Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

 
monolog; 

 
dialog; 

 
polilog. 
 
Pedagogik mulоqоt jarayonida monolog
- maruzachi yoki o‘qituvchining 
tinglovchilar yoki o‘quvchi-talabalar qarshisiga chiqib nutq so‘zlashi, darsni bayon 
etishidir. Ayni shu usul talim-tarbiya jarayonidagi asosiy vosita ekanligi to‘g‘risida 
ongimizga o‘rnashib qolgan tasavvurlar mavjud. Bu xolatda gapiruvchi 
malumotlarning asosiy tayanch manbai xisoblanadi va faqat undangina faollik talab 
qilinadi.
Monolog egasi o‘zi mustaqil tarzda muloqot mazmunini tinglovchilarga 
etkazish va o‘z mavqeini takidlash imkoniga ega bo‘ladi. Lekin auditoriya, yani 
tinglovchilar unga nisbatan ancha passiv mavqeda bo‘ladilar va bu narsa 
malumotning kichik bir qisminigina idrok qilish va eslab qolishga sabab bo‘ladi. 
Shuning uchun xam o‘qituvchi bu kamchilikning oldini olish uchun auditoriyani 
faollashtirishning boshqa yo‘llarini qidirishga majbur bo‘ladi. 
Pedagogik mulоqоt jarayonida dialog 
- o‘quv mavzusi yoki muammoni 
guruh sharoitida o‘qituvchi bilan birgalikda va xamkorlikda muhokama qilish 
yo‘lidir. Shuning uchun bu usul tinglovchilarni nafaqat faollashtiradi, balki 
auditoriyada ijodiy muhitning bo‘lishi va fikrlar almashinuvidan har bir 
ishtirokchining manfaatdorligini ta’minlaydi. Ya’ni, tinglovchilar o‘quv 
jarayonining obektidan uning subektiga aylanadilar.
Dialog jarayonida o‘qituvchi va o‘quvchilar o‘rtasida fikrlar almashinuvi, 
bilimlarni o‘zaro muhokama qila olish uchun real sharoit yaratadi. Lekin dialogni 
tashkil etishdan avval o‘qituvchi auditoriyaning u yoki bu xususda bilimlar va 
tasavvurlarga ega bo‘lishini inobatga olishi zarur, aks xolda o‘zaro muloqot 
samarasiz va mazmunsiz tortishuvga aylanib ketishi mumkin.
Dialog jarayonida uni tashkil etgan shaxs auditoriyaning u yoki bu muammo 
yuzasidan bilimlarini diagnostika qilish va shunga mos tarzda o‘z ishini tashkil etish 
imkoniyatiga ega bo‘ladi. Aynan shu xolat dialogning eng muhim psixologik 
ahamiyatidir.