor iqtisodiyotida
   
3. 
   faqat qoloq iqtisodda
   
4. 
   faqat totalitar tizimda yoki markazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda
   

2.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin

1. 
   yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi
   
2. 
   Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi
   
3. 
   qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
   
4. 
   resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
   

3.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:

1. 
   iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil
   
2. 
   mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi
   
3. 
   ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan
   
4. 
   yashash darajasi oshadi
   

4.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi

1. 
   talab
   
2. 
   ehtiyoj
   
3. 
   zaruriyat
   
4. 
   xohish
   

5.Talab qonuni deyiladi, agar:

1. 
   mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko`paysa
   
2. 
   taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushu-shiga olib keladi
   
3. 
   iste`molchilarning daromadi ko`paysa, u holda ular tovarlarni ko`proq sotib oladilar
   
4. 
   talab egri chizig`i musbat qiyalikka ega
   

6.Bozor talabi nimaga boglik emas ?

1. 
   resurslar narxi
   
2. 
   o`zaro o`rnini bosuvchi tovarlar narxi
   
3. 
   iste`molchilar daromadi
   
4. 
   iste`molchilar soni
   

7.X mahsulot bo`lgan talab chizig`i siljishini nima bilan izohlash mumkin:
a) iste`molchilar did-larining o`zgarganligi munosabati bilan X tovarni har qanday bahoda ham oldingi-siga nisbatan ko`proq sotib olishni xohlaydi
b) X mahsulotning taklifi turli sabablarga ko`ra pasaydi
c) X mahsulotning bahosi o`sganligi uchun iste`molchilar ushbu tovarni kamroq sotib olishga qaror qabo`l qilishdilar
d) X tovarning narxi pasayganligi uchun iste`molchilar uni ko`proq sotib olishga harakat qildilar
8.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi

1. 
   ikkinchi tovarga talab oshishi
   
2. 
   ikkinchi tovarga talabning tushishiga
   
3. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
   
4. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
   

9.Qaysi omillarning o`zgarishi talab egri chizig`ining siljishiga olib kelmaydi?

1. 
   mahsulotning narxi
   
2. 
   moda va didlarning o`zgarishi
   
3. 
   milliy daromadning hajmi va uning taqsimlanishi
   
4. 
   iste`molchilarning soni yoki yosh darajasi
   

10.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:

1. 
   tovarning umumiy hajmi oshadi
   
2. 
   baho ko`tariladi
   
3. 
   baho mo`tadil qoladi
   
4. 
   baho mo`tadil qoladi
   

11.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi

1. 
   kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
   
2. 
   ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
   
3. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   
4. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   

12.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi

1. 
   ikkinchi tovarga talab oshishi
   
2. 
   ikkinchi tovarga talabning tushishiga
   
3. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
   
4. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
   

13.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:

1. 
   taklif hajmining oshishiga
   
2. 
   taklifning oshishiga
   
3. 
   taklifning pasayishiga
   
4. 
   taklif hajmining pasayishiga
   

14.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu

1. 
   cheklangan xarajatlar egri chizig`i
   
2. 
   tovar narxi egri chizig`i
   
3. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi
   
4. 
   o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan kismi
   

15.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?

1. 
   raqobatlashgan bozorda
   
2. 
   raqobatlashgan monopoliyada
   
3. 
   sof monopoliyada
   
4. 
   oligopoliyada
   

16.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

17.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi

1. 
   qimmatbaho qog`ozlar bozori
   
2. 
   po`lat bozori
   
3. 
   sartaroshlik xizmati bozori
   
4. 
   benzin bozori
   

18.Er taklifi:

1. 
   mutloq nozlastik
   
2. 
   birlik elastik
   
3. 
   mutloq elastik
   
4. 
   elastikdir
   

19.Er mulkdorlari umuman rentaga ega bo`lmasliklari mumkin, agar:

1. 
   egri taklif chizig`i egri talab chizig`idan o`ngda joylashsa
   
2. 
   er uchastkasiga bo`l-gan talab va taklif o`zaro bir-biri bilan kesishsa
   
3. 
   er resurslari taklifi mutloq noelastik
   
4. 
   er solig`i mavjud bo`lsa
   

20.Boshqa sharoitlar o`zgar-mas bo`lgan sharoitda er rentasi o`sib boradi, agar:

1. 
   erga bo`lgan talab oshsa
   
2. 
   er narxi arzonlashsa
   
3. 
   er taklifi ko`paysa
   
4. 
   erga bo`lgan talab qisqarsa
   

21.Maksimal foyda olishni ko`layotgan firmaning ish haqi stavkasi qiymat ko`rinishidagi mehnatning chekli mahsulotga teng bo`lmaydi agar

1. 
   mehnat bozorida firma monopsonistik mavqega ega bo`lsa
   
2. 
   firma mahsulotlar bozorida monopo-listik mavqega ega bo`lsa
   
3. 
   ishchilar kasaba uyushmaga birlashgan bo`lsa
   
4. 
   ishchilar kasaba uyushmaga birlash-magan bo`lsa
   

22.Aytaylik, ikkita ishchi kuniga 46 dollar xaq olishadi Raqobatla-shuvchi firma uchunchi ishchini yollaganda umu-miy xaq miqdori kuniga 60 dollar Shuni qayd etish lozimki:

1. 
   yollangan uchunchi ishchining qiymat ko`rinishidagi chekli mahsuloti 14 ga tengdir
   
2. 
   oldingi xar ikki ishchining chekli mahsuloti 23 ga teng
   
3. 
   oldingi xar ikki ishchining qiymat ko`rinishidaga chekli mahsuloti 23 ga teng
   
4. 
   firma uchunchi ishchini yollamasligi kerak
   

23.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:

1. 
   tovarning umumiy hajmi oshadi
   
2. 
   baho ko`tariladi
   
3. 
   baho mo`tadil qoladi
   
4. 
   baho mo`tadil qoladi
   

24.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi

1. 
   kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
   
2. 
   ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
   
3. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   
4. 
   ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
   

25.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi

1. 
   ikkinchi tovarga talab oshishi
   
2. 
   ikkinchi tovarga talabning tushishiga
   
3. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
   
4. 
   ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
   

26.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:

1. 
   taklif hajmining oshishiga
   
2. 
   taklifning oshishiga
   
3. 
   taklifning pasayishiga
   
4. 
   taklif hajmining pasayishiga
   

27.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:

1. 
   taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)
   
2. 
   talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)
   
3. 
   talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi
   
4. 
   taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)
   

28.Quyidagi qaysi tovar talabining o`zgaruvchanligini tasdiklamaydi ?

1. 
   narxning nisbiy o`zgarishidan talab hajmi nisbiy o`zgarish yuqori
   
2. 
   agar narx oshsa, sotuvchining umumiy tushumi kamayadi
   
3. 
   narx o`zgaruvchanligi koeffitsienti birdan kichik
   
4. 
   agar narx kamaysa sotuvchining umumiy tushumi oshadi
   

29.Alohida iste`molchi uchun befarklik egri chizig`i joylashishi va kiyaligi quyidagicha tushuntiriladi:

1. 
   faqat uning max-sulot xushlashi bilan
   
2. 
   sotib olinadigan tovarlar narxi bilan
   
3. 
   uning daromad miqdori va mahsulot xushlashi bilan
   
4. 
   sotib olinadigan tovarlar narxi va daromad miqdori bilan
   

30.Iste`molchi daromadi-ning oshishi grafik ko`rinishini qanday o`zgartiradi ?

1. 
   byudjet chizig`i o`ngga parallel siljiydi
   
2. 
   byudjet chizig`ining kiyaligi o`zgaradi
   
3. 
   byudjet chizig`i chapga parallel siljiydi
   
4. 
   byudjet chizig`i kiyaligi oshadi
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.

10-Variant

1.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:

1. 
   makroiqtisodiyot
   
2. 
   mikroiqtisodiyot
   
3. 
   menejment
   
4. 
   xalqaro moliya
   

2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:

1. 
   makroiqtisodiy
   
2. 
   mikroiqtisodiy
   
3. 
   pozitiv
   
4. 
   normativ
   

3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi

1. 
   shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
   
2. 
   xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
   
3. 
   narxlarning umumiy darajasini
   
4. 
   butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
   

4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi

1. 
   resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
   
2. 
   ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
   
3. 
   xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
   
4. 
   ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
   

5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:

1. 
   resurslar taqchilligi
   
2. 
   ishlab chiqarish
   
3. 
   iste`mol
   
4. 
   investitsiyalar
   

6.X tovarga bo`lgan talab egri chizig`i siljishini nima bilan tushuntirish mumkin ?

1. 
   Iste`molchilar didi X tovarga bo`lgan qizi-qishni uyg`otdi va ular xar qanday narxda uni avvalgidan ko`proq olishga qaror qilishdi
   
2. 
   X tovar narxi oshdi va natijada iste`molchilar bu mahsulotni kam sotib olishga qaror qilishdi
   
3. 
   X tovar taklifi barcha sababga ko`ra kamaydi
   
4. 
   X tovar narxi tushdi, shuning uchun iste`molchilar uni avvalgiga nisbatan ko`proq sotib oladilar
   

7.Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda deyiladi, agar:

1. 
   taklif hajmi talab hajmiga teng bo`lsa
   
2. 
   talab taklifga teng bo`lsa
   
3. 
   narx xarajatlar qo`shilgan foydaga teng bo`lsa
   
4. 
   texnologiya dara-jasi bosqichma – bosqich o`zgarib tursa
   

8.Agar tovar bahosi talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasidan past bo`lsa

1. 
   taqchillik yuzaga keladi
   
2. 
   tovar ortiqchaligi paydo bo`ladi
   
3. 
   ishsizlik ko`payadi
   
4. 
   muvozanat holat ta`minlanadi
   

9.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

1. 
   0,37
   
2. 
   2,71
   
3. 
   3,00
   
4. 
   0,33
   

10.Agar tovar taklifi noo`zgaruvchan bo`lsa va o`nga talab kamaysa, unda sotuvchining umumiy tushumi:

1. 
   kamayadi
   
2. 
   o`sadi
   
3. 
   agar talab o`zgaruv-chan bo`lsa, kama-yadi
   
4. 
   agar talab noo`zgaruvchan bo`lsa, kamayadi
   

11.Quyidagi fikrlardan qaysi biri noto`g`ri bayon etilgan

1. 
   byudjet chizig`i ustida joylashgan barcha nuqtalarning naflilik darajasi bir xildir
   
2. 
   befarqlik chizig`ida joylashgan xar bir nuqta ikkita tovarning kombinatsiyasini anglatadi
   
3. 
   byudjet chizig`i ustida joylashgan har bir no`qta ikkita tovarning kombinatsiyasini anglatadi
   
4. 
   befarqlik chizig`i ustida joylashgan barcha nuqtalarning naflilik darajasi bir xil
   

12.Kuyida kursatiladigan-lardan kaysi birida mah-sulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
4. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradi-gantarmoqda foyda pasayganida;
   

13.Muvozanat naflilik holatiga erishish uchun iste`molchi nima qilishi zurur ?

1. 
   biror bir tovar sotib olish uchun sarflanayotgan bir birlik pul birligidan olinayotgan naflilik boshqa bir tovardan ham bir birlik pul evaziga olinadigan naflilikka teng bo`lishi zarur
   
2. 
   sifatsiz tovarlarni xarid qilmasligi
   
3. 
   oliy kategoriyali mahsulotlarni sotib olishi kerak
   
4. 
   pulning chekli nafliligi har bir tovar narxiga teng bo`lishiga ishonch hosil qilish kerak
   

14.Quyidagi umumiy naf-lilikni aks ettiruvchi raqamlardan qaysi biri chekli naflilikning kamayib borish qonuni izoxlaydi

1. 
   200,250,270,280
   
2. 
   200,300,400,500
   
3. 
   200,450,750,1100
   
4. 
   200,400,1600,9600
   

15.A tovarni B tovar bilan almashtirishning cheklangan normasi nimani bildiradi ?

1. 
   iste`molchi umumiy naflikni o`zgartirmaslik uchun B tovarning bir birligini sotib olishda A tovarning kancha birligidan voz kechishga tayyorligini ko`rsatadi
   
2. 
   iste`molchi daromadi oshib, A tovar iste`moli o`zgarmay kolganda B tovar kancha sotib olinadi
   
3. 
   iste`molchi B tovar narxi 1 so`mga kamay-ganda necha birlik A tovar sotib olishi-ni
   
4. 
   mazkur tovarni xar doimdek sotib olishni kursatadi
   

16.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:

1. 
   narx chekli daro-maddan yuqori
   
2. 
   narx chekli daro-maddan pastdir
   
3. 
   chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
   
4. 
   Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
   

17.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

18.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?

1. 
   Toshkent metropoliteni
   
2. 
   OPEK – xalqaro neft karteli
   
3. 
   IBM - kompaniyasi
   
4. 
   “Sharq” nashriyoti
   

19.Monopol raqobatlashgan bozorda:

1. 
   alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
   
2. 
   reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
   
3. 
   tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
   
4. 
   ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
   

20.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

1. 
   cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
   
2. 
   cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
   
3. 
   cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
   
4. 
   cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
   

21.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:

1. 
   makroiqtisodiyot
   
2. 
   mikroiqtisodiyot
   
3. 
   menejment
   
4. 
   xalqaro moliya
   

22.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:

1. 
   makroiqtisodiy
   
2. 
   mikroiqtisodiy
   
3. 
   pozitiv
   
4. 
   normativ
   

23.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi

1. 
   shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
   
2. 
   xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
   
3. 
   narxlarning umumiy darajasini
   
4. 
   butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
   

24.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi

1. 
   resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
   
2. 
   ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
   
3. 
   xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
   
4. 
   ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
   

25.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:

1. 
   resurslar taqchilligi
   
2. 
   ishlab chiqarish
   
3. 
   iste`mol
   
4. 
   investitsiyalar
   

26.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:

1. 
   narx chekli daro-maddan yuqori
   
2. 
   narx chekli daro-maddan pastdir
   
3. 
   chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
   
4. 
   Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
   

27.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

1. 
   tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
   
2. 
   mahsulot taklifi kamayganida
   
3. 
   bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
   
4. 
   tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
   

28.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?

1. 
   Toshkent metropoliteni
   
2. 
   OPEK – xalqaro neft karteli
   
3. 
   IBM - kompaniyasi
   
4. 
   “Sharq” nashriyoti
   

29.Monopol raqobatlashgan bozorda:

1. 
   alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
   
2. 
   reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
   
3. 
   tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
   
4. 
   ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
   

30.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

1. 
   cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
   
2. 
   cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
   
3. 
   cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
   
4. 
   cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
   

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
11-Variant
1.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:
makroiqtisodiyot
mikroiqtisodiyot
menejment
xalqaro moliya
2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:
makroiqtisodiy
mikroiqtisodiy
pozitiv
normativ
3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi
shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
narxlarning umumiy darajasini
butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
4. Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi
resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:
resurslar taqchilligi
ishlab chiqarish
iste`mol
investitsiyalar
6.Ishlab chiqarish resursi hisoblanmaydigan qatorni belgilang
iste`mol mollari
Foydali qazilmalar
malakali ishchi kuchi
laboratoriya jihozlari
7.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:
ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas
ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur
8.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:
nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin
iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?
9.Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos
xususiy firma
er mulkdoriga
ishchilar
iste`molchilar
10.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak
jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniklash
cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash
bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash
jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash
11.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:
aralash
ma`muriy
bozorli
natural
12. «Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:
siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda
faqat bozor iqtisodiyotida
faqat qoloq iqtisodda
faqat totalitar tizimda yoki markazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda
13.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin
yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi
Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi
qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
14.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:
iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil
mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi
ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan
yashash darajasi oshadi
15.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi
talab
ehtiyoj
zaruriyat
xohish
16.Talab qonuni deyiladi, agar:
mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko`paysa
taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushu-shiga olib keladi
iste`molchilarning daromadi ko`paysa, u holda ular tovarlarni ko`proq sotib oladilar
talab egri chizig`i musbat qiyalikka ega
17.Bozor talabi nimaga boglik emas ?
resurslar narxi
o`zaro o`rnini bosuvchi tovarlar narxi
iste`molchilar daromadi
iste`molchilar soni
18.X mahsulot bo`lgan talab chizig`i siljishini nima bilan izohlash mumkin:
iste`molchilar did-larining o`zgarganligi munosabati bilan X tovarni har qanday bahoda ham oldingi-siga nisbatan ko`proq sotib olishni xohlaydi
X mahsulotning taklifi turli sabablarga ko`ra pasaydi
X mahsulotning bahosi o`sganligi uchun iste`molchilar ushbu tovarni kamroq sotib olishga qaror qabo`l qilishdilar
X tovarning narxi pasayganligi uchun iste`molchilar uni ko`proq sotib olishga harakat qildilar
19.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi
ikkinchi tovarga talab oshishi
ikkinchi tovarga talabning tushishiga
ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
20.Qaysi omillarning o`zgarishi talab egri chizig`ining siljishiga olib kelmaydi?
mahsulotning narxi
moda va didlarning o`zgarishi
milliy daromadning hajmi va uning taqsimlanishi
iste`molchilarning soni yoki yosh darajasi
21.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:
tovarning umumiy hajmi oshadi
baho ko`tariladi
baho mo`tadil qoladi
baho mo`tadil qoladi
22.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi
kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
23.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi
ikkinchi tovarga talab oshishi
ikkinchi tovarga talabning tushishiga
ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
24.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:
taklif hajmining oshishiga
taklifning oshishiga
taklifning pasayishiga
taklif hajmining pasayishiga
25.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:
taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)
talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)
talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi
taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)
26.Texnologiyani takomillash-tirish nimani qanday silji-shiga olib keladi ?
taklif egri chizig`ini pastga va o`ngga
talab egri chizig`ini pastga va chapga
talab egri chizig`ini yuqoriga va o`ngga
taklif egri chizig`ini yuqoriga va chapga
27.Agar tovar taklifi noelastik bo`lib, unga bo`lgan talab qisqarganda, u holda sotuvchining daromadi:
qisqaradi
o`sadi
shu holatda qisqaradiki ,qaysikim talab elastik bo`lsa
shu holatda qisqaradiki, qaysikim talab noelastik bo`lsa
28.Talab va taklif quyidagi bozorlarda narxlarni tar-tibga solish ni ta`minlash uchun ishlatilishi mumkin
har qanday bozorda
resurslar bozorida
valyuta bozorida
tovarlar bozorida
29.Agar bozor narxi muvo-zanat narxdan past bo`lsa, unda:
tovarlar etishmov-chiligi yuzaga keladi
ortiqcha tovarlar paydo bo`ladi
iste`molchi bozori shakllanadi
resurslar narxi tushadi
30.Agar tovar taklifi va talab oshsa, unda:
tovarning umumiy miqdori oshadi
narxi oshadi
narx tushadi
jamiyat farovonligi oshadi

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
12-Variant


1.Iqtisodiy tizimdagi narx-lar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:


makroiqtisodiyot


mikroiqtisodiyot


menejment


xalqaro moliya


2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadkik etilsa, unda bunday taxlil:

makroiqtisodiy

mikroiqtisodiy

pozitiv

normativ


3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi


shakar ishlab chiqa-rish va uning narxi-ning o`zgarishini


xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini


narxlarning umumiy darajasini


butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni

4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi

resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini


ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi

xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari

ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:

resurslar taqchilligi

ishlab chiqarish

iste`mol

investitsiyalar

6.Ishlab chiqarish resursi hisoblanmaydigan qatorni belgilang

iste`mol mollari

Foydali qazilmalar

malakali ishchi kuchi

laboratoriya jihozlari

7.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:


ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur


ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur


ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas


ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur

8.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:

nima va qancha ishlab chiqarish kerak?

to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?

inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin

9.iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?

Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos


xususiy firma


er mulkdoriga


ishchilar


iste`molchilar
10.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak

jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniqlash

cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash

bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash

jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash

11.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:

aralash

ma`muriy

bozorli

natural
12.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:

siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda

faqat bozor iqtisodiyotida

faqat qoloq iqtisodda

faqat totalitar tizimda yoki mar-kazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda

13.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin

yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi

Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi

qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi

resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resurs-ning narxi oshib boradi

14.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:

iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil

mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi

ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan

yashash darajasi oshadi

15.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi

talab

ehtiyoj

zaruriyat

xohish

16.Talab qonuni deyiladi, agar:

mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko`paysa

taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushu-shiga olib keladi

iste`molchilarning daromadi ko`paysa, u holda ular tovarlarni ko`proq sotib oladilar

talab egri chizig`i musbat qiyalikka ega

17.Bozor talabi nimaga boglik emas ?


resurslar narxi


o`zaro o`rnini bosuvchi tovarlar narxi


iste`molchilar daromadi


iste`molchilar soni

18.X mahsulot bo`lgan talab chizig`i siljishini nima bilan izohlash mumkin:

Iste`molchilar did-larining o`zgarganligi munosabati bilan X tovarni har qanday

bahoda ham oldingi-siga nisbatan ko`proq sotib olishni xohlaydi

X mahsulotning taklifi turli sabablarga ko`ra pasaydi

X mahsulotning bahosi o`sganligi uchun iste`molchilar ushbu tovarni kamroq sotib olishga qaror qabo`l qilishdilar

X tovarning narxi pasayganligi uchun iste`molchilar uni ko`proq sotib olishga harakat qildilar

19.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi


ikkinchi tovarga talab oshishi


ikkinchi tovarga talabning tushishiga


ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi


ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi

20.Qaysi omillarning o`zgarishi talab egri chizig`ining siljishiga olib kelmaydi?

mahsulotning narxi

moda va didlarning o`zgarishi

milliy daromadning hajmi va uning taqsimlanishi

iste`molchilarning soni yoki yosh darajasi

21.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:

tovarning umumiy hajmi oshadi

baho ko`tariladi

baho mo`tadil qoladi

baho mo`tadil qoladi

22.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi

kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir

ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir

ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi

ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi

23.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi


ikkinchi tovarga talab oshishi


ikkinchi tovarga talabning tushishiga


ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi


ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi

24.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:

taklif hajmining oshishiga

taklifning oshishiga

taklifning pasayishiga

taklif hajmining pasayishiga

25.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:

taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)

talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)

talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi

taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)

26.Texnologiyani takomillash-tirish nimani qanday silji-shiga olib keladi ?


taklif egri chizig`ini pastga va o`ngga


talab egri chizig`ini pastga va chapga


talab egri chizig`ini yuqoriga va o`ngga


taklif egri chizig`ini yuqoriga va chapga;

27.Agar tovar taklifi noelastik bo`lib, unga bo`lgan talab qisqarganda, u holda sotuvchining daromadi:

qisqaradi

o`sadi

shu holatda qisqaradiki ,qaysikim talab elastik bo`lsa

shu holatda qisqaradiki, qaysikim talab noelastik bo`lsa

28.Talab va taklif quyidagi bozorlarda narxlarni tar-tibga solish ni ta`minlash uchun ishlatilishi mumkin


har qanday bozorda


resurslar bozorida


valyuta bozorida


tovarlar bozorida


29.Agar bozor narxi muvo-zanat narxdan past bo`lsa, unda:


tovarlar etishmov-chiligi yuzaga keladi


ortiqcha tovarlar paydo bo`ladi


iste`molchi bozori shakllanadi


resurslar narxi tushadi

30.Agar tovar taklifi va talab oshsa, unda:

tovarning umumiy miqdori oshadi


narxi oshadi


narx tushadi


jamiyat farovonligi oshadi

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
13-Variant
1. X tovarga bo`lgan talab egri chizig`i siljishini nima bilan tushuntirish mumkin ?
Iste`molchilar didi X tovarga bo`lgan qizi-qishni uyg`otdi va ular xar qanday narxda uni avvalgidan ko`proq olishga qaror qilishdi


X tovar narxi oshdi va natijada iste`molchilar bu mahsulotni kam sotib olishga qaror qilishdi


X tovar taklifi barcha sababga ko`ra kamaydi


X tovar narxi tushdi, shuning uchun iste`molchilar uni avvalgiga nisbatan ko`proq sotib oladilar

2.Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda deyiladi, agar:

taklif hajmi talab hajmiga teng bo`lsa

talab taklifga teng bo`lsa

narx xarajatlar qo`shilgan foydaga teng bo`lsa

texnologiya dara-jasi bosqichma – bosqich o`zgarib tursa

3.Agar tovar bahosi talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasidan past bo`lsa

taqchillik yuzaga keladi

tovar ortiqchaligi paydo bo`ladi

ishsizlik ko`payadi

muvozanat holat ta`minlanadi

4.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

0,37

2,71

3,00

0,33
5.Agar tovar taklifi noo`zgaruvchan bo`lsa va o`nga talab kamaysa, unda sotuvchining umumiy tushumi:

kamayadi

o`sadi

agar talab o`zgaruv-chan bo`lsa, kama-yadi

agar talab noo`zgaruvchan bo`lsa, kamayadi

6.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:

vertikal chiziq

gorizontal chiziq

yondashgan chiziq

egri chiziq

7.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:

absolyut o`zgaruvchan

absolyut noo`zgaruvchan

o`zgaruvchan

noo`zgaruvchan

8.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:

mutloq elastik

mutloq noelastik

elastik

noelastik
9.Noelastik talab deyiladi, agar:

baho 1 % ga ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan kam miqdorda o`zgarsa

baho 1 % ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan ko`p miqdorda o`zgarsa

bahoning har qanday o`zgarishi umumiy tushumning o`zgarmasligiga olib kelsa

bahoning 1 % ga ko`tarilishi talab hajmining oshishiga olib kelmasa

10.Aytaylik, X tovarning narxga bog`liq taklifi noelastik Ushbu tovarga talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:

ko`tariladi, muvo-zanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

11.Tubandagi daromadga bog`liq elastiklik koef-fitsientlardan qaysi biri birlamchi extiyoj-lar uchun ishlatiladigan tovarlarniifodalaydi ?

0 dan katta ammo 1 dan kichik bo`lsa

0 dan kichik bo`lsa

1 dan katta bo`lsa

1 ga teng bo`lsa

12.Agar tovarning har qanday miqdori bir narxda sotilsa, unda bu tovarga talab:

absolyut elastik

absolyut noelastik

elastik

noelastik

13.Tovar narxining ko`tari-lishiga qaramay umumiy tushum hajmi o`zgarmay-digan bo`lsa, narxga bog`liq talab elastikligi koeffitsienti:

1 ga teng

1 dan katta

1 dan kichik

0 ga teng

14.Tovar narxining 1 % ga kamayishi natijasida unga bo`lgan talab hajmi 2 % ga oshsa, bu talab:

elastik

noelastik

birlik elastik

mutloq noelastik talab deyiladi

15.Agar mahsulotning narxi 5 % ga tushganda taklif hajmi 9 % ga pasaysa, bunday taklif:

elastik

noelastik

birlik elastik

mutloq elastik taklif deb yuritiladi

16.Tovarni 1 bozordan arzon narxda sotib olish va uni boshqa bozorda yuqori narxlarda sotish nima xisoblanadi Q


yuqori narxli bo-zorlarda talabni oshirish vositasi


yuqori narx daraja-siga ega bozorlarga taklifni ko`paytirish vositasi


raqobatdosh bozor-larda narxlar farqining sababchisi


foyda olish maq-sadidagi operatsiyalar
17.Narxga bog`liq talab elastikligi qanday holda yuqori bo`ladi:

iste`molchi uchun unchalik muhim bo`l-magan tovar uchun

qimmatbaho buyumlarga nisbatan birlamchi zaruriy tovarlarga

qimmatbaho buyumlarga nisbatan ikkilamchi zaruriy tovarlarga

sifatsiz tovarlarga

18.X tovarni ishlab chiqa-ruvchi sub`ekt mahsulot-ning bahosini 5 % ga pa-saytirdi, natijada sotuv hajmi 4 % ga oshdi Bunday holda X tovar:

noelastik

elastik

birlik elastik

mutloq elastik hisoblanadi

19.Agar talab noo`zgaruvchan tovar narxi 7 so`mdan 8 so`mgacha oshsa, tushum:

oshadi

kamayadi

o`zgarmay koladi

absolyut noo`zgaruvchan

20.Tovar narxi pasaysa talab hajmi esa talabning chiziqli funktsiyasi bo`yicha oshsa , unda :
umumiy tushum o`zgaruvchanlik birga teng bo`lgan nuktagacha osha-di, keyin tushum kamayadi


daromad buyicha talab o`zgaruvchanligi kamayadi


talab konuni buzilishi ro`y beradi


urin bosuvchi tovarlarga talab oshadi

21.Sifatsiz tovar sirasiga kiritiladi, agar:

daromadga bog`liq talab elastikligi – 0,5 ga teng bo`lsa

narxga bog`liq talab elastikligi – 1,3 ga teng bo`lsa

kesishgan talab elastikligi – 0,7 ga teng bo`lsa

daromadga bog`liq talab elastikligi – 1,3 ga teng bo`lsa

22.Aytaylik, X tovarga bo`lgan narxga bog`liq taklif noelastik Agar bu tovarga bo`lgan talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:

ko`tariladi, muvozanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

muvozanat hajm pasayadi

ko`tariladi, muvozanat hajm esa pasayadi

23.Agar tapab noo`zgaruvchan tovar narxi 7 so`mdan 8 so`mgacha oshsa, tushum:

oshadi

kamayadi

o`zgarmay koladi

absolyut noo`zgaruvchan

24.Tovar narxi pasaysa talab hajmi esa talabning chiziqli funktsiyasi bo`yicha oshsa , unda :


daromad buyicha talab o`zgaruvchanligi kamayadi


umumiy tushum o`zgaruvchanlik birga teng bo`lgan nuktagacha oshadi, keyin kamayadi


talab konuni buzilishi ro`y beradi


urin bosuvchi tovarlarga talab oshadi
25.Tovarni sifatsiz mahsulotlar katoriga kiritish mumkin agar:

daromad bo`yicha uning talab o`zgaruv-chan-ligi - 0,5 ga teng bo`lsa;

talabning narx o`zgaruvchanligi 1,3 gatengbo`lsa;

daromad bo`yicha uning talab o`zgaruvchanligi 1,3 ga teng

talabning narx o`zgaruvchanligi 0,5 ga teng

26.Quyidagi qaysi tovar talabining o`zgaruvchanligini tasdiklamaydi ?


narxning nisbiy o`zgarishidan talab hajmi nisbiy o`zgarish yuqori


agar narx oshsa, sotuvchining umumiy tushumi kamayadi


narx o`zgaruvchanligi koeffitsienti birdan kichik


agar narx kamaysa sotuvchining umumiy tushumi oshadi
27.Alohida iste`molchi uchun befarklik egri chizig`i joylashishi va kiyaligi quyidagicha tushuntiriladi:


faqat uning max-sulot xushlashi bilan


sotib olinadigan tovarlar narxi bilan


uning daromad miqdori va mahsulot xushlashi bilan


sotib olinadigan tovarlar narxi va daromad miqdori bilan

28.Iste`molchilar tanlovi nazariyasida, iste`molchi nimani maksimallash-tirishga harakat qiladi deb yuritiladi ?

umumiy naflilikni

o`rtacha naflilikni

umumiy va chekli naflilikning farqini

chekli naflilikni

29.Iste`molchi daromadi-ning oshishi grafik ko`rinishini qanday o`zgartiradi ?


byudjet chizig`i o`ngga parallel siljiydi


byudjet chizig`ining kiyaligi o`zgaradi


byudjet chizig`i chapga parallel siljiydi


byudjet chizig`i kiyaligi oshadi
30.Umumiy naflik oshadi, kachonki cheklangan naflik:


oshsa yoki kamaysa, lekin musbat miqdorda


oshsa


sust sur`atda oshsa


kamaysa

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
14-Variant
1.Quyidagi fikrlardan qaysi biri noto`g`ri bayon etilgan

byudjet chizig`i ustida joylashgan barcha nuqtalarning naflilik darajasi bir xildir

befarqlik chizig`ida joylashgan xar bir nuqta ikkita tovarning kombinatsiyasini anglatadi

byudjet chizig`i ustida joylashgan har bir no`qta ikkita tovarning kombinatsiyasini anglatadi

befarqlik chizig`i ustida joylashgan barcha nuqtalarning naflilik darajasi bir xil

2. kursatiladigan-lardan kaysi birida mah-sulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida

mahsulot taklifi kamayganida

tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida

bu mahsulotni ishlab chiqaradi-gantarmoqda foyda pasayganida;

3.Muvozanat naflilik holatiga erishish uchun iste`molchi nima qilishi zurur ?

biror bir tovar sotib olish uchun sarflanayotgan bir birlik pul birligidan olinayotgan naflilik boshqa bir tovardan ham bir birlik pul evaziga olinadigan naflilikka teng bo`lishi zarur

sifatsiz tovarlarni xarid qilmasligi

oliy kategoriyali mahsulotlarni sotib olishi kerak

pulning chekli nafliligi har bir tovar narxiga teng bo`lishiga ishonch hosil qilish kerak

4.Quyidagi umumiy naf-lilikni aks ettiruvchi raqamlardan qaysi biri chekli naflilikning kamayib borish qonuni izoxlaydi

200,250,270,280

200,300,400,500

200,450,750,1100

200,400,1600,9600

5.A tovarni B tovar bilan almashtirishning cheklangan normasi nimani bildiradi ?


iste`molchi umumiy naflikni o`zgartirmaslik uchun B tovarning bir birligini sotib


olishda A tovarning kancha birligidan voz kechishga tayyorligini ko`rsatadi


iste`molchi daromadi oshib, A tovar iste`moli o`zgarmay kolganda B tovar kancha sotib olinadi


iste`molchi B tovar narxi 1 so`mga kamay-ganda necha birlik A tovar sotib olishini
mazkur tovarni xar doimdek sotib olishni kursatadi

6.Qaysi hollarda befarqlik kartasida joylashgan nuqtaga iste`molchining muvozanat holati deymiz?

byudjet chizig`i bilan befarqlik chi-zig`ining burchak koeffitsienti bir biriga teng bo`lsa

byudjet chizig`i bilan befarqlik egri chizig`i kesishgan har qanday nuqtaga

eng yuqorida joylashgan befarqlik chizig`iga

byudjet chizig`i chegarasidan tashqarida yotgan nuqtaga

7.“Daromad samarasi” qanday hollarda vujudga keladi ?

mahsulotning narxi pasayganda, istemolchi ushbu tovarni boshqa tovarlar xaridini pasaytirmasdan oshirganda

agar iste`molchi-larning daromadi qis-qarganda ular ushbu mahsulotni kamroq sotib olganlarida

iste`molchilar daromadi ko`tarilganda ayrim mahsulotlar xaridi pasayib ketganda

iste`molchilar daromadi oshganda ular daromadning bir qismini jamg`arganlarida

8.Agar firma resurslarga xarajatlarni 10 % ga oshirsa va ishlab chiqarish hajmi 15 % oshsa, unda:

ishlab chiqarish ko`lamining musbat samarasi kuzatiladi

ishlab chiqarish ko`-lamining manfiy samarasi kuzatiladi

ishlab chiqarish unumdorligi so`nishi qonuni amal qiladi

firma maksimal foyda oladi

9.Izokvanta aks ettiradi:


mahsulotnin gumumiy hajmi egri chizig`ini


ishlab chiqarish funktsiyasini


berilgan resurslar miqdorida mahsulot ishlab chiqarishning turli hajmlarini


o`rtacha mahsulot egri chizig`ini


10.Uzok muddatli davrda:


xamma xarajatlar o`zgaruvchan


xamma xarajatlar doimiy


cheklangan xarajatlar o`zgaruvchan


hamma xarajatlar noaniq xarajatlar
11.Firmaning doimiy xara-jatlari, bu


hatto mahsulot ish-ab chiqarmasa ham firma etishi kerak bo`lgan xarajatlar
noanik xarajatlar


sotib olingan davrdagi narxlar bo`yicha resurslar xarajati


javoblarning birontasi to`gri emas
12.Yo izokvanta, yo izokostada joylashgan xar qanday nukta:


resurslar hajmi kombinatsiyalarini ko`rsatadi


pul ko`rinishidagi mahsulot hajmini ko`rsatadi


ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini bildiradi


xarajatlar kiymatini ko`rsatadi

13.Uzoq muddatli oraliqda:

barcha xarajatlar o`zgaruvchan bo`ladi

hamma xarajatlar doimiy hisoblanadi

o`zgaruvchan xara-jatlar doimiy xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi

doimiy xarajat-lar o`zgaruvchan xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi

14.Chekli xarajatni hisoblash formulasini belgilang:

C : ∆Q

∆C:Q

FC : Q

(P • Q) : ∆Q

15.Quyidagi ifodalardan qaysi biri umumiy xarajatni aks ettiradi ?

FC + VC

∆ MS

VC – FC

FC + VC +MC

16.Qisqa muddatli oraliqda firma 500 birlik mahsulot ishlab chiqardi O`rtacha o`zgaruvchan xarajatlar 2 dollarni, o`rtacha o`zgar-mas xarajatlar 0,5 dollarni tashkil etadi Yuqoridagi raqamlardan foydalanib umumiy xarajatlarni anilang:

1250 dollar

2,5 dollar

750 dollar

1100 dollar

17.Agar AVС ishlab chiqarish hajmi oshgan sayin qisqarsa, unda:


MС AVС ga nisbatan past bo`lishi kerak


TRС xam qisqarishi kerak


TС xam qisqarishi kerak


MС xam qisqarishi kerak


18.Quyidagi ifodalardan kaysi biri umumiy xarajatlarni beradi ?

TFS + TVS


TVS-TFS


MS + NVS + TFS


(TFC+TVC)/Q
19.Qisqa muddatli davrdagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiklarning kaysi biri noto`gri ?


cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqa-rish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi


o`rtacha xarajatlar kamayganda, cheklan-gan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan kam bo`ladi


mahsulot ishlab chi-arish hajmi optimal miqdordan ko`p bo`lsa, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori


o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
20.O`rtacha xarajatlar chizig`i egri talab chizig`i bilan kesishganda qanday holat yuz beradi ?

firma normal foyda olish holatida bo`ladi

foyda maksimal bo`ladi

normal foyda nolga teng bo`ladi

buxgalterlik foyda nolga teng bo`ladi

21.Qisqa muddatli davr-dagi cheklangan xarajat-larga tegishli bo`lgan tasdiqlar-ning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqarish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi


o`rtacha xarajatlar kamayganda, chek-langan xarajatlar o`rta-cha xarajatlardan kam bo`ladi


mahsulot ishlab chiqarish hajmi opti-mal miqdordan ko`p bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori


o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
22.Raqobatchi firma mahsuloti talabi egri chizig`i:

ma`lum narx darajasidagi gorizontal chiziq

manfiy qiyalikka ega

ma`lum ishlab chiqarish hajmidagi vertikal chiziq

musbat qiyalikka ega

23.Quyidagi qoidalardan qaysi biri «normal foyda» tushunchasiga ko`proq mos keladi

firma shu yunalishda qolishi uchun zarur bo`lgan minimal foyda

tarmoqda xar qanday firma oladigan foyda

ishni normal olib borganda firma olishi mumkin bo`lgan foyda

MS=MR bo`lganda firma oladigan foyda

24.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni mini-mallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:

mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da

mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda

mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruv-chan xarajatlardan past bo`lganda

umumiy daromad umumiy xarajat-larni qoplashga etmay qolayotganda

25.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu


cheklangan xarajatlar egri chizig`i


tovar narxi egri chizig`i


o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi


o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan kismi

26.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?

raqobatlashgan bozorda

raqobatlashgan monopoliyada

sof monopoliyada

oligopoliyada

27.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida

mahsulot taklifi kamayganida

bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;

tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida

28.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi

qimmatbaho qog`ozlar bozori

po`lat bozori

sartaroshlik xizmati bozori

benzin bozori

29.Uzoq muddatli oraliqda foydani maksimallash-tirish yoki xarajatlarni minimallashtirishga harakat qilayotgan raqo-batlashuvchi firma ishlab chiqarishni to`xtatishga majbur, agar:

o`rtacha umumiy xarajat chekli xarajatdan kichik bo`lganda

mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lganda

tushum umumiy xarajatlarni qoplamasa

chekli xarajat o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan oshib ketsa

30.Foydani maksimallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-sulotining narxini pasaytiradi, agar:

chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa

Reklama xarajatlari ko`payib ketsa

O`rtacha xarajatlar tushib borsa

chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
15-Variant

1.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:

narx chekli daromaddan yuqori

narx chekli daromaddan pastdir

chekli xarajat o`rtacha xarajatlardan past

Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir

2.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida

mahsulot taklifi kamayganida

bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;

tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida

3.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?

Toshkent metropoliteni

OPEK – xalqaro neft karteli

IBM - kompaniyasi

“Sharq” nashriyoti

4.Monopol raqobatlashgan bozorda:

alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi

reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi

tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi

ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati

5.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin

cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin

cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin

cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin

6.Raqobatlashuvchi firmadan farqli o`laroq monopolist:

berilgan bozor talabi doirasida maksimal foydani ta`minlay-digan mahsulot

ishlab chiqa-rish hajmi va baho-sini tanlay oladi

o`z mahsulotiga istagan bahoni qo`ya oladi

o`z foydasini maksimallashtirish maqsadida chekli xarajatlarini chekli daromadga teng holatda ushlab turadi

istagan hajmda mahsulot ishlab chiqaradi va uni xohlagan narxda sota olish imkoni-yatiga ega

7. Foydani makismallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-suloti bahosini pasay-tiradi, agar:

chekli daromad chekli xarajatlardan yuqori bo`lsa

o`rtacha xarajatlar pasaysa

reklama xarajatlari o`sib borsa

chekli daromad o`zgaruvchan xarajatlarga teng bo`lsa

8.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin

cheklangan xarajatlar umumiy xarajatlarga teng bo`lsin

cheklangan xara-jatlar mahsulot narxiga teng bo`lsin

cheklangan foyda umumiy xaraja-tlarga teng bo`lsin

9.Raqobatlashuvchi firmaga nisbatan monopsonist ish xaqini qanday to`laydi ?

ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqini ham kam to`laydi

ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqi stavkasini yuqori to`laydi

ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini kam to`laydi

ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini ham ko`p to`laydi

10.Oligopoliya nazariyasini yaratgan olim kim ?

Ogyusten Kurno

edvard Chemberlin

Djon Robinson

Karl Marks

11.Narx diskriminatsiyasi, bu

bir mahsulot turini turli narxlarda xar xil istemolchiga sotish

millati va jinsi bo`yicha mehnatga haq to`lashda farqlanish

iste`mol tovariga yuqori narx ko`yib, ishlovchilarni ekspluatatsiya kilish

sifati yuqoriroq bo`lgan tovar nar-xini ko`tarish

12.Oligopoliya bu:

bir xil turdagi mahsulotlarni ishlab chiqaruvchi katta hajmdagi raqobatla-shuvchi firmalar yig`indisidir

unchalik ko`p bo`lmagan raqobatlashuvchi firmalardir

faqat bitta yirik firma

faqat bitta yirik xaridordir

13.Qaysi hollarda firma iste`molchi ortiqchaligini to`liq egallashi mumkin?

narx diskrinimatsiyasini qo`llaganda

monopollashgan bozor sharoitida

chekli daromad va chekli xarajatlar o`rtasida farqni maksimallashtira-digan bo`lsa

yalpi foydani maksimallashtirsa

14.Ish xaqi stavkasi ko`tarilganda:

bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo`lgan talab elastik bo`lsa

bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo`lgan talab mutloq noelastik bo`lsa

bandlik miqdori oshadi, agar mehnatga bo`lgan talab elastik bo`lsa

bandlik miqdori oshadi, agar meh-natga bo`lgan talab noelastik bo`lsa

15.Quyidagi qayd etilganlarda qaysi biri mehnatga bo`lgan talabga ta`sir ko`rsatmaydi ?

inflyatsiya natijasida sodir bo`lgan nominal ish xaqining o`zgarishi

yakunlangan mahsulotga bo`lgan talab

ishlab chiqarish texnologiyasi

mehnatning chekli mahsuloti bilan boshqa resurslar-ning chekli mahsu-loti o`rtasidagi munosabat

16.Er taklifi:

mutloq nozlastik

birlik elastik

mutloq elastik

elastikdir

17.Er mulkdorlari umuman rentaga ega bo`lmasliklari mumkin, agar:

egri taklif chizig`i egri talab chizig`idan o`ngda joylashsa

er uchastkasiga bo`l-gan talab va taklif o`zaro bir-biri bilan kesishsa

er resurslari taklifi mutloq noelastik

er solig`i mavjud bo`lsa

18.Boshqa sharoitlar o`zgar-mas bo`lgan sharoitda er rentasi o`sib boradi, agar:

erga bo`lgan talab oshsa

er narxi arzonlashsa

er taklifi ko`paysa

erga bo`lgan talab qisqarsa

19.Maksimal foyda olishni ko`layotgan firmaning ish haqi stavkasi qiymat ko`rinishidagi mehnatning chekli mahsulotga teng bo`lmaydi agar

mehnat bozorida firma monopsonistik mavqega ega bo`lsa

firma mahsulotlar bozorida monopo-listik mavqega ega bo`lsa

ishchilar kasaba uyushmaga birlashgan bo`lsa

ishchilar kasaba uyushmaga birlash-magan bo`lsa

20.Aytaylik, ikkita ishchi kuniga 46 dollar xaq olishadi Raqobatla-shuvchi firma uchunchi ishchini yollaganda umu-miy xaq miqdori kuniga 60 dollar Shuni qayd etish lozimki:

yollangan uchunchi ishchining qiymat ko`rinishidagi chekli mahsuloti 14 ga tengdir

oldingi xar ikki ishchining chekli mahsuloti 23 ga teng

oldingi xar ikki ishchining qiymat ko`rinishidaga chekli mahsuloti 23 ga teng

firma uchunchi ishchini yollamasligi kerak

21.Asosiy kapital sirasiga nimalar kiradi:

texnika va texnologiyalar

tashkilotning hisobida mavjud bo`lgan mablag`i

davlat obligatsiyalari

tashkilot kassasidagi qoldiq pullar

22.Quyidagilardan qaysi biri unumli iqtisodiy resurs hisoblanadi ?

ishlab chiqarish vositalari

pul ko`rinishidaga kapital

foiz

Foyda

23.Sub`ekt o`z pul mabla-g`ini davlat qimmatli qog`ozlarini sotib olishga sarflaydi, agar:

foiz stavka hozir-giga qaraganda ancha tushadigan bo`lsa

foiz stavka hozir-giga qaraganda etarli darajada ko`tari-ladigan bo`lsa

foiz stavka dastlabida ko`tarilib, so`ngra tushadigan bo`lsa

foiz stavka o`zgarmaydigan bo`lsa

24.Foiz stavkaning ko`tarilishi:

zayom mablag`lari taklifi hajmini oshiradi

zayom mablag`lari taklifini ko`paytiradi

zayom mablag`lari taklifini kamaytiradi

zayom mablag`lariga bo`lgan talabni oshiradi

25.Agar nominal foiz stavkasi 10 foizni, inflyatsiya darajasi yiliga 4 foizni tashkil etsa, u holda real foiz stavkasi:

6%

14%

25%

5 %

26.Foiz stavkasi 8 dan 10 foizga ko`tarildi Muddatsiz qimmatli qog`ozga ega bo`lgan shaxs xar yili 100 dollar daromad ko`radi Foiz stavkasining o`zgarishi natijasida:

kapital 250 dollarga qiymatini yuqotadi

kapital 50 dollarga qiymatini yuqotadi

kapital 40 dollarga qiymatini yuqotadi

kapitalning 250 dollarga kiymatining oshishi natijasida daromad ko`riladi

27.Firma yangi korxona qurilishi uchun bankdan ssuda olishni rejalash-tirmoqda Bank ssudasi-ning yillik foiz stavkasi 18% ni tashkil etadi Kutilishi mo`ljal lanayotgan foyda normasi 20% ni tashkil etadi deb aniqlandi Ushbu sharoitda firma:

yangi korxona qurilishini boshlab yuboradi

yangi korxona qurilishini boshlamaydi

zarar ko`rishini bilgani holda korxonani qurishga jazm etadi

yuqoridagi axborotlarga asoslanib qaror qabo`l qila olmaydi

28.Quyida keltirilganlardan qaysi biri ijtimoiy ne`matga ta`luqli emas ?

elektr energiya

militsiya

mamlakat mudofaasi

suv bosishidan himoya

29.Agar ikkita individ bir-biri bilan tovarlarni ayirbosh-laydigan bo`lsa, oqibatda ikkalasi ham yutuqqa ega bo`lishadi, chunki:

mahsulotning umumiy nafliligi ortadi

yalpi mahsulot hajmi ko`payad

umumiy xarajatlar miqdori kamayadi

umumiy iste`mol hajmi ko`payadi

30.Iqtisodiyotda omillarning kamayib borish qonuni mavjuddir. Qanday qilib,ushbu holatda iqtisodiy o’sishga erishish mumkin?


iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi


resurslarni oshirish zarur, ammo qo’shimcha birlik kiritilgan resursning narxioshib boradi;


qo’shimcha omillarning o’sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balkiqisqartiradi


yana va yana ko’plab resurslar talab etiladi;

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
16-Variant
1.Agar iqtisodiy muammolarning bir qismi bozor, bir qismi hukumattomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:


aralash deyiladi


bozorli


natural


ma’muriy


2.Hamma iqtisodiy tizimlar uchun fundamental muammo bo’lib hisoblanadi,bu


ishlab chiqarish


investitsiya


iste’mol


noyoblik va taqchillik


3.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” deganfundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi. Quyida tuzilgansavollardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi


to’liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi?


nima va qancha ishlab chiqarish kerak


inflyatsiyadan qanday qutulish mumkin


iqtisodiy o’sishni qanday rag’batlantirish mumkin


4.Bozor tizimida noyob ne’matlar muammosi nechta tamoyillar orqali echiladi?


5 ta


3 ta


4 ta


2 ta


5.Transaktsion xarajatlar bu-


bozorni o’rganishdagi xarajatlar


tovarlar xususiyatini aniqlash bilan bog’liqxarajatlar


tovar almashish sohasidagi xarajatlar


o’zaro kelishuv va uchrashuvlar bilan bog’liq xarajatlar


6.Agar 10 ta soat ishlab chiqarish o’rniga bir kunda 20 ta sumka ishlabchiqarish imkoni bo’lsa, sumka ishlab chiqarishning soat ishlab chiqarishbilan bog’liq chekli trancformatsiya koeffitsenti qanday bo’ladi


2
-2


0.5


0.25


7.Fermer har yili 100 t paxta va 300 t bug’doy yetishtiradi. Fermer uchun 1 tpaxta yetishtirishning al’ternativ xarajati 4 t bug’doyni yetishtirish xarajatigateng. Fermer barcha imkoniyatlarini paxta yetishtirishga qaratsa maksimalnecha tonna paxta davlatga topshira oladi


150 t


175 t


200 t


250 t


8.Fermer har yili 200 t paxta va 800 t bug’doy yetishtiradi. Fermer uchun 1 tpaxta yetishtirishning al’ternativ xarajati 5 t bug’doyni yetishtirish xarajatigateng. Fermer barcha imkoniyatlarini bug’doy yetishtirishga qaratsa maksimalnecha tonna paxta xom ashyosini davlatga topshira oladi
1800 t


2000 t


2200 t


2400 t


9.Agar tadbirkor bir kunda 20 ta stol yoki 60 ta stul yasash imkoniga egabo’lsa, quyidagi variantlardan qaysi birini u 1 oy (30 kun)da ishlab chiqarishimkoniga ega emas


300 ta stol va 900 ta stul


400 ta stol va 350 ta stul


550 ta stol va 100 ta stul


530 ta stol va 250 t stul


10.Bozor talabiga quyidagi omillardan qaysi biri ta’sir etmaydi


istemolchilarning daromadi


o’rnini to’ldiruvchi tovarlar narxi


to’ldiruvchi tovarlar narxi


istemolchilar soni


11.Qaysi omil talab egri chizig’iga tasir etmaydi


istemolchilar didi va afzal ko’rishi


milliy daromadning hajmi yoki qayta taqsimlanishi


tovarlar narxi


istemolchilar soni va Yoshi


12.Agar bozor narxi muvozanat narxdan past bo’lsa


ortiqcha taklif paydo bo’ladi


defitsit paydo bo’ladi


istemolchilar bozori paydo bo’ladi


resurslar narxi kamayadi

13.Asosiy kapital sirasiga nimalar kiradi:

texnika va texnologiyalar

tashkilotning hisobida mavjud bo`lgan mablag`i

davlat obligatsiyalari

tashkilot kassasidagi qoldiq pullar

14.Quyidagilardan qaysi biri unumli iqtisodiy resurs hisoblanadi ?

ishlab chiqarish vositalari

pul ko`rinishidaga kapital

foiz

Foyda

15.Sub`ekt o`z pul mabla-g`ini davlat qimmatli qog`ozlarini sotib olishga sarflaydi, agar:

foiz stavka hozir-giga qaraganda ancha tushadigan bo`lsa

foiz stavka hozir-giga qaraganda etarli darajada ko`tari-ladigan bo`lsa

foiz stavka dastlabida ko`tarilib, so`ngra tushadigan bo`lsa

foiz stavka o`zgarmaydigan bo`lsa

16.Foiz stavkaning ko`tarilishi:

zayom mablag`lari taklifi hajmini oshiradi

zayom mablag`lari taklifini ko`paytiradi

zayom mablag`lari taklifini kamaytiradi

zayom mablag`lariga bo`lgan talabni oshiradi

17.Agar nominal foiz stavkasi 10 foizni, inflyatsiya darajasi yiliga 4 foizni tashkil etsa, u holda real foiz stavkasi:

6%

14%

25%

5 %

18.Foiz stavkasi 8 dan 10 foizga ko`tarildi Muddatsiz qimmatli qog`ozga ega bo`lgan shaxs xar yili 100 dollar daromad ko`radi Foiz stavkasining o`zgarishi natijasida:

kapital 250 dollarga qiymatini yuqotadi

kapital 50 dollarga qiymatini yuqotadi

kapital 40 dollarga qiymatini yuqotadi

kapitalning 250 dollarga kiymatining oshishi natijasida daromad ko`riladi

19.Firma yangi korxona qurilishi uchun bankdan ssuda olishni rejalash-tirmoqda Bank ssudasi-ning yillik foiz stavkasi 18% ni tashkil etadi Kutilishi mo`ljal lanayotgan foyda normasi 20% ni tashkil etadi deb aniqlandi Ushbu sharoitda firma:

yangi korxona qurilishini boshlab yuboradi

yangi korxona qurilishini boshlamaydi

zarar ko`rishini bilgani holda korxonani qurishga jazm etadi

yuqoridagi axborotlarga asoslanib qaror qabo`l qila olmaydi

20.Quyida keltirilganlardan qaysi biri ijtimoiy ne`matga ta`luqli emas ?

elektr energiya

militsiya

mamlakat mudofaasi

suv bosishidan himoya

21.Agar ikkita individ bir-biri bilan tovarlarni ayirbosh-laydigan bo`lsa, oqibatda ikkalasi ham yutuqqa ega bo`lishadi, chunki:

mahsulotning umumiy nafliligi ortadi

yalpi mahsulot hajmi ko`payad

umumiy xarajatlar miqdori kamayadi

umumiy iste`mol hajmi ko`payadi

22.Iqtisodiyotda omillarning kamayib borish qonuni mavjuddir. Qanday qilib,ushbu holatda iqtisodiy o’sishga erishish mumkin?


iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi


resurslarni oshirish zarur, ammo qo’shimcha birlik kiritilgan resursning narxioshib boradi;


qo’shimcha omillarning o’sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balkiqisqartiradi


yana va yana ko’plab resurslar talab etiladi;
23.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:

narx chekli daromaddan yuqori

narx chekli daromaddan pastdir

chekli xarajat o`rtacha xarajatlardan past

Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir

24.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida

mahsulot taklifi kamayganida

bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;

tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida

25.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?

Toshkent metropoliteni

OPEK – xalqaro neft karteli

IBM - kompaniyasi

“Sharq” nashriyoti

26.Monopol raqobatlashgan bozorda:

alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi

reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi

tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi

ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati

27.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin

cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin

cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin

cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin

28.Raqobatlashuvchi firmadan farqli o`laroq monopolist:

berilgan bozor talabi doirasida maksimal foydani ta`minlay-digan mahsulot

ishlab chiqa-rish hajmi va baho-sini tanlay oladi

o`z mahsulotiga istagan bahoni qo`ya oladi

o`z foydasini maksimallashtirish maqsadida chekli xarajatlarini chekli daromadga teng holatda ushlab turadi

istagan hajmda mahsulot ishlab chiqaradi va uni xohlagan narxda sota olish imkoni-yatiga ega

29. Foydani makismallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-suloti bahosini pasay-tiradi, agar:

chekli daromad chekli xarajatlardan yuqori bo`lsa

o`rtacha xarajatlar pasaysa

reklama xarajatlari o`sib borsa

chekli daromad o`zgaruvchan xarajatlarga teng bo`lsa

30.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin

cheklangan xarajatlar umumiy xarajatlarga teng bo`lsin

cheklangan xara-jatlar mahsulot narxiga teng bo`lsin

cheklangan foyda umumiy xaraja-tlarga teng bo`lsin

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
17-Variant
1.Raqobatlashuvchi firmaga nisbatan monopsonist ish xaqini qanday to`laydi ?

ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqini ham kam to`laydi

ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqi stavkasini yuqori to`laydi

ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini kam to`laydi

ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini ham ko`p to`laydi

2.Oligopoliya nazariyasini yaratgan olim kim ?

Ogyusten Kurno

edvard Chemberlin

Djon Robinson

Karl Marks

3.Narx diskriminatsiyasi, bu

bir mahsulot turini turli narxlarda xar xil istemolchiga sotish

millati va jinsi bo`yicha mehnatga haq to`lashda farqlanish

iste`mol tovariga yuqori narx ko`yib, ishlovchilarni ekspluatatsiya kilish

sifati yuqoriroq bo`lgan tovar nar-xini ko`tarish

4.Oligopoliya bu:

bir xil turdagi mahsulotlarni ishlab chiqaruvchi katta hajmdagi raqobatla-shuvchi firmalar yig`indisidir

unchalik ko`p bo`lmagan raqobatlashuvchi firmalardir

faqat bitta yirik firma

faqat bitta yirik xaridordir

5.Qaysi hollarda firma iste`molchi ortiqchaligini to`liq egallashi mumkin?

narx diskrinimatsiyasini qo`llaganda

monopollashgan bozor sharoitida

chekli daromad va chekli xarajatlar o`rtasida farqni maksimallashtira-digan bo`lsa

yalpi foydani maksimallashtirsa

6.Ish xaqi stavkasi ko`tarilganda:

bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo`lgan talab elastik bo`lsa

bandlik qisqaradi, agar mehnatga bo`lgan talab mutloq noelastik bo`lsa

bandlik miqdori oshadi, agar mehnatga bo`lgan talab elastik bo`lsa

bandlik miqdori oshadi, agar meh-natga bo`lgan talab noelastik bo`lsa

7.Quyidagi qayd etilganlarda qaysi biri mehnatga bo`lgan talabga ta`sir ko`rsatmaydi ?

inflyatsiya natijasida sodir bo`lgan nominal ish xaqining o`zgarishi

yakunlangan mahsulotga bo`lgan talab

ishlab chiqarish texnologiyasi

mehnatning chekli mahsuloti bilan boshqa resurslar-ning chekli mahsu-loti o`rtasidagi munosabat

8.Er taklifi:

mutloq nozlastik

birlik elastik

mutloq elastik

elastikdir

9.Er mulkdorlari umuman rentaga ega bo`lmasliklari mumkin, agar:

egri taklif chizig`i egri talab chizig`idan o`ngda joylashsa

er uchastkasiga bo`l-gan talab va taklif o`zaro bir-biri bilan kesishsa

er resurslari taklifi mutloq noelastik

er solig`i mavjud bo`lsa

10.Boshqa sharoitlar o`zgar-mas bo`lgan sharoitda er rentasi o`sib boradi, agar:

erga bo`lgan talab oshsa

er narxi arzonlashsa

er taklifi ko`paysa

erga bo`lgan talab qisqarsa

11.Maksimal foyda olishni ko`layotgan firmaning ish haqi stavkasi qiymat ko`rinishidagi mehnatning chekli mahsulotga teng bo`lmaydi agar

mehnat bozorida firma monopsonistik mavqega ega bo`lsa

firma mahsulotlar bozorida monopo-listik mavqega ega bo`lsa

ishchilar kasaba uyushmaga birlashgan bo`lsa

ishchilar kasaba uyushmaga birlash-magan bo`lsa

12.Aytaylik, ikkita ishchi kuniga 46 dollar xaq olishadi Raqobatla-shuvchi firma uchunchi ishchini yollaganda umu-miy xaq miqdori kuniga 60 dollar Shuni qayd etish lozimki:

yollangan uchunchi ishchining qiymat ko`rinishidagi chekli mahsuloti 14 ga tengdir

oldingi xar ikki ishchining chekli mahsuloti 23 ga teng

oldingi xar ikki ishchining qiymat ko`rinishidaga chekli mahsuloti 23 ga teng

firma uchunchi ishchini yollamasligi kerak

13.Er mulkdorlari umuman rentaga ega bo`lmasliklari mumkin, agar:
egri taklif chizig`i egri talab chizig`idan o`ngda joylashsa
er uchastkasiga bo`l-gan talab va taklif o`zaro bir-biri bilan kesishsa
er resurslari taklifi mutloq noelastik
er solig`i mavjud bo`lsa
14.Boshqa sharoitlar o`zgar-mas bo`lgan sharoitda er rentasi o`sib boradi, agar:
erga bo`lgan talab oshsa
er narxi arzonlashsa
er taklifi ko`paysa
erga bo`lgan talab qisqarsa
15.Maksimal foyda olishni ko`layotgan firmaning ish haqi stavkasi qiymat ko`rinishidagi mehnatning chekli mahsulotga teng bo`lmaydi agar
mehnat bozorida firma monopsonistik mavqega ega bo`lsa
firma mahsulotlar bozorida monopo-listik mavqega ega bo`lsa
ishchilar kasaba uyushmaga birlashgan bo`lsa
ishchilar kasaba uyushmaga birlash-magan bo`lsa
16.Aytaylik, ikkita ishchi kuniga 46 dollar xaq olishadi Raqobatla-shuvchi firma uchunchi ishchini yollaganda umu-miy xaq miqdori kuniga 60 dollar Shuni qayd etish lozimki:
yollangan uchunchi ishchining qiymat ko`rinishidagi chekli mahsuloti 14 ga tengdir
oldingi xar ikki ishchining chekli mahsuloti 23 ga teng
oldingi xar ikki ishchining qiymat ko`rinishidaga chekli mahsuloti 23 ga teng
firma uchunchi ishchini yollamasligi kerak
17.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:
tovarning umumiy hajmi oshadi
baho ko`tariladi
baho mo`tadil qoladi
baho mo`tadil qoladi
18.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi
kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
19.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi
ikkinchi tovarga talab oshishi
ikkinchi tovarga talabning tushishiga
ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
20.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:
taklif hajmining oshishiga
taklifning oshishiga
taklifning pasayishiga
taklif hajmining pasayishiga
21.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:
taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)
talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)
talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi
taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)
22.Quyidagi qaysi tovar talabining o`zgaruvchanligini tasdiklamaydi ?
narxning nisbiy o`zgarishidan talab hajmi nisbiy o`zgarish yuqori
agar narx oshsa, sotuvchining umumiy tushumi kamayadi
narx o`zgaruvchanligi koeffitsienti birdan kichik
agar narx kamaysa sotuvchining umumiy tushumi oshadi
23.Alohida iste`molchi uchun befarklik egri chizig`i joylashishi va kiyaligi quyidagicha tushuntiriladi:
faqat uning max-sulot xushlashi bilan
sotib olinadigan tovarlar narxi bilan
uning daromad miqdori va mahsulot xushlashi bilan
sotib olinadigan tovarlar narxi va daromad miqdori bilan
24.Iste`molchilar tanlovi nazariyasida, iste`molchi nimani maksimallash-tirishga harakat qiladi deb yuritiladi ?
umumiy naflilikni
o`rtacha naflilikni
umumiy va chekli naflilikning farqini
chekli naflilikni
25.Iste`molchi daromadi-ning oshishi grafik ko`rinishini qanday o`zgartiradi ?
byudjet chizig`i o`ngga parallel siljiydi
byudjet chizig`ining kiyaligi o`zgaradi
byudjet chizig`i chapga parallel siljiydi
byudjet chizig`i kiyaligi oshadi
26.Umumiy naflik oshadi, kachonki cheklangan naflik:
oshsa yoki kamaysa, lekin musbat miqdorda
oshsa
sust sur`atda oshsa
kamaysa
27.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin

cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin

cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin

cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin

28.Raqobatlashuvchi firmadan farqli o`laroq monopolist:

berilgan bozor talabi doirasida maksimal foydani ta`minlay-digan mahsulot

ishlab chiqa-rish hajmi va baho-sini tanlay oladi

o`z mahsulotiga istagan bahoni qo`ya oladi

o`z foydasini maksimallashtirish maqsadida chekli xarajatlarini chekli daromadga teng holatda ushlab turadi

istagan hajmda mahsulot ishlab chiqaradi va uni xohlagan narxda sota olish imkoni-yatiga ega

29. Foydani makismallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-suloti bahosini pasay-tiradi, agar:

chekli daromad chekli xarajatlardan yuqori bo`lsa

o`rtacha xarajatlar pasaysa

reklama xarajatlari o`sib borsa

chekli daromad o`zgaruvchan xarajatlarga teng bo`lsa

30.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:

cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin

cheklangan xarajatlar umumiy xarajatlarga teng bo`lsin

cheklangan xara-jatlar mahsulot narxiga teng bo`lsin

cheklangan foyda umumiy xaraja-tlarga teng bo`lsin

“Tasdiqlayman”
“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
18-Variant


1.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:
makroiqtisodiyot
mikroiqtisodiyot
menejment
xalqaro moliya
2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:
makroiqtisodiy
mikroiqtisodiy
pozitiv
normativ
3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi
shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
narxlarning umumiy darajasini
butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi
resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:
resurslar taqchilligi
ishlab chiqarish
iste`mol
investitsiyalar
6.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:
vertikal chiziq
gorizontal chiziq
yondashgan chiziq
egri chiziq
7.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:
absolyut o`zgaruvchan
absolyut noo`zgaruvchan
o`zgaruvchan
noo`zgaruvchan
8.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:
mutloq elastik
mutloq noelastik
elastik
noelastik
9.Noelastik talab deyiladi, agar:
baho 1 % ga ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan kam miqdorda o`zgarsa
baho 1 % ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan ko`p miqdorda o`zgarsa
bahoning har qanday o`zgarishi umumiy tushumning o`zgarmasligiga olib kelsa
bahoning 1 % ga ko`tarilishi talab hajmining oshishiga olib kelmasa
10.Aytaylik, X tovarning narxga bog`liq taklifi noelastik Ushbu tovarga talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:
ko`tariladi, muvo-zanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi
pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi
11.Firmaning doimiy xara-jatlari, bu
hatto mahsulot ish-ab chiqarmasa ham firma etishi kerak bo`lgan xarajatlar
noanik xarajatlar
sotib olingan davrdagi narxlar bo`yicha resurslar xarajati
javoblarning birontasi to`gri emas
12.Yo izokvanta, yo izokostada joylashgan xar qanday nukta:
resurslar hajmi kombinatsiyalarini ko`rsatadi
pul ko`rinishidagi mahsulot hajmini ko`rsatadi
ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini bildiradi
xarajatlar kiymatini ko`rsatadi
13.Muvozanat naflilik holatiga erishish uchun iste`molchi nima qilishi zurur ?
biror bir tovar sotib olish uchun sarflanayotgan bir birlik pul birligidan olinayotgan naflilik boshqa bir tovardan ham bir birlik pul evaziga olinadigan naflilikka teng bo`lishi zarur
sifatsiz tovarlarni xarid qilmasligi
oliy kategoriyali mahsulotlarni sotib olishi kerak
pulning chekli nafliligi har bir tovar narxiga teng bo`lishiga ishonch hosil qilish kerak
14.Quyidagi umumiy naf-lilikni aks ettiruvchi raqamlardan qaysi biri chekli naflilikning kamayib borish qonuni izoxlaydi
200,250,270,280
200,300,400,500
200,450,750,1100
200,400,1600,9600
15.A tovarni B tovar bilan almashtirishning cheklangan normasi nimani bildiradi ?
iste`molchi umumiy naflikni o`zgartirmaslik uchun B tovarning bir birligini sotib olishda A tovarning kancha birligidan voz kechishga tayyorligini ko`rsatadi
iste`molchi daromadi oshib, A tovar iste`moli o`zgarmay kolganda B tovar kancha sotib olinadi
iste`molchi B tovar narxi 1 so`mga kamay-ganda necha birlik A tovar sotib olishi-ni
mazkur tovarni xar doimdek sotib olishni kursatadi
16.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:
narx chekli daro-maddan yuqori
narx chekli daro-maddan pastdir
chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
17.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
18.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?
Toshkent metropoliteni
OPEK – xalqaro neft karteli
IBM - kompaniyasi
“Sharq” nashriyoti
19.Monopol raqobatlashgan bozorda:
alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
20.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:
cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
21.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:
makroiqtisodiyot
mikroiqtisodiyot
menejment
xalqaro moliya
22.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:
makroiqtisodiy
mikroiqtisodiy
pozitiv
normativ
23.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi
shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
narxlarning umumiy darajasini
butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
24.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi
resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
25.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:
resurslar taqchilligi
ishlab chiqarish
iste`mol
investitsiyalar
26.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:
narx chekli daro-maddan yuqori
narx chekli daro-maddan pastdir
chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
27.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
28.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?
Toshkent metropoliteni
OPEK – xalqaro neft karteli
IBM - kompaniyasi
“Sharq” nashriyoti
29.Monopol raqobatlashgan bozorda:
alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
30.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:
cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
19-Variant


1.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:
makroiqtisodiyot
mikroiqtisodiyot
menejment
xalqaro moliya
2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:
makroiqtisodiy
mikroiqtisodiy
pozitiv
normativ
3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi
shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
narxlarning umumiy darajasini
butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi
resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:
resurslar taqchilligi
ishlab chiqarish
iste`mol
investitsiyalar
6.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:
vertikal chiziq
gorizontal chiziq
yondashgan chiziq
egri chiziq
7.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:
ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas
ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur
8.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:
nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin
iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?
9.Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos
xususiy firma
er mulkdoriga
ishchilar
iste`molchilar
10.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak
jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniklash
cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash
bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash
jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash
11.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:
aralash
ma`muriy
bozorli
natural
12. «Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:
siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda
faqat bozor iqtisodiyotida
faqat qoloq iqtisodda
faqat totalitar tizimda yoki markazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda
13.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin
yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi
Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi
qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
14.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:
iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil
mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi
ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan
yashash darajasi oshadi
15.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi
talab
ehtiyoj
zaruriyat
xohish
16.Talab qonuni deyiladi, agar:
mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko`paysa
taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushu-shiga olib keladi
iste`molchilarning daromadi ko`paysa, u holda ular tovarlarni ko`proq sotib oladilar
talab egri chizig`i musbat qiyalikka ega
17.Bozor talabi nimaga boglik emas ?
resurslar narxi
o`zaro o`rnini bosuvchi tovarlar narxi
iste`molchilar daromadi
iste`molchilar soni
18.X tovarni ishlab chiqa-ruvchi sub`ekt mahsulot-ning bahosini 5 % ga pa-saytirdi, natijada sotuv hajmi 4 % ga oshdi Bunday holda X tovar:

noelastik

elastik

birlik elastik

mutloq elastik hisoblanadi

19.Agar talab noo`zgaruvchan tovar narxi 7 so`mdan 8 so`mgacha oshsa, tushum:

oshadi

kamayadi

o`zgarmay koladi

absolyut noo`zgaruvchan

20.Tovar narxi pasaysa talab hajmi esa talabning chiziqli funktsiyasi bo`yicha oshsa , unda :
umumiy tushum o`zgaruvchanlik birga teng bo`lgan nuktagacha osha-di, keyin tushum kamayadi


daromad buyicha talab o`zgaruvchanligi kamayadi


talab konuni buzilishi ro`y beradi


urin bosuvchi tovarlarga talab oshadi

21.Sifatsiz tovar sirasiga kiritiladi, agar:

daromadga bog`liq talab elastikligi – 0,5 ga teng bo`lsa

narxga bog`liq talab elastikligi – 1,3 ga teng bo`lsa

kesishgan talab elastikligi – 0,7 ga teng bo`lsa

daromadga bog`liq talab elastikligi – 1,3 ga teng bo`lsa

22.Aytaylik, X tovarga bo`lgan narxga bog`liq taklif noelastik Agar bu tovarga bo`lgan talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:

ko`tariladi, muvozanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

muvozanat hajm pasayadi

ko`tariladi, muvozanat hajm esa pasayadi

23.Agar tapab noo`zgaruvchan tovar narxi 7 so`mdan 8 so`mgacha oshsa, tushum:

oshadi

kamayadi

o`zgarmay koladi

absolyut noo`zgaruvchan

24.Tovar narxi pasaysa talab hajmi esa talabning chiziqli funktsiyasi bo`yicha oshsa , unda :


daromad buyicha talab o`zgaruvchanligi kamayadi


umumiy tushum o`zgaruvchanlik birga teng bo`lgan nuktagacha oshadi, keyin kamayadi


talab konuni buzilishi ro`y beradi


urin bosuvchi tovarlarga talab oshadi
25.Tovarni sifatsiz mahsulotlar katoriga kiritish mumkin agar:

daromad bo`yicha uning talab o`zgaruv-chan-ligi - 0,5 ga teng bo`lsa;

talabning narx o`zgaruvchanligi 1,3 gatengbo`lsa;

daromad bo`yicha uning talab o`zgaruvchanligi 1,3 ga teng

talabning narx o`zgaruvchanligi 0,5 ga teng

26.Quyidagi qaysi tovar talabining o`zgaruvchanligini tasdiklamaydi ?


narxning nisbiy o`zgarishidan talab hajmi nisbiy o`zgarish yuqori


agar narx oshsa, sotuvchining umumiy tushumi kamayadi


narx o`zgaruvchanligi koeffitsienti birdan kichik


agar narx kamaysa sotuvchining umumiy tushumi oshadi
27.Alohida iste`molchi uchun befarklik egri chizig`i joylashishi va kiyaligi quyidagicha tushuntiriladi:


faqat uning max-sulot xushlashi bilan


sotib olinadigan tovarlar narxi bilan


uning daromad miqdori va mahsulot xushlashi bilan


sotib olinadigan tovarlar narxi va daromad miqdori bilan

28.Iste`molchilar tanlovi nazariyasida, iste`molchi nimani maksimallash-tirishga harakat qiladi deb yuritiladi ?

umumiy naflilikni

o`rtacha naflilikni

umumiy va chekli naflilikning farqini

chekli naflilikni

29.Iste`molchi daromadi-ning oshishi grafik ko`rinishini qanday o`zgartiradi ?


byudjet chizig`i o`ngga parallel siljiydi


byudjet chizig`ining kiyaligi o`zgaradi


byudjet chizig`i chapga parallel siljiydi


byudjet chizig`i kiyaligi oshadi
30.Umumiy naflik oshadi, kachonki cheklangan naflik:


oshsa yoki kamaysa, lekin musbat miqdorda


oshsa


sust sur`atda oshsa


kamaysa

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
20-Variant
1.Iqtisodiy tizimdagi narx-lar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:


makroiqtisodiyot


mikroiqtisodiyot


menejment


xalqaro moliya


2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadkik etilsa, unda bunday taxlil:

makroiqtisodiy

mikroiqtisodiy

pozitiv

normativ


3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi


shakar ishlab chiqa-rish va uning narxi-ning o`zgarishini


xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini


narxlarning umumiy darajasini


butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni

4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi

resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini


ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi

xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari

ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:

resurslar taqchilligi

ishlab chiqarish

iste`mol

investitsiyalar

6.Ishlab chiqarish resursi hisoblanmaydigan qatorni belgilang

iste`mol mollari

Foydali qazilmalar

malakali ishchi kuchi

laboratoriya jihozlari

7.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:


ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur


ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur


ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas


ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur

8.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:

nima va qancha ishlab chiqarish kerak?

to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?

inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin

9.iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?

Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos


xususiy firma


er mulkdoriga


ishchilar


iste`molchilar
10.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak

jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniqlash

cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash

bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash

jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash

11.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:

aralash

ma`muriy

bozorli

natural
12.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:

siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda

faqat bozor iqtisodiyotida

faqat qoloq iqtisodda

faqat totalitar tizimda yoki mar-kazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda

13.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin

yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi

Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi

qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi

resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resurs-ning narxi oshib boradi

14.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:

iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil

mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi

ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan

yashash darajasi oshadi

15.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi

talab

ehtiyoj

zaruriyat

xohish
16.Qisqa muddatli oraliqda firma 500 birlik mahsulot ishlab chiqardi O`rtacha o`zgaruvchan xarajatlar 2 dollarni, o`rtacha o`zgar-mas xarajatlar 0,5 dollarni tashkil etadi Yuqoridagi raqamlardan foydalanib umumiy xarajatlarni anilang:

1250 dollar
2,5 dollar
750 dollar
1100 dollar
17.Agar AVС ishlab chiqarish hajmi oshgan sayin qisqarsa, unda:
MС AVС ga nisbatan past bo`lishi kerak
TRС xam qisqarishi kerak
TС xam qisqarishi kerak
MС xam qisqarishi kerak
18.Quyidagi ifodalardan kaysi biri umumiy xarajatlarni beradi ?
TFS + TVS
TVS-TFS
MS + NVS + TFS
(TFC+TVC)/Q
19.Qisqa muddatli davrdagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiklarning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqa-rish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
o`rtacha xarajatlar kamayganda, cheklan-gan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan kam bo`ladi
mahsulot ishlab chi-arish hajmi optimal miqdordan ko`p bo`lsa, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
20.O`rtacha xarajatlar chizig`i egri talab chizig`i bilan kesishganda qanday holat yuz beradi ?
firma normal foyda olish holatida bo`ladi
foyda maksimal bo`ladi
normal foyda nolga teng bo`ladi
buxgalterlik foyda nolga teng bo`ladi
21.Qisqa muddatli davr-dagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiqlar-ning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqarish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
o`rtacha xarajatlar kamayganda, chek-langan xarajatlar o`rta-cha xarajatlardan kam bo`ladi
mahsulot ishlab chiqarish hajmi opti-mal miqdordan ko`p bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
22.Raqobatchi firma mahsuloti talabi egri chizig`i:
ma`lum narx darajasidagi gorizontal chiziq
manfiy qiyalikka ega
ma`lum ishlab chiqarish hajmidagi vertikal chiziq
musbat qiyalikka ega
23.Quyidagi qoidalardan qaysi biri «normal foyda» tushunchasiga ko`proq mos keladi
firma shu yunalishda qolishi uchun zarur bo`lgan minimal foyda
tarmoqda xar qanday firma oladigan foyda
ishni normal olib borganda firma olishi mumkin bo`lgan foyda
MS=MR bo`lganda firma oladigan foyda
24.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni minimallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:
mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da
mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda
mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruvchan xarajatlardan past bo`lganda
umumiy daromad umumiy xarajatlarni qoplashga etmay qolayotganda
25.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu
cheklangan xarajatlar egri chizig`i
tovar narxi egri chizig`i
o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi
o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan kismi
26.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?
raqobatlashgan bozorda
raqobatlashgan monopoliyada
sof monopoliyada
oligopoliyada
27.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
28.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?
Toshkent metropoliteni
OPEK – xalqaro neft karteli
IBM - kompaniyasi
“Sharq” nashriyoti
29.Monopol raqobatlashgan bozorda:
alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
30.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:
cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
“Tasdiqlayman”
“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
21-Variant


1.Iqtisodiy tizimdagi narxlar umumiy darajasi va ishsizlik muammolarini quyidagi fan o`rganadi:
makroiqtisodiyot
mikroiqtisodiyot
menejment
xalqaro moliya
2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:
makroiqtisodiy
mikroiqtisodiy
pozitiv
normativ
3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi
shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
narxlarning umumiy darajasini
butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi
resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:
resurslar taqchilligi
ishlab chiqarish
iste`mol
investitsiyalar
6.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:
vertikal chiziq
gorizontal chiziq
yondashgan chiziq
egri chiziq
7.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:
absolyut o`zgaruvchan
absolyut noo`zgaruvchan
o`zgaruvchan
noo`zgaruvchan
8.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:
mutloq elastik
mutloq noelastik
elastik
noelastik
9.Noelastik talab deyiladi, agar:
baho 1 % ga ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan kam miqdorda o`zgarsa
baho 1 % ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan ko`p miqdorda o`zgarsa
bahoning har qanday o`zgarishi umumiy tushumning o`zgarmasligiga olib kelsa
bahoning 1 % ga ko`tarilishi talab hajmining oshishiga olib kelmasa
10.Uzok muddatli davrda:
xamma xarajatlar o`zgaruvchan
xamma xarajatlar doimiy
cheklangan xarajatlar o`zgaruvchan
hamma xarajatlar noaniq xarajatlar
11.Firmaning doimiy xara-jatlari, bu
hatto mahsulot ish-ab chiqarmasa ham firma etishi kerak bo`lgan xarajatlar
noanik xarajatlar
sotib olingan davrdagi narxlar bo`yicha resurslar xarajati
javoblarning birontasi to`gri emas
12.Yo izokvanta, yo izokostada joylashgan xar qanday nukta:
resurslar hajmi kombinatsiyalarini ko`rsatadi
pul ko`rinishidagi mahsulot hajmini ko`rsatadi
ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini bildiradi
xarajatlar kiymatini ko`rsatadi
13.Uzoq muddatli oraliqda:
barcha xarajatlar o`zgaruvchan bo`ladi
hamma xarajatlar doimiy hisoblanadi
o`zgaruvchan xara-jatlar doimiy xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
doimiy xarajat-lar o`zgaruvchan xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
14.Chekli xarajatni hisoblash formulasini belgilang:
C : ∆Q
∆C:Q
FC : Q
(P • Q) : ∆Q
15.Quyidagi ifodalardan qaysi biri umumiy xarajatni aks ettiradi ?
FC + VC
∆ MS
VC – FC
FC + VC +MC
16.Qisqa muddatli oraliqda firma 500 birlik mahsulot ishlab chiqardi O`rtacha o`zgaruvchan xarajatlar 2 dollarni, o`rtacha o`zgar-mas xarajatlar 0,5 dollarni tashkil etadi Yuqoridagi raqamlardan foydalanib umumiy xarajatlarni anilang:
1250 dollar
2,5 dollar
750 dollar
1100 dollar
17.Agar AVС ishlab chiqarish hajmi oshgan sayin qisqarsa, unda:
MС AVС ga nisbatan past bo`lishi kerak
TRС xam qisqarishi kerak
TС xam qisqarishi kerak
MС xam qisqarishi kerak
18.Quyidagi ifodalardan kaysi biri umumiy xarajatlarni beradi ?
TFS + TVS
TVS-TFS
MS + NVS + TFS
(TFC+TVC)/Q
19.Qisqa muddatli davrdagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiklarning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqa-rish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
o`rtacha xarajatlar kamayganda, cheklan-gan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan kam bo`ladi
mahsulot ishlab chi-arish hajmi optimal miqdordan ko`p bo`lsa, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
20.O`rtacha xarajatlar chizig`i egri talab chizig`i bilan kesishganda qanday holat yuz beradi ?
firma normal foyda olish holatida bo`ladi
foyda maksimal bo`ladi
normal foyda nolga teng bo`ladi
buxgalterlik foyda nolga teng bo`ladi
21.Qisqa muddatli davr-dagi cheklangan xarajat-larga tegishli bo`lgan tasdiqlar-ning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqarish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
o`rtacha xarajatlar kamayganda, chek-langan xarajatlar o`rta-cha xarajatlardan kam bo`ladi
mahsulot ishlab chiqarish hajmi opti-mal miqdordan ko`p bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
22.Raqobatchi firma mahsuloti talabi egri chizig`i:
ma`lum narx darajasidagi gorizontal chiziq
manfiy qiyalikka ega
ma`lum ishlab chiqarish hajmidagi vertikal chiziq
musbat qiyalikka ega
23.Quyidagi qoidalardan qaysi biri «normal foyda» tushunchasiga ko`proq mos keladi
firma shu yunalishda qolishi uchun zarur bo`lgan minimal foyda
tarmoqda xar qanday firma oladigan foyda
ishni normal olib borganda firma olishi mumkin bo`lgan foyda
MS=MR bo`lganda firma oladigan foyda
24.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni mini-mallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:
mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da
mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda
mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruv-chan xarajatlardan past bo`lganda
umumiy daromad umumiy xarajat-larni qoplashga etmay qolayotganda
25.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu
cheklangan xarajatlar egri chizig`i
tovar narxi egri chizig`i
o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi
o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan kismi
26.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?
raqobatlashgan bozorda
raqobatlashgan monopoliyada
sof monopoliyada
oligopoliyada
27.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
28.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi
qimmatbaho qog`ozlar bozori
po`lat bozori
sartaroshlik xizmati bozori
benzin bozori
29.Uzoq muddatli oraliqda foydani maksimallash-tirish yoki xarajatlarni minimallashtirishga harakat qilayotgan raqo-batlashuvchi firma ishlab chiqarishni to`xtatishga majbur, agar:
o`rtacha umumiy xarajat chekli xarajatdan kichik bo`lganda
mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lganda
tushum umumiy xarajatlarni qoplamasa
chekli xarajat o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan oshib ketsa
30.Foydani maksimallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-sulotining narxini pasaytiradi, agar:
chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa
Reklama xarajatlari ko`payib ketsa
O`rtacha xarajatlar tushib borsa
chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa
“Tasdiqlayman”
“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
22-Variant
1.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:
narx chekli daro-maddan yuqori
narx chekli daro-maddan pastdir
chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
2.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
3.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?
Toshkent metropoliteni
OPEK – xalqaro neft karteli
IBM - kompaniyasi
“Sharq” nashriyoti
4.Monopol raqobatlashgan bozorda:
alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
5.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:
cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
6.Raqobatlashuvchi firmadan farqli o`laroq monopolist:
berilgan bozor talabi doirasida maksimal foydani ta`minlay-digan mahsulot ishlab chiqa-rish hajmi va baho-sini tanlay oladi
o`z mahsulotiga istagan bahoni qo`ya oladi
o`z foydasini maksimallashtirish maqsadida chekli xarajatlarini chekli daromadga teng holatda ushlab turadi
istagan hajmda mahsulot ishlab chiqaradi va uni xohlagan narxda sota olish imkoni-yatiga ega
7.Foydani makismallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-suloti bahosini pasay-tiradi, agar:
chekli daromad chekli xarajatlardan yuqori bo`lsa
o`rtacha xarajatlar pasaysa
reklama xarajatlari o`sib borsa
chekli daromad o`zgaruvchan xarajatlarga teng bo`lsa
8.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:
cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
cheklangan xarajatlar umumiy xarajatlarga teng bo`lsin
cheklangan xara-jatlar mahsulot narxiga teng bo`lsin
cheklangan foyda umumiy xaraja-tlarga teng bo`lsin
9.Raqobatlashuvchi firmaga nisbatan monopsonist ish xaqini qanday to`laydi ?
ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqini ham kam to`laydi
ishchi kuchini kam yollagan holda, ish xaqi stavkasini yuqori to`laydi
ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini kam to`laydi
ishchi kuchini ko`p yollagan holda, ish xaqini ham ko`p to`laydi
10.Oligopoliya nazariyasini yaratgan olim kim ?
Ogyusten Kurno
edvard Chemberlin
Djon Robinson
Karl Marks
11.Narx diskriminatsiyasi, bu
bir mahsulot turini turli narxlarda xar xil istemolchiga sotish
millati va jinsi bo`yicha mehnatga haq to`lashda farqlanish
iste`mol tovariga yuqori narx ko`yib, ishlovchilarni ekspluatatsiya kilish
sifati yuqoriroq bo`lgan tovar nar-xini ko`tarish
12.Oligopoliya bu:
bir xil turdagi mahsulotlarni ishlab chiqaruvchi katta hajmdagi raqobatla-shuvchi firmalar yig`indisidir
unchalik ko`p bo`lmagan raqobatlashuvchi firmalardir
faqat bitta yirik firma
faqat bitta yirik xaridordir
13.Uzoq muddatli oraliqda:
barcha xarajatlar o`zgaruvchan bo`ladi
hamma xarajatlar doimiy hisoblanadi
o`zgaruvchan xara-jatlar doimiy xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
doimiy xarajat-lar o`zgaruvchan xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
14.Chekli xarajatni hisoblash formulasini belgilang:
C : ∆Q
∆C:Q
FC : Q
(P • Q) : ∆Q
15.Quyidagi ifodalardan qaysi biri umumiy xarajatni aks ettiradi ?
FC + VC
∆ MS
VC – FC
FC + VC +MC
16.Qisqa muddatli oraliqda firma 500 birlik mahsulot ishlab chiqardi O`rtacha o`zgaruvchan xarajatlar 2 dollarni, o`rtacha o`zgar-mas xarajatlar 0,5 dollarni tashkil etadi Yuqoridagi raqamlardan foydalanib umumiy xarajatlarni anilang:
1250 dollar
2,5 dollar
750 dollar
1100 dollar
17.Agar AVС ishlab chiqarish hajmi oshgan sayin qisqarsa, unda:
MС AVС ga nisbatan past bo`lishi kerak
TRС xam qisqarishi kerak
TС xam qisqarishi kerak
MС xam qisqarishi kerak
18.Quyidagi ifodalardan kaysi biri umumiy xarajatlarni beradi ?
TFS + TVS
TVS-TFS
MS + NVS + TFS
(TFC+TVC)/Q
19.Qisqa muddatli davrdagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiklarning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqa-rish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
o`rtacha xarajatlar kamayganda, cheklan-gan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan kam bo`ladi
mahsulot ishlab chi-arish hajmi optimal miqdordan ko`p bo`lsa, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
20.O`rtacha xarajatlar chizig`i egri talab chizig`i bilan kesishganda qanday holat yuz beradi ?
firma normal foyda olish holatida bo`ladi
foyda maksimal bo`ladi
normal foyda nolga teng bo`ladi
buxgalterlik foyda nolga teng bo`ladi
21.Qisqa muddatli davr-dagi cheklangan xarajat-larga tegishli bo`lgan tasdiqlar-ning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqarish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
o`rtacha xarajatlar kamayganda, chek-langan xarajatlar o`rta-cha xarajatlardan kam bo`ladi
mahsulot ishlab chiqarish hajmi opti-mal miqdordan ko`p bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng

22.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi

kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
23.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi
ikkinchi tovarga talab oshishi
ikkinchi tovarga talabning tushishiga
ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
24.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:
taklif hajmining oshishiga
taklifning oshishiga
taklifning pasayishiga
taklif hajmining pasayishiga
25.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:
taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)
talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)
talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi
taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)
26.Texnologiyani takomillash-tirish nimani qanday silji-shiga olib keladi ?
taklif egri chizig`ini pastga va o`ngga
talab egri chizig`ini pastga va chapga
talab egri chizig`ini yuqoriga va o`ngga
taklif egri chizig`ini yuqoriga va chapga
27.Agar tovar taklifi noelastik bo`lib, unga bo`lgan talab qisqarganda, u holda sotuvchining daromadi:
qisqaradi
o`sadi
shu holatda qisqaradiki ,qaysikim talab elastik bo`lsa
shu holatda qisqaradiki, qaysikim talab noelastik bo`lsa
28.Talab va taklif quyidagi bozorlarda narxlarni tar-tibga solish ni ta`minlash uchun ishlatilishi mumkin
har qanday bozorda
resurslar bozorida
valyuta bozorida
tovarlar bozorida
29.Agar bozor narxi muvo-zanat narxdan past bo`lsa, unda:
tovarlar etishmov-chiligi yuzaga keladi
ortiqcha tovarlar paydo bo`ladi
iste`molchi bozori shakllanadi
resurslar narxi tushadi
30.Agar tovar taklifi va talab oshsa, unda:
tovarning umumiy miqdori oshadi
narxi oshadi
narx tushadi
jamiyat farovonligi oshadi

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
23-Variant
1.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:
narx chekli daro-maddan yuqori
narx chekli daro-maddan pastdir
chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
2.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
3.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?
Toshkent metropoliteni
OPEK – xalqaro neft karteli
IBM - kompaniyasi
“Sharq” nashriyoti
4.Monopol raqobatlashgan bozorda:
alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
5.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:
cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
6.Raqobatlashuvchi firmadan farqli o`laroq monopolist:
berilgan bozor talabi doirasida maksimal foydani ta`minlay-digan mahsulot ishlab chiqa-rish hajmi va baho-sini tanlay oladi
o`z mahsulotiga istagan bahoni qo`ya oladi
o`z foydasini maksimallashtirish maqsadida chekli xarajatlarini chekli daromadga teng holatda ushlab turadi
istagan hajmda mahsulot ishlab chiqaradi va uni xohlagan narxda sota olish imkoni-yatiga ega
7.Foydani makismallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-suloti bahosini pasay-tiradi, agar:
chekli daromad chekli xarajatlardan yuqori bo`lsa
o`rtacha xarajatlar pasaysa
reklama xarajatlari o`sib borsa
chekli daromad o`zgaruvchan xarajatlarga teng bo`lsa

8.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:

nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin
iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?
9.Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos
xususiy firma
er mulkdoriga
ishchilar
iste`molchilar
10.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak
jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniklash
cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash
bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash
jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash
11.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:
aralash
ma`muriy
bozorli
natural
12.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:
siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda
faqat bozor iqtisodiyotida
faqat qoloq iqtisodda
faqat totalitar tizimda yoki markazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda
13.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin
yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi
Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi
qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
14.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:
iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil
mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi
ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan
yashash darajasi oshadi
15.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi
talab
ehtiyoj
zaruriyat
xohish
16.Talab qonuni deyiladi, agar:
mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko`paysa
taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushu-shiga olib keladi
iste`molchilarning daromadi ko`paysa, u holda ular tovarlarni ko`proq sotib oladilar
talab egri chizig`i musbat qiyalikka ega
17.Bozor talabi nimaga boglik emas ?
resurslar narxi
o`zaro o`rnini bosuvchi tovarlar narxi
iste`molchilar daromadi
iste`molchilar soni
18.X mahsulot bo`lgan talab chizig`i siljishini nima bilan izohlash mumkin:
a) iste`molchilar did-larining o`zgarganligi munosabati bilan X tovarni har qanday bahoda ham oldingi-siga nisbatan ko`proq sotib olishni xohlaydi
b) X mahsulotning taklifi turli sabablarga ko`ra pasaydi
c) X mahsulotning bahosi o`sganligi uchun iste`molchilar ushbu tovarni kamroq sotib olishga qaror qabo`l qilishdilar
d) X tovarning narxi pasayganligi uchun iste`molchilar uni ko`proq sotib olishga harakat qildilar
19.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi
ikkinchi tovarga talab oshishi
ikkinchi tovarga talabning tushishiga
ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
20.Qaysi omillarning o`zgarishi talab egri chizig`ining siljishiga olib kelmaydi?
mahsulotning narxi
moda va didlarning o`zgarishi
milliy daromadning hajmi va uning taqsimlanishi
iste`molchilarning soni yoki yosh darajasi
21.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:
tovarning umumiy hajmi oshadi
baho ko`tariladi
baho mo`tadil qoladi
baho mo`tadil qoladi
22.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi
kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir
ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir
ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi
23.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi
ikkinchi tovarga talab oshishi
ikkinchi tovarga talabning tushishiga
ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi
ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi
24.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:
taklif hajmining oshishiga
taklifning oshishiga
taklifning pasayishiga
taklif hajmining pasayishiga
25.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:
taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)
talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)
talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi
taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)
26.Texnologiyani takomillash-tirish nimani qanday silji-shiga olib keladi ?
taklif egri chizig`ini pastga va o`ngga
talab egri chizig`ini pastga va chapga
talab egri chizig`ini yuqoriga va o`ngga
taklif egri chizig`ini yuqoriga va chapga
27.Agar tovar taklifi noelastik bo`lib, unga bo`lgan talab qisqarganda, u holda sotuvchining daromadi:
qisqaradi
o`sadi
shu holatda qisqaradiki ,qaysikim talab elastik bo`lsa
shu holatda qisqaradiki, qaysikim talab noelastik bo`lsa
28.Talab va taklif quyidagi bozorlarda narxlarni tar-tibga solish ni ta`minlash uchun ishlatilishi mumkin
har qanday bozorda
resurslar bozorida
valyuta bozorida
tovarlar bozorida
29.Agar bozor narxi muvo-zanat narxdan past bo`lsa, unda:
tovarlar etishmov-chiligi yuzaga keladi
ortiqcha tovarlar paydo bo`ladi
iste`molchi bozori shakllanadi
resurslar narxi tushadi
30.Agar tovar taklifi va talab oshsa, unda:
tovarning umumiy miqdori oshadi
narxi oshadi
narx tushadi
jamiyat farovonligi oshadi

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
24-Variant
1. X tovarga bo`lgan talab egri chizig`i siljishini nima bilan tushuntirish mumkin ?
Iste`molchilar didi X tovarga bo`lgan qizi-qishni uyg`otdi va ular xar qanday narxda uni avvalgidan ko`proq olishga qaror qilishdi


X tovar narxi oshdi va natijada iste`molchilar bu mahsulotni kam sotib olishga qaror qilishdi


X tovar taklifi barcha sababga ko`ra kamaydi


X tovar narxi tushdi, shuning uchun iste`molchilar uni avvalgiga nisbatan ko`proq sotib oladilar

2.Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda deyiladi, agar:

taklif hajmi talab hajmiga teng bo`lsa

talab taklifga teng bo`lsa

narx xarajatlar qo`shilgan foydaga teng bo`lsa

texnologiya dara-jasi bosqichma – bosqich o`zgarib tursa

3.Agar tovar bahosi talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasidan past bo`lsa

taqchillik yuzaga keladi

tovar ortiqchaligi paydo bo`ladi

ishsizlik ko`payadi

muvozanat holat ta`minlanadi

4.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

0,37

2,71

3,00

0,33
5.Agar tovar taklifi noo`zgaruvchan bo`lsa va o`nga talab kamaysa, unda sotuvchining umumiy tushumi:

kamayadi

o`sadi

agar talab o`zgaruv-chan bo`lsa, kama-yadi

agar talab noo`zgaruvchan bo`lsa, kamayadi

6.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:

vertikal chiziq

gorizontal chiziq

yondashgan chiziq

egri chiziq

7.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:

absolyut o`zgaruvchan

absolyut noo`zgaruvchan

o`zgaruvchan

noo`zgaruvchan

8.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:

mutloq elastik

mutloq noelastik

elastik

noelastik
9.Noelastik talab deyiladi, agar:

baho 1 % ga ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan kam miqdorda o`zgarsa

baho 1 % ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan ko`p miqdorda o`zgarsa

bahoning har qanday o`zgarishi umumiy tushumning o`zgarmasligiga olib kelsa

bahoning 1 % ga ko`tarilishi talab hajmining oshishiga olib kelmasa

10.Aytaylik, X tovarning narxga bog`liq taklifi noelastik Ushbu tovarga talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:

ko`tariladi, muvo-zanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

11.Tubandagi daromadga bog`liq elastiklik koef-fitsientlardan qaysi biri birlamchi extiyoj-lar uchun ishlatiladigan tovarlarniifodalaydi ?

0 dan katta ammo 1 dan kichik bo`lsa

0 dan kichik bo`lsa

1 dan katta bo`lsa

1 ga teng bo`lsa

12.Agar tovarning har qanday miqdori bir narxda sotilsa, unda bu tovarga talab:

absolyut elastik

absolyut noelastik

elastik

noelastik

13.Tovar narxining ko`tari-lishiga qaramay umumiy tushum hajmi o`zgarmay-digan bo`lsa, narxga bog`liq talab elastikligi koeffitsienti:

1 ga teng

1 dan katta

1 dan kichik

0 ga teng

14.Tovar narxining 1 % ga kamayishi natijasida unga bo`lgan talab hajmi 2 % ga oshsa, bu talab:

elastik

noelastik

birlik elastik

mutloq noelastik talab deyiladi

15.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi
qimmatbaho qog`ozlar bozori
po`lat bozori
sartaroshlik xizmati bozori
benzin bozori
16.Uzoq muddatli oraliqda foydani maksimallash-tirish yoki xarajatlarni minimallashtirishga harakat qilayotgan raqo-batlashuvchi firma ishlab chiqarishni to`xtatishga majbur, agar:
o`rtacha umumiy xarajat chekli xarajatdan kichik bo`lganda
mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lganda
tushum umumiy xarajatlarni qoplamasa
chekli xarajat o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan oshib ketsa
17.Foydani maksimallashtirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-sulotining narxini pasaytiradi, agar:
chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa
Reklama xarajatlari ko`payib ketsa
O`rtacha xarajatlar tushib borsa
chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa
18.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:
ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas
ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur
19.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:
nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin
iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?
20.Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos
xususiy firma
er mulkdoriga
ishchilar
iste`molchilar
21.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak
jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniklash
cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash
bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash
jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash
22.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:
aralash
ma`muriy
bozorli
natural
23.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:
siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda
faqat bozor iqtisodiyotida
faqat qoloq iqtisodda
faqat totalitar tizimda yoki markazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda
24.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin
yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi
Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi
qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
25.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:
iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil
mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi
ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan
yashash darajasi oshadi
26.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi
talab
ehtiyoj
zaruriyat
xohish
27.X tovarga bo`lgan talab egri chizig`i siljishini nima bilan tushuntirish mumkin ?
Iste`molchilar didi X tovarga bo`lgan qizi-qishni uyg`otdi va ular xar qanday narxda uni avvalgidan ko`proq olishga qaror qilishdi
X tovar narxi oshdi va natijada iste`molchilar bu mahsulotni kam sotib olishga qaror qilishdi
X tovar taklifi barcha sababga ko`ra kamaydi
X tovar narxi tushdi, shuning uchun iste`molchilar uni avvalgiga nisbatan ko`proq sotib oladilar
28.Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda deyiladi, agar:
taklif hajmi talab hajmiga teng bo`lsa
talab taklifga teng bo`lsa
narx xarajatlar qo`shilgan foydaga teng bo`lsa
texnologiya dara-jasi bosqichma – bosqich o`zgarib tursa
29.Agar tovar bahosi talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasidan past bo`lsa
taqchillik yuzaga keladi
tovar ortiqchaligi paydo bo`ladi
ishsizlik ko`payadi
muvozanat holat ta`minlanadi
30.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?
0,37
2,71
3,00
0,33

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
25-Variant

1.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

0,37
2,71
3,00
0,33
2.Agar iqtisod butun tizim sifatida tadqiq etilsa, unda bunday taxlil:
makroiqtisodiy
mikroiqtisodiy
pozitiv
normativ
3.Quyidagilardan nimani mikroiqtisodiyot o`rganadi
shakar ishlab chiqarish va uning narxi-ning o`zgarishini
xo`jalikda band bo`lgan ishlovchilar sonini
narxlarning umumiy darajasini
butun iqtisod ko`lamidagi ishlab chiqarishni
4.Ishlab chiqarish imkoniyatlari egri chizig`i nimani ko`rsatadi
resurslarning ma`lum miqdorida mahsulotlar ishlab chiqarishning al’ternativ kombinatsiyalarini
ikki mahsulot ishlab chiqarishning imkoni bor kombinatsiyalaridan eng yaxshisi
xo`jalik ishlab chiqarmoqchi bo`lgan bo`lgan ikki mahsulotning aniq miqdorlari
ishlab chiqarish omillarining kamayishi konuni amal kiladigan vaqtni
5.Hamma iqtisodiy tizimlarda uchraydigan muammo bu:
resurslar taqchilligi
ishlab chiqarish
iste`mol
investitsiyalar
6.Ishlab chiqarish resursi hisoblanmaydigan qatorni belgilang
iste`mol mollari
Foydali qazilmalar
malakali ishchi kuchi
laboratoriya jihozlari
7.Tula bandlik sharoiti amal qiladigan va doimiy texnologiya asosida boshka resurslardan to`liq foyda-lanilgan iqtisodiyotda:
ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqarishni oshirish uchun ist’mol tovarlari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
ishlab chiqarish vositalari ishlab chiqa-rishni kamaytirish uchun ist`mol tovarl-ari ishlab chiqarishni kamaytirish zarur
ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarishni oshirish mumkin emas
ishlab chiqarish vosi-talari ishlab chiqarish-ni oshirish uchun iste`mol tovarlari ishlab chiqarishni kengaytirish zarur
8.Har qanday iqtisodiy tizimlarda “nima”, “qanday” va “kim uchun” degan fundamental savollar mikro va makro darajada hal etiladi Quyidagi tuzilgan savol-lardan qaysi biri mikroiqtisodiyot darajada hal etiladi:
nima va qancha ishlab chiqarish kerak?
to`liq bandlik darajasiga qanday qilib erishiladi ?
inflyatsiyadan qan-day qutulish mumkin
iqtisodiy o`sishni qanday rag`batlan-tirish mumkin?
9.Foydani maksimallashtirish kimning manfaatiga ko`proq mos
xususiy firma
er mulkdoriga
ishchilar
iste`molchilar
10.Bozor iqtisodida davlat qanday muammolar bilan shugullanishi kerak
jamiyatga zarur bo`lgan mahsulot va xizmatlar doirasini aniklash
cheklangan daro-madga ega bo`lgan biron-bir istemolchi-ga yordam ko`rsatish va undan foydalanish uslublarini belgilash
bor bo`lgan resurs-lardan nima va qancha ishlab chiqa-rishni aniqlash
jamiyatda pul daromadlarini taqsimlash
11.Agar iqtisodiy muam-molarning bir qismi bozor, bir qismi hukumat tomonidan hal etilsa, bunday iqtisodiyot:
aralash
ma`muriy
bozorli
natural
12.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:
siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda
faqat bozor iqtisodiyotida
faqat qoloq iqtisodda
faqat totalitar tizimda yoki markazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda
13.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin
yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi
Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi
qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi
resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resursning narxi oshib boradi
14.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:
iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil
mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi
ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan
yashash darajasi oshadi
15.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi
talab
ehtiyoj
zaruriyat
xohish
16.Talab qonuni deyiladi, agar:
mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko`paysa
taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushu-shiga olib keladi
iste`molchilarning daromadi ko`paysa, u holda ular tovarlarni ko`proq sotib oladilar
talab egri chizig`i musbat qiyalikka ega


17.Agar AVС ishlab chiqarish hajmi oshgan sayin qisqarsa, unda:
MС AVС ga nisbatan past bo`lishi kerak
TRС xam qisqarishi kerak
TС xam qisqarishi kerak
MС xam qisqarishi kerak
18.Quyidagi ifodalardan kaysi biri umumiy xarajatlarni beradi ?
TFS + TVS
TVS-TFS
MS + NVS + TFS
(TFC+TVC)/Q
19.Qisqa muddatli davrdagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiklarning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqa-rish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
o`rtacha xarajatlar kamayganda, cheklan-gan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan kam bo`ladi
mahsulot ishlab chi-arish hajmi optimal miqdordan ko`p bo`lsa, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
20.O`rtacha xarajatlar chizig`i egri talab chizig`i bilan kesishganda qanday holat yuz beradi ?
firma normal foyda olish holatida bo`ladi
foyda maksimal bo`ladi
normal foyda nolga teng bo`ladi
buxgalterlik foyda nolga teng bo`ladi
21.Qisqa muddatli davr-dagi cheklangan xarajatlarga tegishli bo`lgan tasdiqlar-ning kaysi biri noto`gri ?
cheklangan xarajatlar miqdoriga ishlab chiqarish faktorlari o`zgarishi ta`sir ko`rsatmaydi
o`rtacha xarajatlar kamayganda, chek-langan xarajatlar o`rta-cha xarajatlardan kam bo`ladi
mahsulot ishlab chiqarish hajmi opti-mal miqdordan ko`p bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlardan yuqori
o`rtacha xarajatlar eng kam miqdorga ega bo`lganda, cheklangan xarajatlar o`rtacha xarajatlarga teng
22.Raqobatchi firma mahsuloti talabi egri chizig`i:
ma`lum narx darajasidagi gorizontal chiziq
manfiy qiyalikka ega
ma`lum ishlab chiqarish hajmidagi vertikal chiziq
musbat qiyalikka ega
23.Quyidagi qoidalardan qaysi biri «normal foyda» tushunchasiga ko`proq mos keladi
firma shu yunalishda qolishi uchun zarur bo`lgan minimal foyda
tarmoqda xar qanday firma oladigan foyda
ishni normal olib borganda firma olishi mumkin bo`lgan foyda
MS=MR bo`lganda firma oladigan foyda
24.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni minimallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:
mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da
mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda
mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruvchan xarajatlardan past bo`lganda
umumiy daromad umumiy xarajatlarni qoplashga etmay qolayotganda
25.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu
cheklangan xarajatlar egri chizig`i
tovar narxi egri chizig`i
o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi
o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan kismi
26.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?
raqobatlashgan bozorda
raqobatlashgan monopoliyada
sof monopoliyada
oligopoliyada
27.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
28.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi
qimmatbaho qog`ozlar bozori
po`lat bozori
sartaroshlik xizmati bozori
benzin bozori
29.Uzoq muddatli oraliqda foydani maksimallash-tirish yoki xarajatlarni minimallashtirishga harakat qilayotgan raqobatlashuvchi firma ishlab chiqarishni to`xtatishga majbur, agar:
o`rtacha umumiy xarajat chekli xarajatdan kichik bo`lganda
mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lganda
tushum umumiy xarajatlarni qoplamasa
chekli xarajat o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan oshib ketsa
30.Foydani maksimallashtirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mahsulotining narxini pasaytiradi, agar:
chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa
Reklama xarajatlari ko`payib ketsa
O`rtacha xarajatlar tushib borsa
chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
26-Variant

1. X tovarga bo`lgan talab egri chizig`i siljishini nima bilan tushuntirish mumkin ?

Iste`molchilar didi X tovarga bo`lgan qizi-qishni uyg`otdi va ular xar qanday narxda uni avvalgidan ko`proq olishga qaror qilishdi


X tovar narxi oshdi va natijada iste`molchilar bu mahsulotni kam sotib olishga qaror qilishdi


X tovar taklifi barcha sababga ko`ra kamaydi


X tovar narxi tushdi, shuning uchun iste`molchilar uni avvalgiga nisbatan ko`proq sotib oladilar

2.Tovar va xizmatlar bozori muvozanat holatda deyiladi, agar:

taklif hajmi talab hajmiga teng bo`lsa

talab taklifga teng bo`lsa

narx xarajatlar qo`shilgan foydaga teng bo`lsa

texnologiya dara-jasi bosqichma – bosqich o`zgarib tursa

3.Agar tovar bahosi talab va taklif egri chiziqlarining kesishish nuqtasidan past bo`lsa

taqchillik yuzaga keladi

tovar ortiqchaligi paydo bo`ladi

ishsizlik ko`payadi

muvozanat holat ta`minlanadi

4.Agar tovar narxi 1,5 so`mdan 2 so`mgacha oshsa talab hajmi 1000 birlikdan 900 ga tushsa, unda narx o`zgaruchanligi koeffitsienti nimaga teng ?

0,37

2,71

3,00

0,33
5.Agar tovar taklifi noo`zgaruvchan bo`lsa va o`nga talab kamaysa, unda sotuvchining umumiy tushumi:

kamayadi

o`sadi

agar talab o`zgaruv-chan bo`lsa, kama-yadi

agar talab noo`zgaruvchan bo`lsa, kamayadi

6.Absolyut noo`zgaruvchan talab egri chizig`i kuyidagi ko`rinishga ega:

vertikal chiziq

gorizontal chiziq

yondashgan chiziq

egri chiziq

7.Agar tovarni xar qanday miqdori bir narxda sotilsa, bu tovarga talab:

absolyut o`zgaruvchan

absolyut noo`zgaruvchan

o`zgaruvchan

noo`zgaruvchan

8.Agar har qanday hajm-dagi mahsulot bir xil narxda sotilsa, u holda ushbu tovarga talab:

mutloq elastik

mutloq noelastik

elastik

noelastik
9.Noelastik talab deyiladi, agar:

baho 1 % ga ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan kam miqdorda o`zgarsa

baho 1 % ko`tarilganda unga bo`lgan talab hajmi 1 % dan ko`p miqdorda o`zgarsa

bahoning har qanday o`zgarishi umumiy tushumning o`zgarmasligiga olib kelsa

bahoning 1 % ga ko`tarilishi talab hajmining oshishiga olib kelmasa

10.Aytaylik, X tovarning narxga bog`liq taklifi noelastik Ushbu tovarga talab hajmi oshsa, u holda muvozanat narx:

ko`tariladi, muvo-zanat hajm esa o`zgarmasdan qoladi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

pasayadi, muvozanat hajm esa ko`payadi

11.Tubandagi daromadga bog`liq elastiklik koef-fitsientlardan qaysi biri birlamchi extiyoj-lar uchun ishlatiladigan tovarlarniifodalaydi ?

0 dan katta ammo 1 dan kichik bo`lsa

0 dan kichik bo`lsa

1 dan katta bo`lsa

1 ga teng bo`lsa

12.«Nima, qanday va kim uchun ishlab chiqarish» muammolari quyidagilarga taallukli bo`lishi mumkin:

siyosiy va sotsial-iqtisodiy tashkil qilinish bilan bog`liq bo`lmagan har qanday jamiyatda

faqat bozor iqtisodiyotida

faqat qoloq iqtisodda

faqat totalitar tizimda yoki mar-kazlashgan rejali xukmron bo`lgan jamiyatlarda

13.Iqtisodiyotda omillarni kamayib borish qonuni mavjuddir Qanday qilib ushbu holatda iqtisodiy o`sishga erishish mumkin

yana va yana ko`plab resurslar talab etiladi

Iqtisodiy omillar juda kam talab qilinadi

qo`shimcha omillar-ning o`sishi yalpi mahsulot hajmini oshirmaydi, balki qisqartiradi

resurslarni oshirish zarur, ammo qo`shimcha birlik kiritilgan resurs-ning narxi oshib boradi

14.Agar jamiyatda ishlab chiqarish resurslari oshsa, unda:

iqtisod ko`proq mah-sulot va xizmatlar ishlabchiqarishga qobil

mahsulot va xiz-matlar ko`proq ishlab chiqariladi

ishlab chiqarish texnologiyasi o`zgargan

yashash darajasi oshadi

15.Qaysi ibora insonlarning biror bir tovarni sotib olish uchun imkoniyat va xohishi borligini anglatadi

talab

ehtiyoj

zaruriyat

xohish

16.Talab qonuni deyiladi, agar:

mahsulotning narxi pasaysa, uni olish hajmi ko`paysa

taklif hajmining talab hajmidan oshib ketishi bahoni tushu-shiga olib keladi

iste`molchilarning daromadi ko`paysa, u holda ular tovarlarni ko`proq sotib oladilar

talab egri chizig`i musbat qiyalikka ega

17.Bozor talabi nimaga boglik emas ?


resurslar narxi


o`zaro o`rnini bosuvchi tovarlar narxi


iste`molchilar daromadi


iste`molchilar soni

18.X mahsulot bo`lgan talab chizig`i siljishini nima bilan izohlash mumkin:

Iste`molchilar did-larining o`zgarganligi munosabati bilan X tovarni har qanday

bahoda ham oldingi-siga nisbatan ko`proq sotib olishni xohlaydi

X mahsulotning taklifi turli sabablarga ko`ra pasaydi

X mahsulotning bahosi o`sganligi uchun iste`molchilar ushbu tovarni kamroq sotib olishga qaror qabo`l qilishdilar

X tovarning narxi pasayganligi uchun iste`molchilar uni ko`proq sotib olishga harakat qildilar

19.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi


ikkinchi tovarga talab oshishi


ikkinchi tovarga talabning tushishiga


ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi


ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi

20.Qaysi omillarning o`zgarishi talab egri chizig`ining siljishiga olib kelmaydi?

mahsulotning narxi

moda va didlarning o`zgarishi

milliy daromadning hajmi va uning taqsimlanishi

iste`molchilarning soni yoki yosh darajasi

21.Tovar mahsulotiga bo`l-gan talab va taklif ko`paysa, u holda:

tovarning umumiy hajmi oshadi

baho ko`tariladi

baho mo`tadil qoladi

baho mo`tadil qoladi

22.Agar qishloq xo`jaligi mahsulotlariga bo`lgan talab noelastik bo`lsa, serhosil kelgan yilda fermerlar daromadi

kamayadi, chunki sotiladigan mahsulot hajmi nisbatining ko`payishiga qaragan-da, mahsulot narxining kamayish nisbati ko`proqdir

ko`payadi, chunki sotiladigan mahsu-lotlar hajmi bisyordir

ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi

ko`payadi, chunki talabning oshishi natijasida mahsulot narxi ko`tariladi

23.Agar ikki tovar o`zaro o`rnini bosadigan bo`lsa, unda birining narxining oshishi nimaga olib keladi


ikkinchi tovarga talab oshishi


ikkinchi tovarga talabning tushishiga


ikkinchi tovarga talab hajmining oshishi


ikkinchi tovarga talab hajmining tushishi

24.Taklif qonuniga ko`ra, boshqa omillar o`zgarmas bo`lgan sharoitda tovar narxining ko`tarilishi:

taklif hajmining oshishiga

taklifning oshishiga

taklifning pasayishiga

taklif hajmining pasayishiga

25.X mahsulotni ishlab chiqarish uchun sarflana-digan materiallar narxi oshganligi uchun:

taklif egri chizig`i (chapga siljiydi)

talab egri chizig`i yuqoriga (o`ngga siljiydi)

talab va taklif egri chiziqlari yuqoriga siljiydi

taklif egri chizig`i pastga (o`ngga siljiydi)

26.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:

narx chekli daro-maddan yuqori
narx chekli daro-maddan pastdir
chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
27.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
28.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?
Toshkent metropoliteni
OPEK – xalqaro neft karteli
IBM - kompaniyasi
“Sharq” nashriyoti
29.Monopol raqobatlashgan bozorda:
alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
30.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:
cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin

“Tasdiqlayman”

“Menejment” kafedrasi mudiri
dots.Zayavitdinova N.M. __________
« » ___________ 2023 y.
27-Variant

1.Quyidagi fikrlardan qaysi biri noto`g`ri bayon etilgan

byudjet chizig`i ustida joylashgan barcha nuqtalarning naflilik darajasi bir xildir
befarqlik chizig`ida joylashgan xar bir nuqta ikkita tovarning kombinatsiyasini anglatadi
byudjet chizig`i ustida joylashgan har bir no`qta ikkita tovarning kombinatsiyasini anglatadi
befarqlik chizig`i ustida joylashgan barcha nuqtalarning naflilik darajasi bir xil
2.Kuyida kursatiladigan-lardan kaysi birida mah-sulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
mahsulot taklifi kamayganida
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradi-gantarmoqda foyda pasayganida;
3.Muvozanat naflilik holatiga erishish uchun iste`molchi nima qilishi zurur ?
biror bir tovar sotib olish uchun sarflanayotgan bir birlik pul birligidan olinayotgan naflilik boshqa bir tovardan ham bir birlik pul evaziga olinadigan naflilikka teng bo`lishi zarur
sifatsiz tovarlarni xarid qilmasligi
oliy kategoriyali mahsulotlarni sotib olishi kerak
pulning chekli nafliligi har bir tovar narxiga teng bo`lishiga ishonch hosil qilish kerak
4.Quyidagi umumiy naf-lilikni aks ettiruvchi raqamlardan qaysi biri chekli naflilikning kamayib borish qonuni izoxlaydi
200,250,270,280
200,300,400,500
200,450,750,1100
200,400,1600,9600
5.A tovarni B tovar bilan almashtirishning cheklangan normasi nimani bildiradi ?
iste`molchi umumiy naflikni o`zgartirmaslik uchun B tovarning bir birligini sotib olishda A tovarning kancha birligidan voz kechishga tayyorligini ko`rsatadi
iste`molchi daromadi oshib, A tovar iste`moli o`zgarmay kolganda B tovar kancha sotib olinadi
iste`molchi B tovar narxi 1 so`mga kamay-ganda necha birlik A tovar sotib olishi-ni
mazkur tovarni xar doimdek sotib olishni kursatadi
6.Qaysi hollarda befarqlik kartasida joylashgan nuqtaga iste`molchining muvozanat holati deymiz?
byudjet chizig`i bilan befarqlik chi-zig`ining burchak koeffitsienti bir biriga teng bo`lsa
byudjet chizig`i bilan befarqlik egri chizig`i kesishgan har qanday nuqtaga
eng yuqorida joylashgan befarqlik chizig`iga
byudjet chizig`i chegarasidan tashqarida yotgan nuqtaga
7.“Daromad samarasi” qanday hollarda vujudga keladi ?
mahsulotning narxi pasayganda, istemolchi ushbu tovarni boshqa tovarlar xaridini pasay-tirmasdan oshirganda
agar iste`molchi-larning daromadi qis-qarganda ular ushbu mahsulotni kamroq sotib olganlarida
iste`molchilar daromadi ko`tarilganda ayrim mahsulotlar xaridi pasayib ketganda
iste`molchilar daromadi oshganda ular daromadning bir qismini jamg`arganlarida
8.Agar firma resurslarga xarajatlarni 10 % ga oshirsa va ishlab chiqarish hajmi 15 % oshsa, unda:
ishlab chiqarish ko`lamining musbat samarasi kuzatiladi
ishlab chiqarish ko`-lamining manfiy samarasi kuzatiladi
ishlab chiqarish unumdorligi so`nishi qonuni amal qiladi
firma maksimal foyda oladi
9.Izokvanta aks ettiradi:
mahsulotnin gumumiy hajmi egri chizig`ini
ishlab chiqarish funktsiyasini
berilgan resurslar miqdorida mahsulot ishlab chiqarishning turli hajmlarini
o`rtacha mahsulot egri chizig`ini
10.Uzok muddatli davrda:
xamma xarajatlar o`zgaruvchan
xamma xarajatlar doimiy
cheklangan xarajatlar o`zgaruvchan
hamma xarajatlar noaniq xarajatlar
11.Firmaning doimiy xara-jatlari, bu
hatto mahsulot ish-ab chiqarmasa ham firma etishi kerak bo`lgan xarajatlar
noanik xarajatlar
sotib olingan davrdagi narxlar bo`yicha resurslar xarajati
javoblarning birontasi to`gri emas
12.Yo izokvanta, yo izokostada joylashgan xar qanday nukta:
resurslar hajmi kombinatsiyalarini ko`rsatadi
pul ko`rinishidagi mahsulot hajmini ko`rsatadi
ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini bildiradi
xarajatlar kiymatini ko`rsatadi
13.Uzoq muddatli oraliqda:
barcha xarajatlar o`zgaruvchan bo`ladi
hamma xarajatlar doimiy hisoblanadi
o`zgaruvchan xara-jatlar doimiy xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
doimiy xarajat-lar o`zgaruvchan xa-rajatlarga nisbatan tez sur`atlar bilan o`sib boradi
14.Chekli xarajatni hisoblash formulasini belgilang:
C : ∆Q
∆C:Q
FC : Q
(P • Q) : ∆Q
15.Kuyida kursatiladigan-lardan kaysi birida mah-sulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
mahsulot taklifi kamayganida
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradi-gantarmoqda foyda pasayganida;
16.Muvozanat naflilik holatiga erishish uchun iste`molchi nima qilishi zurur ?
biror bir tovar sotib olish uchun sarflanayotgan bir birlik pul birligidan olinayotgan naflilik boshqa bir tovardan ham bir birlik pul evaziga olinadigan naflilikka teng bo`lishi zarur
sifatsiz tovarlarni xarid qilmasligi
oliy kategoriyali mahsulotlarni sotib olishi kerak
pulning chekli nafliligi har bir tovar narxiga teng bo`lishiga ishonch hosil qilish kerak
17.Quyidagi umumiy naf-lilikni aks ettiruvchi raqamlardan qaysi biri chekli naflilikning kamayib borish qonuni izoxlaydi
200,250,270,280
200,300,400,500
200,450,750,1100
200,400,1600,9600
18.A tovarni B tovar bilan almashtirishning cheklangan normasi nimani bildiradi ?
iste`molchi umumiy naflikni o`zgartirmaslik uchun B tovarning bir birligini sotib olishda A tovarning kancha birligidan voz kechishga tayyorligini ko`rsatadi
iste`molchi daromadi oshib, A tovar iste`moli o`zgarmay kolganda B tovar kancha sotib olinadi
iste`molchi B tovar narxi 1 so`mga kamay-ganda necha birlik A tovar sotib olishi-ni
mazkur tovarni xar doimdek sotib olishni kursatadi
19.Odatda, monopolistning chekli xarajati mahsu-lotning narxidan past bo`ladi, chunki:
narx chekli daro-maddan yuqori
narx chekli daro-maddan pastdir
chekli xarajat o`rta-cha xarajatlardan past
Chekli xarajat o`rtacha xarajatdan yuqoridir
20.Kuyida kursatilganlardan qaysida mahsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:
tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida
mahsulot taklifi kamayganida
bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;
tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida
21.Quyidagilardan qaysi biri tabiiy monopoliya hisoblanadi ?
Toshkent metropoliteni
OPEK – xalqaro neft karteli
IBM - kompaniyasi
“Sharq” nashriyoti
22.Monopol raqobatlashgan bozorda:
alohida olingan sotuvchilar mahsulot bahosiga ta`sir ko`rsata oladi
reklama muhim ahamiyat kasb etmaydi
tovarlarning xusu-siyati va sotish sharoiti bo`yicha farqlanadi
ishlab chiqaruvchi-larning axborot olishga bo`lgan teng imkoniyati
23.Maksimal foyda olish uchun, mahsulot ishlab chiqarish hajmini monopo-list shunday tanlashi kerakki, unda:
cheklangan foyda cheklangan xarajat-larga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar umumiy xara-jatlarga teng bo`lsin
cheklangan xarajat-lar mahsulot narxiga teng bo`lsin
cheklangan foyda umumiy xarajat-larga teng bo`lsin
24.Qisqa muddatli oraliqda foydani maksimal yoki xarajatlarni mini-mallashtiruvchi raqobat-lashgan firma o`z faoliyatini quyidagi holarda to`xtadi:

mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lgan-da

mahsulotning bahosi o`rtacha doimiy xarajatlardan past bo`lganda

mahsulotning baho-si o`rtacha o`zgaruv-chan xarajatlardan past bo`lganda

umumiy daromad umumiy xarajat-larni qoplashga etmay qolayotganda

25.Qisqa muddatda raqobatchi firma taklifi egri chizig`i, bu


cheklangan xarajatlar egri chizig`i


tovar narxi egri chizig`i


o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining o`sayotgan kismi


o`rtacha xarajatlar egri chizig`ining kamayayotgan kismi

26.Qaysi bozorda chekli daromad bozor narxiga teng bo`ladi ?

raqobatlashgan bozorda

raqobatlashgan monopoliyada

sof monopoliyada

oligopoliyada

27.Kuyida kursatiladiganlardan kaysi birida maxsulotga iste`mol talabi pasayishi ro`y beradi:

tarmoqda ishlab chiqarish kamay-ganida

mahsulot taklifi kamayganida

bu mahsulotni ishlab chiqaradigan tarmoqda foyda pasayganida;

tarmoqda qo`llaniladigan resurslar narxi oshganida

28.Quyidagi bozorlardan qaysi biri mukammal raqobatlashgan bozorga yaqin turadi

qimmatbaho qog`ozlar bozori

po`lat bozori

sartaroshlik xizmati bozori

benzin bozori

29.Uzoq muddatli oraliqda foydani maksimallash-tirish yoki xarajatlarni minimallashtirishga harakat qilayotgan raqo-batlashuvchi firma ishlab chiqarishni to`xtatishga majbur, agar:

o`rtacha umumiy xarajat chekli xarajatdan kichik bo`lganda

mahsulotning bahosi chekli xarajatdan past bo`lganda

tushum umumiy xarajatlarni qoplamasa

chekli xarajat o`rtacha o`zgaruvchan xarajatdan oshib ketsa

30.Foydani maksimallash-tirishga harakat qilayot-gan monopolist o`z mah-sulotining narxini pasaytiradi, agar:

chekli daromad chekli xarajatdan katta bo`lsa

Reklama xarajatlari ko`payib ketsa

O`rtacha xarajatlar tushib borsa

chekli daromad chekli xarajatga teng bo`lsa