Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

Kasbga yo‘naltirish jarayoni
- shaxsning individual-tipologik xususiyatlari 
va his-tuyg‘ularini, layoqat, iste’dodni hisobga olish, shuningdek, yoshlarni fan 
asoslari va psixologik bilimlar bilan qurollantirish, ularning kasb-hunar, ixtisoslik, 
mutaxassislik oldiga qo‘yiladigan psixografik, professiogrammali talablarga 
moslashishga imkon beradi, inson o‘zi tanlagan sohasida amal pog‘onalariga 
ko‘tariladi, o‘z ishida muvaffaqiyatlarga erishadi. 
Umuman olganda, san’at va gumanitar fanlarda quyidagilar umumiydir: ular 
o’zlarini malaka va bilimlarini yetkazib berilishi uchun tuzilgan ta’lim emas, balki 
bilim majmui bilan mas’uliyatlar tizimi atrofida tuzilgan yoki amaliyot majmui 
(amaliy san’at holida) deb tushunadilar. Bu “majmua”lar aniq atama bilan 
ta’riflash uchun chegaralarini aniqlash juda qiyin bo’lsada, olimlar va 

---

134 
amaliyotchilar tomonidan doimo munozara qilinib kelinsada, bu ta’rif to’g’ri 
bo’ladi.
Albatta, bu kabi farq sun’iy darajada bo’ladi. Bilim yoki amaliyot bilan 
shug’ullanish tushunish metodlarini egallab olishni talab etadi va bular esa o’z 
navbatida texnik tushunishni talab etadi (masalan, til yoki ma’lumot tahlili, yoki 
artefaktlarni qilinish jarayonlarini tushunishda). Talaba “tabiatan” shug’ullana 
olmaydi. U yoki bu shaxsning fanga oid bilimi biz yondasha oladigan va bera 
oladigan usullarni o’rganishi yoki anglab yetishi shart, bu ta’lim haqiqatda
qonuniy jihatdan “malakalar” mukammallashtirilishi deb ta’riflanishi mumkin. 
Ammo, bu mukammallashtirish ta’lim tajribasining g’oyasi boshqaruvchi yetkazib 
berilishi emas. Bunda biz yirik paradoksga duch kelamiz.
104
 
YOshlarni kasbga yo‘llashda ularning his-tuyg‘ulari va irodalarini hisobga 
olishning ham ahamiyati qiymatli, chunki talabalarning his-tuyg‘usi, kayfiyati, 
stress va ob’ektiv holatlari o‘rganilmasa va e’tiborga olinmasa, ko‘zlangan «Kadrlar 
tayyorlashning milliy dasturi»dagi maqsadga erishib bo‘lmaydi. Buning uchun 
iste’dodli yoshlarni tanlash, ularni individual o‘qitish, zarur shart-sharoitlar yaratish, 
reyting va modul tizimlari asosida ularga saboq berish, ta’limning davlat standartlari 
talabiga javob beradigan, komil insonlikka intiluvchi shaxslarni kamol toptirish 
muhimdir.