Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi


Ijtimoiy-psixologik adaptatsiya



Download 10,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet84/458
Sana29.05.2022
Hajmi10,64 Mb.
#617246
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   458
Bog'liq
KASBIY PSIXOLOGIYA UMK 2 KURS

Ijtimoiy-psixologik adaptatsiya
- inson boshqa odamlar bilan, qolaversa,
jamiyat bilan o‘zaro ta’sir o‘tkazishda vujudga keluvchi destabilizatsiya holati,
bezovtalanish, ichki psixik zo‘riqish kabilarni pasaytirish va bartaraf etishda 
shaxening mudofaa, himoya vositasi sifatida gavdalanadi. Bunda psixikaning
ximoya mexanizmlari shaxening psixologik adaptatsiyasi usuli tarzida ro‘yobga
chiqadi.
Ba’zi psixologlar regressiv adantatsiyani konformlashgan, asoslangan 
ijtimoiy qoida va normalarni va talablarni shaxs tomonidan shartli ravishda qabul
qilinganlik deb baholaydilar. Bunday vaziyatlarda shaxs o‘zini o’zi namoyon
etish imkoniyatidan, o‘zining ijodiy qobiliyatlari vujudga kelishidan, o‘z qadr-
qiymatini his qilib ko‘rish sinovidan mahrum bo‘ladi. Faqat regressiv
adaptatsiya shaxsning haqiqiy ijtimoiylashuviga yordam berishi mumkin, 
shuningdek, 
konformistik 
strategiya 
ya’ni 
o‘zida 
uzoq 
muddat
mujassamlashtiruvchi sifatida shaxs xulq-atvorida uzluksiz ravishda xatolarga 
yo‘l qo‘yish maylini shakllantiradi. Bu hodisa yangidan yangi muammoli 
vaziyatlarni vujudga kelish sari yetaklaydi, lekin moslashuv uchun unda na adaptiv
qobiliyatlar, na tayyor mexanizmlar va ularning majmualari mavjud emas. 
Amalga oshish mexanizmi bo‘yicha ijtimoiy-psixologik adaptatsiya ixtiyoriy
va majburiy turlarga ajratiladi.
Ixtiyoriy adaptatsiya
- bu insonning xohishi, 
moyilligi orqali ro‘yobga chiquvchi holatdir. Odam o‘ziga zid, hatto unga 
yoqmaydigan salbiy, xohishga qarama-qarshi ijtimoiy hodisa va vaziyatlarga
ilojsiz ravishda moslashishi mumkin (tutqinlik, zo‘ravonlik, vahobiylik, 
diktatura va hokazo). Bunday toifadagi ijtimoiy moslashuv - 
majburiy
adaptatsiya
deb nomlanadi. Bu tipdagi adaptatsiya inson psixikasiga zarar keltirishda,
ya’ni shaxsning axloqiy, intellektual sifatlarining deformatsiyasi hisobiga 


89 
kechadi, unda mental va emotsional buzilishning avj olishi natijasida muhitning
(makro, mikro, mize) o‘zgarishiga olib keladi, hatto inson o‘z ruhiy olamini 
o‘zgartirish o‘quvidan ham mahrum bo‘ladi. 
Ijtimoiy psixologiya sohalarida «adaptatsiya» termini bilan bir qatorda 

Download 10,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   80   81   82   83   84   85   86   87   ...   458




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish