“Тасдиқлайман” Табиий фанлар факультети декани

КИРИШ


Мавзунинг долзарблиги. Экологик хавфсизлик ва барқарорликни таъминлаш — энг долзарб муаммо. Республикамизнинг Биринчи президенти И.А.Каримовнинг «Ўзбекистон ХХI аср бўсағасида: хавфсизликка таҳдид, барқарорлик шартлари ва тараққиёт кафолатлари» (1997) асари ҳам айнан мана шу масалага бағишланган. Унда ёзилишича “Экологик хавфсизлик эндиликда бир мамлакат ёки ҳудуд доирасидан чиқиб жаҳон миқёсига кўтарилди. Бу ҳол экологик хавфсизликнинг олдини олиш учун дунё мамлакатларининг халқаро ҳамкорлик асосида келишиб олинган махсус дастурлар негизида мунтазам кураш олиб боришларини тақозо этади. Шу боисдан ҳам ўткир экологик муаммолар барча мамлакатларда ва дунёнинг турли ҳудудларида долзарб бўлиб турибди.”
Марказий Осиё ҳудудида табиатдан хўжасизларча фойдаланилиши натижасида энг хавфли экологик мушкул аҳвол вужудга келди. Булар нафақат Ўзбекистон, балки бутун Марказий Осиё ва ҳатта умуминсоний экологик муаммоларни келиб чиқишига ҳам сабаб бўлмоқда. Мазкур ҳолат ишимизнинг долзарблигидан дарак беради.
Мавзунинг ўрганилганлик даражаси. Мазкур масала Т.Алимов (1991), П.Баратов (1991), З.Ю.Безуглая (1991), А.А.Голуб, Е.Б.Струкова (1998), Р.Гудериан (1998), Г.С.Кесельман (1981), А.Н.Ниғматов (2006), А.А.Рафиқов (1997), Х.Т.Турсунов, Т.У.Рахимова (2006) ва бошқалар томонидан атрофлича ўрганилган. Шунингдек, сўнги йилларда БМТнинг турли протоколлари, конвенциялари мазкур муаммоларга бағишланмоқда.
Тадқиқотнинг мақсади. Ишнинг асосий мақсади минтақамиз, ҳусусан Ўзбекистондаги георкологик муаммолар ва уларнинг ечимига доир хулосаларни умумлаштиришдан иборат.
Тадқиқотнинг вазифалари. Ишда кўзда тутилган мақсадни амалга ошириш учун қуйидаги вазифалар белгиланди:
-инсониятнинг атроф-муҳитга таъсирининг ортиб бориши ва уни муҳофаза қилиш заруриятини ўрганиш;
-табиат билан жамият ўртасидаги муносабатларнинг кескинлашуви ва унинг оқибатларини таҳлил қилиш;
-экологик хавфсизлик ва барқарор ривожланиш концепциясини аниқлаштириш.