Tasdiqlayman” Iktisodiyot va boshqaruv fakultyeti dekani, dotsent F. B. Axrorov 2014 y Zootexniya, hayvonlar genyetikasi va urchitish kafedrasi 5610100 – «Fermer xo‘jaligini boshqarish va yuritish»

Tayloq tumani fermer xo‘jaliklarida asosiy fondlar qiymatining o‘zgarishi

*Manba: Tayloq tumani statistik ma’lumotlari 2012-2013 yillar ;

T/r	Ko‘rsatkichlar	2012 yil		2013 yil		2013 yilda 2012 yilga nisbatan o‘zgarishi
		Qiymati, mln so‘m	Salmog‘i, %	Qiymati, mln so‘m	Salmog‘i, %	+/-	%
1.	Bino	2735,2	32,6	2958,4	30,7	223,2	108,2
2.	Inshoat	456,7	5,4	521,3	5,4	64,6	114,1
3.	Uzatish moslamalari	146,9	1,7	174,3	1,8	27,4	118,7
4.	Mashina va uskunalar	2115,1	25,2	3001,6	31,1	886,5	141,9
5.	Mebel va ofis jihozlari	28,6	0,3	31,5	0,3	2,9	110,1
6.	Kompyutyer va hisoblash texnikasi	8,2	0,1	12,4	0,1	4,2	151,2
7.	Transport vositalari	816,6	9,7	836,5	8,7	19,9	102,4
8.	Mahsuldor hayvonlar	27,5	0,3	31,1	0,3	3,6	113,1
9.	Ko‘p yillik o‘simliklar	1854,7	22,1	1867,5	19,3	12,8	100,7
10.	Boshqa asosiy vositalar	211,3	2,5	217,3	2,3	6,0	102,8
	Jami	8400,8	100,0	9651,9	100,0	1251,1	114,9

2.3.1-jadval ma’lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, Tayloq tumani fermer xo‘jaliklarida 2013 yilda jami asosiy fondlardan 2012 yilga nisbatan binolar 8,2% ga, inshoatlar 14,1% ga, uzatish moslamalari 18,7% ga va boshqa asosiy fondlar ham o‘z navbatida 2,8% ga oshgan. Tumanda jami asosiy fondlar 2013 yilda 2012 yilga nisbatan 1251,1 mln so‘mga yoki 14,9% ga oshgan.

3. JADAL TEXNOLOGIYADA QORAMOL GO‘SHTI ISHLAB CHIQARISH VA UNING SAMARADORLIGI
3.1.Go‘shtdor qoramolchilik texnologiyasi
O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan qoramol go‘shtining 98-99 foizi sut va qo‘shmahsuldor yo’nalishdagi zotlar va ularning chatishma avlodlaridan olinmoqda. Faqat 1-2 foizigina go‘shtdor qoramol zotlari va ularning chatish­ma avlodlariga to‘g‘ri keladi.

Zamonaviy go‘sht ishlab chiqarish yo’nalishida quyidagi tizim texnologiyalar qo‘llaniladi:

- birinchisi, maxsus ixtisoslashgan go‘shtchilik xo‘jaliklari yoki go‘shtchilik komplekslari buzoqlarni 20 kunligidan boshlab to 13 oyligiga qadar go‘sh­tga jadal parvarishlash va bo’rdoqilash texnologiyasi qo‘llaniladi, 400-420 kilogrammga va yuqori semizlik darajasiga yetkaziladi;

- ikkinchisi, go‘sht yetishtirishga mo’ljallangan shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xo‘jaliklari hamda korxonalar o‘rtacha me’yorda boqilgan 8-10 oylikdagi 150-180 kilogrammli yosh mollar boshqa xo‘jaliklardan sotib olinadi. Ular, 280-300 kg vaznga qadar boqiladi va so‘ngra 90-100 kun mobaynida bo’rdoqilanib, 380-400 kilogramm vaznga va yuqori semizlik darajasiga yetkazilib go‘shtga topshiriladi;

- uchinchisi, shaxsiy yordamchi va dehqon xo‘jaliklarida bo’rdoqilash. So’yish kondinsiyasiga (tirik vazni va semizligi bo’yicha) yetmagan yosh va yetuk yoshdagi mollar paxta shroti, sheluxasi, kepak, omixta em, makkajo‘xori yormasi, pichan, somon va xo‘jalik chiqindilari bilan jadal bo’rdoqilanadi. Yaylov sharoitida semirtirish texnologiyasi ham qo‘llaniladi.

Shaxsiy yordamchi, dehqon va fermer xo‘jaliklari hamda qishloq xo‘jalik korxonalaridagi qoramol zotlari va ularning chatishma avlodlari maxsus go‘sht yetishtirish texnologiyalarida parvarishlashda yuqori semizlikga va 380-450 kilogramm vaznga yetadi. So’yim vazni 200-240 kilog­ramm va so’yim chiqimi 53-55 foizni tashkil qiladi.

Ta’kidlash joizki yosh mollarni go‘shtga parvarishlash texnologiyasining birinchi tizimi eng maqbul hisoblanadi. Mollarning go‘sht mahsuldorlik genetik potensialidan samarali foydalaniladi.