Tarmoq topologiyalari: mesh, star, tree, bus, ring va 3-d torus reja lokal va global tarmoqlarning umumiy ta’rifi

Lokal tarmoqlardan foydalanishda, kompyuterlar odat-da, bir xona, bino yoki yaqin joylashgan uylarda joylashgan bo‘lishi kerak.

Lokal kompyuter tarmoqlari, odatda, ishlatish va dasturiy ta’minot xarakteri bo‘yicha korporativ xarakterga ega bo‘ladi va biror bitta tizimga taalluqli yuzdan ortiq kompyuter sistemalarini birlashtiradi.

O‘z tarkibida ko‘pgina kompyuterlarni integratsiyalaydigan va (asosiysi) ma’lum masofada joylashgan turli arxitektura bazasi va dasturiy ta’minotga ega bo‘lgan kompyuterlarni ulash uchun mo‘ljallangan tarmoq va tarmoq teznologiyalarida qo‘llaniladigan, zamonaviy talablarga javob beradigan kompyuter tarmog‘i global hisoblanadi.

O‘z tarkibida ko‘pgina kompyuterlarni integratsiyalaydigan va (asosiysi) ma’lum masofada joylashgan turli arxitektura bazasi va dasturiy ta’minotga ega bo‘lgan kompyuterlarni ulash uchun mo‘ljallangan tarmoq va tarmoq teznologiyalarida qo‘llaniladigan, zamonaviy talablarga javob beradigan kompyuter tarmog‘i global hisoblanadi.

Bir-biridan ma’lum masofada joylashgan kompyuterlar yoki butun lokal tarmoqlarni ulash uchun modemlar, hamda, ajratilgan yoki sun’iy yo‘ldoshli aloqa kanallari qo‘llaniladi. Odatda, bu tarmoqlardagi axborot jo’natish tezligi, lokalga qaraganda sezilarli darajada pastroq bo‘ladi.

Hozirgi vaqtda bir nechta global kompyuter tarmoqlari va ularning protokollari mavjud, masalan, RelCom, CompuServ, Internet va b.

1-rasm. Tarmoq tuzulishiga misol.

2. Birrangli va ko‘prangli tarmoqlar.

Tarmoq kompyuterlari orasidagi vazifalar bo‘linishiga qarab, lokal tarmoq ikki sinfga bo‘linadi: birrangli va ko‘prangli. Oxirgisi ko‘proq ajratilgan serverli tarmoqlar deb nomlanadi.

Agar kompyuter o‘z resurslarini tarmoqning boshqa foydalanuv-chilariga taqdim etsa, u server hisoblanadi.

Boshqa mashina resurslariga murojaat qiluvchi kompyuter esa, mijoz hisoblanadi.

Ilgari aytilgandek, tarmoqda ishlovchi kompyuter, mijoz, server vazifasini bajarishi yoki ikkala vazifalarni birlashtirishi mumkin.