Тармоқдаги рақобатга субститут товарлар таъсири

Рақобат устунликларини яратиш ва йўқотиш босқичлари

Рақобатнинг кучли томонларига қарама қарши туриш стратегияси мазмуни
Raqobatchi bilan o’z kuchli tomonlarini, tovar narxlarini, namunalarni, marketing taktikalarini va geografik hududlarni taqqoslash zaruriyatining ikki jiddiy sababi mavjud:
1. Kuchsiz raqobatchidan o’zib ketish mumkin. Kuchsiz raqobatchining kuchli tomonlariga yaxshiroq mahsulot, samarali harakat, tashkiliy qarorlar orqali ya’ni foydali tovar sotuvlarini va bozor sigmentini raqobatchidan olib quyish orqali zarba berish mumkin.
2. Kuchli raqobatchining ustunligini pasaytirish mumkin. Bunda muvaffaqqiyat qanday xarajatlarni talab qilishiga bog’liq. Yaxshi tashkil etilgan hujumda o’xshash tovarlarni arzonroq narxda iste’molchilarga taklif etish usuli qo’llaniladi. Yaxshi himoyalangan raqobatchilarga narxlarni agressiv pasaytirish orqali hujum qilish maqsadga muvofiq emas. Hujum yaxshi tashkil etilishi uchun tovar ishlab chiqarishda xarajatlar pastroq va hujum moliyaviy ta’minlangan bo’lishi lozim. Kuchli raqobatchiga bir yoki bir necha yo’nalishlarda hujum uyushtirish tavsiya etiladi. Narxlarni pasaytirish, reklamadan foydalanish, tovarni yangi sifatlariga e’tiborni jalb etish, yangi ishlab chiqarish quvvatlarini tashkil etish shular jumlasidandir. Raqobatchining savdo modelini aynan takrorlovchi tovarlarni pastroq narxda iste’molchiga taklif etish orqali hujum qilish birinchi klassik usullardan hisoblanadi.
Ikkinchi klassik usul past xarajatlarda raqibga nisbatan ustunlikka ega bo’lish orqali tovar narxlarini pasaytirib, raqibga zarba berishdir. Past xarajatlarda ustunlikka ega bo’lmay turib, narxlarni pasaytirish faqat moliyaviy imkoniyatlar yuqori bo’lganda maqsadga muvofiq.

Рақобатнинг кучсиз томонидан фойдаланиш стратегияси мазмуни
Raqibning kuchsiz tomonlariga asoslanib, ustunlikka ega bo’lishning bir-necha yœnalishlari mavjud.

1. 
   Asosiy kuchlarni raqibning mavqei kuchsiz hisoblangan bozorlarga qaratish.
   
2. 
   Raqib qo’ldan chiqargan yoki xaridorlarga yomon xizmat ko’rsatadigan bozor segmentlariga e’tiborni qaratish.
   
3. 
   Tovar sifati va texnologiyadan foydalanish darajasi past hisoblangan raqobatchilarning mijozlarini jalb etish.
   
4. 
   Noma’lum tovar markasiga ega bo’lib, o’z tovarlarini kuchsiz reklama qiladigan raqib mijozlarini jalb etish.
   
5. 
   Raqobatchilarning qanchalik orqada qolayotganligini ko’rsatadigan ilg’or tovarlarni bozorga taklif etish va ularni kuchli reklama qilish.