FM. 9- mavzu. Fuqaro muxofazasi va terrorizm. 1-2 mashg‘ulot

Terrorizm - shaxs va jamiyatga qarshi jinoyat. O‘zbekiston Respublikasining “Terrorizmga qarshi kurash to‘g‘risida”gi qonuni. Xalqaro terrorizm tushunchasi. Terrorizm turlari. Terrorchilik tashkilotlariga umumiy tavsif.

3 va 4 mavzular bo‘yicha o‘tkaziladi.

Jarohat (yara) to‘g‘risida tushuncha, jarohatning turlari. Jarohatlanganda birinchi tibbiy yordam. Tibbiy bog‘lam quyish va bog‘lash uchun materiallar. Shaxsiy tibbiy bog‘lash jamlanmasidan foydalanish qoidalari. Kuyish, cho‘kish, sovuq urishi haqida tushuncha hamda shunday holatlar yuzaga kelganda birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish.

Bosh, ko‘krak, qorin, qo‘l va oyoqlarga tibbiy bog‘lamlar qo‘yish tartibi. Qon ketishi turlari. Qon ketishini vaqtincha to‘xtatish usullari. Arteriya qon tomirlarini barmoq bilan bosish nuqtalari. Qon ketishida tibbiy tasma va qo‘lbola siquvchi bog‘lamdan foydalanish qoidalari.

Suyak sinishi to‘g‘risida tushuncha. Suyak sinishining turlari va uning belgilari. Bosh suyagi, yelka, ko‘krak qafasi, oyoq yoki qo‘l suyaklari singanda birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish. Radiatsiyadan hamda kuchli ta’sir etuvchi zaharli moddalar bilan zararlanganda birinchi tibbiy yordam ko‘rsatish. Radiatsion zararlanishning oldini olish. Shaxsiy tibbiy himoya vositalaridan, shaxsiy tibbiy doriqutisi. Zaharlovchi kimyoviy moddalarga qarshi shaxsiy paketdan foydalanish.

Qurolli to‘qnashuvlar huquqining (QTH) vujudga kelishi tarixiy zaruriyati va sabablari. Qurolli to‘qnashuvlar huquqining mohiyati, tamoyillari va manbaalari. Xalqaro insonparvarlik huquqining mazmuni. Qurolli to‘qnashuvlar huquqining asosiy tushunchalari.

QTHda ko‘zda tutilgan farqlovchi timsol va belgilar. Xalqaro Qizil Xoch va Qizil Yarim Oy harakati. Harbiy operatsiyalarni rejalashtirish. Harbiy operatsiyalarni rejalashtirishga qo‘yilgan asosiy talablar. Kombatantning axloq kodeksi, jang maydonida harakatlanish qoidalari. QTHni buzganlik uchun milliy va xalqaro darajadagi javobgarlik.

«Saf Nizomi»ning asosiy qoidalari bo‘yicha bilimlarni tekshirish. Nazorat me’yorlarini bajarish (qurolsiz va qurol bilan bajariladigan saf amallari va harakatlari.)

DO‘M davrida o‘tkaziladi. Mashg‘ulot o‘tkazishdagi xavfsizlik choralari. O‘qdonni patron bilan to‘ldirish, tayanchni tayyorlash, tayanchdan yotib otishga tayyorlanish, mo‘ljalga olish, otishni amalga oshirish, otishni to‘xtatish, qurolni o‘qsizlantirish.

Kichik kalibrli (pnevmatik) miltiqdan otish mashqi shartlarini bajarish.

Kichik kalibrli (pnevmatik) miltiqdan otish mashqlarini bajarish. Zamonaviy elektron trenajorlardan (SKATT) foydalanib otish mashqini bajarish.

Qo‘l granatalarini joyda tik turgan, harakatlanayotgan, tizzalagan, yotgan holatlarda hamda xandaqdan uloqtirish texnikasini o‘rganish. Qo‘l granatalarini xandaqdan (okopdan) uzoqlikka va nishonga aniq uloqtirish bo‘yicha 1-mashqni bajarish.

Qo‘l jangining tayyorgarlik mashqlarini (o‘zini himoya qilish, jangga tayyorlanishni) o‘rganish va mashq qilish. Tayyorgarlik mashqlarini kompleks bajarish. Hujum qilish usullari: jangga tayyorlik holati, qo‘l bilan to‘g‘ridan, yon tarafdan, tepadan zarba berish hamda oyoq bilan to‘g‘ridan, yuqoridan, yon tarafdan, pastdan zarba berish usullarini o‘rganish va mashq qilish.

Qo‘l va oyoq bilan beriladigan zarbalardan himoyalanish usullarini o‘rganish va mashq qilish. Dushman pichoq bilan yuqoridan, pastdan, yon tarafdan, to‘g‘ridan zarba berganda himoyalanish usullarini o‘rganish va mashq qilish. Pichoq bilan zarba berayotgan dushmanni qurolsizlantirish.

Og‘riq beruvchi usullarni bajarishni o‘rganish va mashq qilish: raqibning oldidan va orqasidan kelib qo‘lini orqasiga qayirish. Dushmanning qo‘lini ichkariga va tashqariga qayirish. Dushmanni bo‘g‘ish. Orqadan chalib yiqitish. Orqadan dushmanning oyoqlaridan ushlab yiqitish usullarini o‘rganish va mashq qilish. Dushman qo‘l, oyoq, gavda va bo‘yindan (kiyim yoqasidan) ushlab olganda Dushmandan qutulib ketish usullarini o‘rganish va mashq qilish.

Avtomatning nayza-pichog‘ini sanchish. Stvol, qo‘ndoq, o‘qdon hamda sapyor belkuragi bilan zarba berish usullarini o‘rganish va mashq qilish. Dushman avtomat nayza-pichog‘ini sanchmoqchi bo‘lganida nayza-pichoqni chap yoki o‘ng tarafga urib yuborish, zarbadan chapga yoki o‘ngga chap berib, dushmanni qurolsizlantirish. Maxsus mashq tayog‘i bilan mashq qilish. Dushman qurolni ushlab olganda qutulib ketish. Dushman to‘pponchasini g‘ilof (kobura)dan olayotganda, u to‘pponchani old yoki orqa tomondan o‘qtalib xavf solganda, uni qurolsizlantirish usullarini o‘rganish va mashq qilish.Dushmanning qo‘lini bog‘lash usullarini o‘rganish hamda mashq qilish.

Jang haqida tushuncha. Zamonaviy umumqo‘shin jangining tavsifi, maqsadi va turlari. Askarning jang oldi va jangdagi majburiyatlari. Askarning dala anjomlari to‘plami (ekipirovkasi).

Guruhning tarkibi, qurollanishi, jangovar texnikasi va imkoniyatlari. Guruhning harakatlanish taktikasi. Jangdagi vazifalarni muvaffaqiyatli bajarilishini ta’minlovchi shartlar. O‘t ochish - jangda dushmanni yakson qilishning asosiy vositasi. O‘t ochish turlari. Jangdagi manevrlar to‘g‘risida tushuncha. Manevr turlari. Jangovar ta’minot.

Zamonaviy armiyalarning tanklari, zirhli mashinalari,o‘ziyurar artilleriya qurilmalari. Ularning taktik-texnik ko‘rsatkichlari va zaif joylari. Ularga qarshi kurashish usullari. Zamonaviy armiyalarning havo hujumi va uchuvchisiz uchish vositalari hamda raketa qurilmalari. Ularning taktik – texnik tavsifi. Ularga qarshi kurashish usullari.

Askarning mudofaadagi harakatlari. O‘t ochish marrasi (pozitsiya) ni tanlash va uni egallash. Yotib otish uchun handaqni qazish, jihozlash va uni niqoblash. Dushman o‘t ochishni boshlaganda, ommaviy va oddiy qirg‘in qurollarini qo‘llaganda yoki hujumga o‘tganda askarning harakatlanish tartibi. Mudofaa marrasiga yetib kelgan dushmanni yo‘q qilish. Xabar signallari bo‘yicha harakatlanish.

Askarning hujumdagi harakatlari. Hujumga tayyorlanish, hujumga o‘tish hamda hujumning yakunlovchi bosqichi (ataka) ga o‘tish tartibi. Hujumning yakunlovchi bosqichi davomida dushmanni yo‘q qilish usullari. Jang maydonidagi to‘siqlarni yengib o‘tish. Jang maydonida piyoda harakatlanish usullari. Havo hujumidan himoyalanish yo‘llari. Guruhning o‘t ochish marrasining muhandislik jihozlanishi. Zirhli texnika, pulemyotchi, granatamyotchi, avtomatchi uchun mo‘ljallangan xandaq namunalarini, shaxsiy tarkib uchun mo‘ljallangan yopiq o‘ralarni hamda jihozlangan bog‘lovchi xandaqlarni qazish va jihozlash. Yotib, tizzalab, tik turib otish uchun xandaq qazish, jihozlash va niqoblash.

Buyuk sarkardalarimizning razvedka sohasidagi tajribasi. Razvedkaning mohiyati, maqsadi va vazifasi. Razvedkaning turlari, usullari, vositalari. Kuzatuvchi askarning vazifasi. Joyni kuzatish usullari. Berilgan kuzatish yo‘nalishida nishonlarni aniqlash. Kuzatuv natijalari to‘g‘risida axborot berish. Razvedka ilg‘ori (dozor) ning vazifasi. Razvedka ilg‘orining harakatlanish tartibi. O‘rmon, aholi punkti, daryo, jarlik va balandliklarni ko‘zdan kechirish tartibi. Aloqa va signal vositalari orqali xabar berish

Muhandislik to‘siqlarining vazifasi va turlari: portlaydigan, portlamaydigan hamda aralash to‘siqlar. O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlarida qo‘llanadigan tankka va piyodalarga qarshi minalar. Ularning vazifasi, tuzilishi, jangovar ko‘rsatkichlari. Tankka qarshi minalarni o‘rnatish tartibi. O‘rnatilgan minalarni aniqlash usullari. O‘rnatilgan minalarni oshkor qiluvchi belgilar.

Harbiy topografiya va uning ahamiyati. Joyda xaritasiz mo‘ljal olish hamda harakatlanishning mohiyati va usullari. Kompas, soat, quyosh va mahalliy jismlar yordamida ufq tomonlarini aniqlash. Magnit azimuti va uni aniqlash. Magnit azimuti bo‘yicha yo‘nalishni aniqlash. Azimut bo‘yicha belgilangan yo‘nalishdan og‘ishmasdan harakatlanish. To‘siqlarni aylanib o‘tish.

Axborot kurashlari tushunchasi, mohiyati, maqsadi va turlari. Axborot kurashlarining vazifasi, olib borilish usullari va vositalari. Unga qarshi kurashish usullari. Lokal qurolli to‘qnashuvlar tushunchasi, mohiyati, maqsadi, yuzaga kelish sabablari. Lokal qurolli to‘qnashuvlarni olib borish taktikasi, usullari, vositalari.

1-3- mavzular bo‘yicha o‘tkaziladi.

QTHda ko‘zda tutilgan farqlovchi timsol va belgilar. Xalqaro Qizil Xoch va Qizil Yarim Oy harakati. Harbiy operatsiyalarni rejalashtirish. Harbiy operatsiyalarni rejalashtirishga qo‘yilgan asosiy talablar. Kombatantning axloq kodeksi, jang maydonida harakatlanish qoidalari. QTHni buzganlik uchun milliy va xalqaro darajadagi javobgarlik.

Shaxdam qadam va oddiy yurish qadami bilan harakatlanish. Harakat paytida burilishlar. Turgan joyda va harakat chog‘ida bosh kiyim bilan yoki bosh kiyimsiz harbiycha salomlashish. Harakat paytida harbiycha salomga javob berish. Safdan chiqish, boshliqning oldiga borish va safga qaytish.

Qo‘l granatalarini xandaqdan (okopdan) uzoqlikka va nishonga aniq uloqtirish bo‘yicha 1-mashqni bajarish.

DO‘M davrida o‘tkaziladi. Otish bo‘yicha boshlang‘ich mashqlar shartlari bo‘yicha avtomatdan jangovar patronlar bilan otish mashqlarini bajarish (Dasturning 2-ilovasidagi otish tayyorgarligi shartlari bo‘yicha nazorat me’yorlarini bajarish).

DO‘M davrida o‘tkaziladi. To‘siqlar yo‘lagida mashq bajarish bo‘yicha malakalarini takomillashtirish. Granata uloqtirishni mashq qilish. Shaxsiy va jamoaviy birinchilik uchun musobaqalar o‘tkazish.

Ushbu mashg‘ulotlar 1-2 mashg‘ulotlarda ko‘rsatilgan o‘quv savollari bo‘yicha DO‘Mda o‘tkaziladi.

Ushbu mashg‘ulotlar 3-4 mashg‘ulotlarda ko‘rsatilgan o‘quv savollari bo‘yicha DO‘M da o‘tkaziladi.

DO‘M da o‘tkaziladi. Minali maydonlardan yo‘l ochib o‘tish usullari. DO‘M da o‘tkaziladi. 1-2-mashg‘ulotda ko‘rsatilgan o‘quv savollari bo‘yicha o‘tkaziladi.