Tarmoq texnologiyalari

2. Internet asosiy protokollari
WWW bu giperaloqalar yordamida o’zaro bog’langan minglab har xil hujjatlardir. Web esa, o’zining xususiy aloqa usuli–HTTP protokolidan foydalanadi. Uning yordami bilan sahifalar internetga jo’natiladi va qabul qilinadi. HTTP (Hyper Text Transfer Protocol)–bu internet protokoli hisoblanib uning yordamida bir formatdagi ikki kompyuter o’zaro bog’lanib, muloqot olib borish imkoniyatiga ega bo’ladi. Har qanday protokol bu kompyuterlar bilan axborotlar almashuvida qo’llaniladigan qoidalar yig’indisidir. HTTP WWW quvvatlaydigan hozirgi kundagi eng ommabop, lekin yagona protokol emas.

Web va HTMLdan foydalanib, Web–sahifalarga quyidagi internet–ilovalairni kiritish mumkin:

• 
  Usenet–butun dunyo bo’yicha yangiliklar guruhiga kirish uchun;
  
• 
  FTP–File Transfer Protocol yordamida fayllarni yuklash uchun;
  
• 
  Gropher (Web versiyasining menyusiga asoslangan)–internetning har xil saxifalarini birlashtirish uchun;
  
• 
  WAIS (Wide Area Information Service)–har xil ma’lumotlar bazasidan foydalanish uchun;
  
• 
  Telnet–internet boshqa kompyuterlarga to’g’ridan –to’g’ri ulanish uchun;
  
• 
  Elektron pochta–butun dunyo bo’yicha xabarlarni elektron usulda uzatish uchun.
  

Web yuqorida keltirilgan internetning barcha xizmatlariga qulay kirish usullarini tavsiya etadi.

Fayllar qanday qilib, kompyuterdan internetga uzatiladi va aksincha? Buni tushunish juda muhimdir Sizning brauzeringiz kerakli Web–uzel, masalan, http://www.gov.uz/ireate–bu ikki alohida bog’lanish hisoblanadi. (Rasm 2.1.)