Tarmoq arxitekturasi Reja : I. Kirish II. Asosiy qism Tarmoq arxitekturasi

Hamma  bosqich  vazifalarini  ko’rib  chiqamiz.

Amaliy  bosqich (Application, прикладный уровень)  yoki  ilovalar  bosqichi, u  quyidagi  xizmatlarni   amalga  oshiradi : foydalanuvchining  ilovasini  shaxsan  tasdiqlaydi, masalan,  fayllar  uzatishning  dasturiy  vositalari  axborot   bazasiga  ega   bo’lish,  elektron pochta  vositalari,  serverda  qayd  qilish  xizmati. Bu  bosqich  qolgan  6  ta   bosqichni  boshqaradi.

      Prezitentatsiya bosqichi(Presentation, презентативый  уровень) axborotni  tanishtirish  bosqichi, bu   bosqichda   axborotni  aniqlanadi  va  axborot formatini ko’rinish  sintaksisini  tarmoqqa  qulay  ravishda  o’zgartiradi, ya’ni  tarjimon  vazifasini   bajaradi. Shu   yerda  axborot  shifrlanadi  va  deshifrlanadi,  lozim  bo’lgan   taqdirda  ularni  zichlashtiradi.

      Aloqa  o’tkazish  vaqtini  boshqarish  bosqichi (Session, сеансовый  уровень)  aloqa  o’tkazish   vaqtini  boshqaradi(ya’ni   aloqani   o’rnatadi,  tasdiqlaydi  va   tamomlaydi). Bu   bosqichda   abonentlarni  mantiqiy  nomlarini  tanish,  ularga   ega   bo’lish   huquqini   nazorat   qilish  vazifalari  ham  bajariladi.

      Transport  bosqichi (Transport) paketni  xatosiz  va  yo’qotmasdan,  kerakli  ketma-ketlikda  yetkazib  berishni  amalga  oshiradi.  Shu  yerda  yana  uzatilayotgan  uzatilayotgan  axborotlarni  paketga   joylash  uchun  bloklarga  taqsimlanadi  va   qabul  qilingan   axborotlarni  qayta   tiklanadi.

      Tarmoq  bosqichi (Network,  сетевой  уровень)  bu   bosich   paketlarni   manzillash,  mantiqiy  nomlarni   jismoniy  tarqmoq  manziliga  o’zgartirish,  teskariga   ham   va  shuningdek  paketni  kerakli   abonentga  jo’natish   yo’nalishini   tanlashga (agarda  tarmoqda   bir  nechta   abonent   bo’lsa) javobgar.

      Kanal  bosqichi  yoki  uzatish   yo’lini   boshqarish  bosqichi (data link), bu  bosqich  standard  ko’rishdagi  paket  tuzishga  va  boshlash  hamda  tamom  bo’lishni   boshqarish  maydonini  paket  tarkibiga  joylashishiga   javobgardir.  Shu   yerda  yana   tarmoqqa  ega  bo’lishni  uzatishdagi   xatoliklar   aniqlanadi  va   yana   qabul   qilish  qurilmasiga  xato  uzatilgan  paketlarni  qaytatdan  uzatishni   boshqarish  amalga   oshiriladi.

      Jismoniy  bosqich (Physical, физический  уровень) – bu  modelni  eng   quyi  bosqichi  bo’lib,  uzatilayotgan   axborotni   signal  kattaligiga  kodlashtiradi,  uzatish   muhitiga   qabul   qilishni  va  teskari   kodlashni   amalga  oshirishga   javob  beradi.  Shu   yerda   yana   ulanish   moslamalariga,  razemlarga,  elektr  bo’yicha  moslashtirish  va  yerga  ulanish   hamda  to’siqlardan himoya   qilish  va   hokazolarga   talablar  aniqlanadi.

Modelni  quyi  ikki  bosqichning (1 va 2) vazifasini  odatda  qurilmalar bajaradi (2-bosqich  vazifasini  bir   qismini  tarmoq  adapterining   dasturiy  drayveri  bajaradi). Aynan  shu   bosqichlarda  tarmoq  topologiyasi, uzatish   tezligi,  axborot  almashishni  boshqarish  usuli  va  paket  formati (o’lchami), tarmoq  turiga  to’g’ri  ta’luqli  ko’rsakichlar  aniqlanadi (Ethernet, Token-Ring, FDDI ). Yuqori  bosqichlar  to’g’ridan-to’g’ri  biror  aniq  qurilma  bilan  ishlamaydi, vaholangki  3,4 va 5 bosqichlar  qurilma   xususiyatlarini  hisobga  olishlari  mumkin. 6  va  7  bosqichlar  umuman  qurilmalarga  hech  qanday  aloqasi  yo’q. Tarmoq  qurilmalaridan  birini   boshqa  birorta  qurilma   bilan  o’zgartirganda  ham  ular  buni  hech  vaqt  sezmaydilar.

2-bosqich (kanal  bosqichi) ikkita  bosqich  ostiga  ajratiladi: