Tarmoq texnologiyalari

Kriptografiya —  bu  axborotlarni  kriptografik  himoya  qilishning turli  model  va 
metodlari, algoritmlari, dasturiy va texnik vositalarini ishlab chiqish hamda bunday 
himoya samarasini baholashni o‘rganuvchi fan hisoblanadi. 
Rivojlangan  davlatlarda  talabalarga  kriptografiya  fani  bo‘yicha  XX  asrning  80-
yillaridan  boshlab  nazariy  va  amaliy  mashg‘ulotlar  olib  boriladi.Yangidan-yangi 
mutaxassisliklar joriy qilinmoqda. Masalan, Rossiyada ikkita yo‘nalishda - 013200 
—  Kriptografiya  ("matematik"  kvalifikatsiyasi  bilan)  hamda  220600  — 
axborotlarni  himoya  qilishni  tashkil  qilish  va  uning  texnologiyalari  bo‘yicha 
mutaxassislarni  tayyorlash  yo‘lga  qo‘yildi.  Belorussiyada  banklar,  moliya  va 
sug‘urta  korxonalari,  katta  firmalar,  davlat  va  nodavlat  tashkilotlarida  axborotni 
himoyalashga bo‘lgan ehtiyoj tufayli II.08.01.14 — Kriptografiyani matematik va 
dasturiy  ta’minlash  hamda  axborotlarni  tahlil  qilish  ("matematik-programmist" 
kvalifikatsiyasi bilan) mutaxassislarni tayyorlash boshlandi. “Axborotlarni himoya 
qilishni tashkil etish” nomli davriy jurnalini chop qilish yo‘lga qo‘yildi. 

---

1995 yildan boshlab, Bizning Respublikamizda ham informatsion jarayonlar bilan 
bog‘liq  bo‘lgan  barcha  mutaxassislar  uchun  kriptografiya  faniga  Davlat  ta’lim 
standartlari  va  Namunaviy  dasturlarda  alohida  e’tibor  berilmoqda.  Bu  borada, 
Amaliy  matematika,  Informatika va  axborot  texnologiyalari,  huquqshunoslik  kabi 
yo‘nalishlardan  bu  fan  alohida  o‘rin  tutadi.  Toshkent  axborot  texnologiyalari 
universitetida shu yo‘nalishda bakalavr va magistrlarni tayyorlash boshlandi. 
Kriptografik  algoritmlar,  algoritmlarning  murakkabligi,  ularning  matematik 
asoslarini o‘rganish va amaliyotga tatbiq etish masalasi o‘z echimini kutib turgan 
muammolardan  biri  hisoblangan.  Ularni  to‘g‘ri  hal  qilish  axborotlarni  himoya 
qilish  jarayonini  mukammalashtiribgina  qolmay,  Oliy  ta’lim  muassasalarida 
bo‘lajak  mutaxassislarning  tayyorgarlik  darajasini  oshirishda  muhim  asos  bo‘lib 
xizmat qilishi mumkin. 
Bizning  bitiruv  malakaviy  ishimiz  xam  ana  shu  muammolarning  bir  qismini 
imkoniyat darajasida o‘rganishga qaratilganligi uchun ham dolzarb hisoblanadi. 
Mazkur  bitiruv  malakaviy  ishi  kirish,  asosiy  qism,  amaliyotga  tatbiq  etish  va 
hulosalar kabi 6 ta bobni o‘z ichiga olgan bo‘lib, jami .... sahifadan iborat.